Η ΕΕ κηρύσσει πόλεμο στον παιδικό εθισμό με τα κινητά. Οι Βρυξέλλες ετοιμάζουν κανονιστικό πλαίσιο για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ακολουθώντας απόπειρες διαφόρων χωρών να μειώσουν τις εθιστικές παρενέργειες των smartphones σταις μικρές ηλικίες…
————–
Θολωμένα μάτια, μονοσυλλαβικές απαντήσεις, σταθεροί ήχοι ψηφιακών πλήκτρων που βγαίνουν από τα ηχεία ενός κινητού τηλεφώνου. Πρόκειται για οικείες σκηνές που παρατηρούν οι γονείς σε όλο τον κόσμο, καθώς ψάχνουν να βρουν λύσεις σχετικά με τη χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά τους.
Οι χώρες κάνουν τώρα τα πρώτα βήματα για να περιορίσουν την υπερβολική -και δυνητικά επιβλαβή- χρήση μεγάλων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook, το Instagram και το TikTok.
Η Κίνα θέλει να περιορίσει τον χρόνο οθόνης στα 40 λεπτά για παιδιά ηλικίας κάτω των οκτώ ετών, ενώ η πολιτεία της Γιούτα στις ΗΠΑ έχει επιβάλει ψηφιακή απαγόρευση για ανηλίκους, και γονική συναίνεση για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η Γαλλία έχει στοχεύσει τους κατασκευαστές, απαιτώντας από αυτούς να εγκαταστήσουν ένα σύστημα γονικού ελέγχου που να μπορεί να ενεργοποιηθεί όταν η συσκευή τους είναι σε λειτουργία.
Η Ε.Ε. έχει τα δικά της, σαρωτικά σχέδια. Οι Βρυξέλλες λαμβάνουν τολμηρά βήματα με τον «Νόμο για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» (DSA) που, από το τέλος αυτού του μήνα, θα αναγκάσει τις μεγαλύτερες διαδικτυακές πλατφόρμες -TikTok, Facebook, Youtube- να ανοίξουν τα συστήματά τους σε έλεγχο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και να αποδείξουν ότι κάνουν ότι καλύτερο μπορούν για να βεβαιωθούν ότι τα προϊόντα τους δεν βλάπτουν τα παιδιά.
Η ποινή για μη συμμόρφωση; Ενα τσουχτερό πρόστιμο, που μπορεί να φτάνει ως και το 6% των παγκόσμιων ετήσιων εσόδων των εταιρειών. Στόχος της Κομισιόν, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico, είναι να αναγκάσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να μειώσουν το περιεχόμενο ροής που κρατά τα παιδιά κολλημένα στο κινητό τους για ώρες.
Η ακριβής σχέση μεταξύ της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της ψυχικής υγείας των εφήβων είναι θέμα συζήτησης. Αυτοί οι ψηφιακοί γίγαντες βγάζουν τα χρήματά τους τραβώντας την προσοχή του χρήστη, και κρατώντας την όσο το δυνατόν περισσότερο, κερδίζοντας τα ευρώ των διαφημιζόμενων στην πορεία. Και λειτουργούν επαγγελματικά πάνω σε αυτό: ατελείωτη κύλιση, σε συνδυασμό με την περιοδική, αλλά απρόβλεπτη, ανατροφοδότηση από τα likes, ή τις ειδοποιήσεις, προκαλούν στιγμές διέγερσης, που μιμούνται την επίδραση που έχουν οι κουλοχέρηδες των καζίνο στην καλωδίωση του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Είναι μια λαχτάρα αρκετά δύσκολη για να τη διαχειριστεί ένας ενήλικος (απλώς ρωτήστε έναν δημοσιογράφο) – πόσο μάλλον ένας έφηβος. Το ανησυχητικό είναι ότι για τους ευάλωτους νέους, αυτή η έλξη έχει πολύ πραγματικές και αρνητικές συνέπειες: άγχος, κατάθλιψη, προβλήματα εικόνας σώματος, και κακή συγκέντρωση.
Μεγάλες έρευνες ψυχικής υγείας στις ΗΠΑ –όπου τα δεδομένα είναι πιο άφθονα– έχουν ανακαλύψει μια αξιοσημείωτη αύξηση τα τελευταία 15 χρόνια στη δυστυχία των εφήβων – μια τάση που επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Αυτές οι αυξήσεις καλύπτουν μια σειρά από μέτρα: τάσεις αυτοκτονίας, κατάθλιψη, αλλά και πιο καθημερινά, όπως δυσκολίες στον ύπνο. Η τάση είναι πιο έντονη μεταξύ των έφηβων κοριτσιών. Ταυτόχρονα, η χρήση των smartphone έχει ξεφύγει, με περισσότερους ανθρώπους να τα αποκτούν σε μικρότερη ηλικία. Η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μετρούμενη με βάση τις φορές που αποκτά πρόσβαση σε μια δεδομένη πλατφόρμα ανά ημέρα ένας χρήστης, είναι επίσης πολύ αυξημένη. Υπάρχουν μερικές μεγάλες επιφυλάξεις.
Η τάση είναι πιο ορατή στον αγγλόφωνο κόσμο, αν και είναι επίσης εμφανής και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και υπάρχει μια ολόκληρη σειρά παραγόντων σύγχυσης. Η μείωση του στίγματος γύρω από την ψυχική υγεία, ίσως σημαίνει ότι οι νέοι αισθάνονται πιο άνετα να περιγράφουν τα προβλήματά τους σε έρευνες. Οι μεταβαλλόμενοι πολιτικοί και κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες, καθώς και οι ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή, σίγουρα παίζουν το ρόλο τους.
