Ο Δήμος Αχαρνών, μια περιοχή με πλούσια ιστορία και σύγχρονη δυναμικότητα, βρίσκεται στη δυτική πλευρά της Αττικής, και αποτελεί έναν σημαντικό πυρήνα του αστικού χώρου της Αθήνας. Η ιστορία του δήμου ξεκινά από την αρχαιότητα, όπου οι αρχαίες Αχαρνές συνέβαλαν στην αθηναϊκή ιστορία, καταγράφοντας σημαντικά γεγονότα και αφηγούμενες ιστορίες μέσα από αρχαιολογικά αξιοθέατα που διασώζονται και σήμερα.
Bρίσκεται στη Βορειοδυτική πλευρά της περιφέρεια Αττικής. Τα γεωγραφικά του όρια περιλαμβάνουν τμήματα της πεδιάδας της Αττικής και της οροσειράς της Πάρνηθας. Βορειοανατολικά, συνορεύει με τον Δήμο Φυλής, ενώ στα βόρεια του ξεκινά ο Κηφισός ποταμός. Νότια, συναντάτε με τον Δήμο Ελευσίνας, ενώ δυτικά και νοτιοδυτικά του εκτείνεται η παραλιακή περιοχή του Σαρωνικού κόλπου.
Ο Δήμος Αχαρνών, είναι ένας από τους μεγαλύτερους σε έκταση δήμους της Αττικής, είναι οικοδομημένος στους νότιους πρόποδες της Πάρνηθας, 10 χλμ. βορειοδυτικά του κέντρου της Αθήνας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 είναι 4ος μεγαλύτερος της Αττικής και 12ος σε ολόκληρη τη χώρα. Συνορεύει στα βορειοανατολικά με τους Θρακομακεδόνες, το Κρυονέρι, την Εκάλη ενώ στα ανατολικά με την Κηφισιά, την Λυκόβρυση. Στα δυτικά βρίσκεται η περιοχή των Άνω Λιοσίων το Ζεφύρι, το Καματερό και στα νότια η Μεταμόρφωση, οι Άγιοι Ανάργυροι και η Νέα Φιλαδέλφεια .
Ο Δήμος Αχαρνών γνώρισε από τη δεκαετία του ’60 έως τις μέρες μας μία συγκυριακή πληθυσμιακή κι οικιστική ανάπτυξη, χωρίς σχεδιασμό. Η διαδικασία αυτή είχε κατ’ αρχήν το χαρακτήρα της επείγουσας αυτοστέγασης σε περιοχές εκτός σχεδίου με χαμηλή γαιοπρόσοδο. Με δεδομένη αυτή τη χωρική και κοινωνική πραγματικότητα, άρχισε να αναπτύσσεται ένας παραγωγικός ιστός στον Δήμο Αχαρνών που περιελάμβανε, βιομηχανικές-βιοτεχνικές λειτουργίες, αποθήκες. Η ανάμειξη στο χωρικό επίπεδο των λειτουργιών αυτών προκάλεσε αταξία στην πόλη, ενώ κατά περίπτωση δημιούργησε προβλήματα ασυμβατότητας χρήσεων/η και αναπτυξιακών προοπτικών. Ταυτόχρονα η απουσία σημαντικών ρυθμιστικών και αναβαθμιστικών παρεμβάσεων δημιούργησε σοβαρά πολεοδομικά, περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα, (άναρχη και αυθαίρετη δόμηση, κυκλοφοριακό πρόβλημα, ρύπανση του περιβάλλοντος, χαμηλό επίπεδο παρεχομένων κοινωνικών υπηρεσιών κ.λ.π.). Ωστόσο σήμερα ο Δήμος Αχαρνών μπορεί να αποτελέσει πεδίο εντονότατων παραγωγικών/ κοινωνικών/πολεοδομικών αναδιαρθρώσεων που θα επηρεάσουν τα χαρακτηριστικά του (φυσικού και τεχνητού) περιβάλλοντος και θα δημιουργήσουν τους όρους μιας σημαντικής δυναμικής και βιώσιμης ανάπτυξης .
Το περιβάλλον του Δήμου Αχαρνών ποικίλει από αστικές περιοχές με εμπορικές και βιομηχανικές δραστηριότητες μέχρι προάστιες με κατοικημένες περιοχές και πράσινους χώρους. Ο Πάρνηθας συμβάλλει στο φυσικό τοπίο, προσφέροντας ευκαιρίες για φυσιολατρικές δραστηριότητες. Ο Δήμος φιλοξενεί και ιστορικά σημαντικά μνημεία, όπως ο Ιερός Λόφος της Δεμέτρας, που μαρτυρούν τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής.
Η γεωγραφική του θέση, σε συνδυασμό με την ποικιλία του περιβάλλοντος, καθιστούν τον Δήμο Αχαρνών μια ενδιαφέρουσα περιοχή με πολλές δυνατότητες για ανάπτυξη και ευημερία.