Οι ερευνητές που ασχολούνται με όλες τις πλευρές αυτού του πολύπλοκου θέματος συμφωνούν ότι η τεχνολογία παίζει ρόλο στο πρόβλημα, αλλά και ότι δεν εξηγεί πλήρως την τάση. Διαφέρουν ως προς το πού να δώσουν έμφαση.
Αμερικανικές έρευνες σχετικά με τη χρήση του Facebook πριν αυτό γίνει ευρέως γνωστό το 2007, ανακάλυψαν ότι στα κολέγια όπου είχε εισαχθεί, η ψυχική υγεία των μαθητών μειώθηκε με τρόπο που δεν παρατηρήθηκε στα πανεπιστήμια όπου δεν είχε ακόμη ξεκινήσει. Ψυχίατροι και παιδοψυχολόγοι που μελετούν την επίδραση της υπερβολικής χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους εφήβους εδώ και μια δεκαετία, συνδέουν τη χρήση τους με την κατάθλιψη και τις τάσεις αυτοκτονίας.
Η μεγαλύτερη ανησυχία τους είναι η έλλειψη ύπνου, και οι ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση των παιδιών, που οδηγούν σε κακές επιδόσεις στο σχολείο. Από την άλλη υπάρχουν και θετικά στοιχεία που προσφέρει η χρήση της τεχνολογίας στους εφήβους.
Ερευνες που διεξήχθησαν την περίοδο της πανδημίας, έδειξαν ότι οι νέοι που είχαν πρόσβαση σε λάπτοπ και κινητά τηλέφωνα στη διάρκεια της καραντίνας, ήταν πιο ευδιάθετοι σε σχέση με εκείνους που τα είχαν στερηθεί.
Αντιμέτωπες με μια αυξανόμενη πίεση τα τελευταία χρόνια, πλατφόρμες όπως το Instagram, το YouTube και το TikTok έχουν εισαγάγει διάφορα εργαλεία για να μετριάσουν τις ανησυχίες – συμπεριλαμβανομένου του γονικού ελέγχου.
Από το 2021, το YouTube και το Instagram στέλνουν υπενθυμίσεις στους εφήβους να κάνουν διαλείμματα στη χρήση τους. Το TikTok τον Μάρτιο ανακοίνωσε ότι οι ανήλικοι πρέπει να εισάγουν έναν κωδικό πρόσβασης μετά από μια ώρα χρήσης της εφαρμογής, για να συνεχίσουν να παρακολουθούν βίντεο.
Ωστόσο, οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει σύντομα να κάνουν περισσότερα. Μέχρι τα τέλη Αυγούστου, πολύ μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες, με πάνω από 45 εκατομμύρια χρήστες στην Ευρωπαϊκή Ένωση -συμπεριλαμβανομένων εταιρειών όπως το Instagram, το Snapchat, το TikTok, το Pinterest και το YouTube- θα πρέπει να συμμορφώνονται με μια ευρύτερη λίστα κανόνων της Ε.Ε. Θα πρέπει να υποβάλουν στη νέα υπηρεσία ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την πρώτη ετήσια αξιολόγηση του σημαντικού αντίκτυπου του σχεδιασμού, των αλγορίθμων, της διαφήμισης και των όρων των υπηρεσιών τους, σε μια σειρά κοινωνικών ζητημάτων, όπως η προστασία των ανηλίκων και η ψυχική ευεξία. Στη συνέχεια, θα πρέπει να προτείνουν και να εφαρμόσουν συγκεκριμένα μέτρα, υπό τον έλεγχο μιας κανονιστικής αρχής, της Επιτροπής, και ελεγμένων ερευνητών.
Τα μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη διασφάλιση ότι οι αλγόριθμοι δεν θα προτείνουν βίντεο σχετικά με τη δίαιτα σε έφηβες, ή την απενεργοποίηση της αυτόματης αναπαραγωγής από προεπιλογή, έτσι ώστε οι ανήλικοι να μην παραμένουν κολλημένοι στην παρακολούθηση περιεχομένου. Οι πλατφόρμες θα απαγορεύεται επίσης να παρακολουθούν τη διαδικτυακή δραστηριότητα των παιδιών για να τους εμφανίζουν εξατομικευμένες διαφημίσεις.
Σχέδια χειραγώγησης, όπως ατελείωτα χρονοδιαγράμματα για να μένουν οι χρήστες κολλημένοι σε πλατφόρμες, έχουν συνδεθεί με εθιστική συμπεριφορά και θα είναι εκτός ορίων για τις εταιρείες τεχνολογίας.
Οι Βρυξέλλες συνεργάζονται επίσης με εταιρείες τεχνολογίας, βιομηχανικούς συλλόγους και ομάδες παιδιών σχετικά με κανόνες για το πώς να σχεδιάζουν τις πλατφόρμες, με τρόπο που να προστατεύει τους ανηλίκους.
Ο «Κώδικας Συμπεριφοράς για Σχεδιασμό Κατάλληλο για την Ηλικία», που προγραμματίζεται για το 2024, θα παρέχει στη συνέχεια μια σαφή λίστα μέτρων που η Κομισιόν θέλει να δει μεγάλες εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης να εφαρμόζουν.
Πηγή: Protagon.gr