Το φυσικό περιβάλλον του Δήμου Αχαρνών προσφέρει μια εντυπωσιακή ποικιλία, από βουνά (Πάρνηθα) πεδιάδες και λόφους, δίνοντας ένα ιδανικό περιβάλλον για αθλητικές και ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Οι παλιοί βυζαντινοί ναοί, όπως ο ναός των Αγίων Θεωδώρων, αναδεικνύουν την αρχιτεκτονική κληρονομιά της περιοχής, ενώ τα πάρκα και οι πράσινοι χώροι συνθέτουν ένα φιλικό περιβάλλον για τους κατοίκους και τους επισκέπτες.
Ο πολιτισμός του Δήμου Αχαρνών εκτείνεται από τα αρχαία χρόνια μέχρι τις σύγχρονες εκδηλώσεις και πρωτοβουλίες. Τοπικά φεστιβάλ, πολιτιστικά γεγονότα και εκθέσεις τέχνης προάγουν τη δημιουργικότητα και τη συμμετοχή των κατοίκων σε πολιτιστικές εκδηλώσεις. Μάλιστα, η ποικιλία των κατοίκων, που προέρχονται από διάφορες κοινότητες, συμβάλλει στη δημιουργία ενός πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος.
Στον τομέα της οικονομίας, ο Δήμος Αχαρνών έχει αναπτύξει μια δυναμική επιχειρηματική κοινότητα, ενθαρρύνοντας τη δημιουργία καινοτόμων επιχειρήσεων και υποδομών που συμβάλλουν στην αύξηση της απασχόλησης και της οικονομικής δραστηριότητας.
Ο σημερινός δήμαρχος, κος Σπύρος Βρεττός έχει αναλάβει τα ηνία του Δήμου εδώ και εννέα χρόνια ενώ οι θητείες του έχουν χαρακτηριστεί από τη συνεχή προσπάθεια βελτίωσης της πόλης. Έχουν υλοποιηθεί έργα υποδομής, όπως βελτίωση του οδικού δικτύου και αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας και εκπαίδευσης. Η πόλη έχει επίσης επενδύσει σε περιβαλλοντικά προγράμματα, προωθώντας την αειφορία και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Συνοψίζοντας, ο Δήμος Αχαρνών αποτελεί μια περιοχή που συνδυάζει την αρχαία κληρονομιά με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Η οικονομική δραστηριότητα, ο πολιτισμός, και οι προοπτικές για βελτίωση καθιστούν τον δήμο αυτό έναν ενδιαφέροντα τόπο διαβίωσης και επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Ιστορικά Στοιχεία
Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι η πρώτη εκστρατεία των Πελοποννησίων έφθασε μέσω της Οινόης και των βουνών στις Αχαρνές, όπου και επέδραμαν.[8] Αλλά, αν και οι Αχαρνείς οπλίτες έφθαναν τις 3.000, δεν επετράπη από τον Περικλή μία κατά μέτωπον αναμέτρηση. Με το τέλος του θέρους, αφού οι Πελοποννήσιοι λεηλάτησαν την ενδοχώρα της Αττικής, έφυγαν για τον τόπο τους, διότι και ο Αθηναϊκός στόλος κατέστρεφε την Πελοπόννησο.
Ο περιηγητής Παυσανίας κατά τον πρώτο προς δεύτερο αιώνα μ.Χ. αναφέρει στα “Αττικά” του (Α’ 31,6) ότι στον δήμο των Αχαρνών λατρεύονταν ο Απόλλων Αγυιεύς, ο Ηρακλής, η Αθηνά Υγιεία καί Ιππία, καθώς και ο Διόνυσος Μελπόμενος και Κισσός, επειδή κατά την παράδοση, εκεί πρωτοφανερώθηκε ο κισσός ως φυτό.[9]
Επίσης, αν και άγνωστο σε πολλούς, η Αθήνα, άρα και ο δήμος Αχαρνών, μετά τον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου το 323 π.Χ., εξεγέρθηκε κατά της Μακεδονίας μαζί με την υπόλοιπη νότια ηπειρωτική Ελλάδα (Θεσσαλία, Βοιωτία, Φωκίδα, Αιτωλία, Ακαρνανία, Λοκρίδα και Πελοπόννησος πλην Λακεδαιμονίων).
Το 322 π.Χ. η εξέγερση κατεπνίγη μετά την ήττα των νοτίων Ελλήνων στην Κρανώνα της Θεσσαλίας.
Κατά τα επόμενα χρόνια, όταν η Αθήνα αποκτά ολιγαρχικό καθεστώς και έπειτα εξεγείρεται κατά του Δημητρίου του Πολιορκητή, οι Αχαρνείς συμμετείχαν στη μάχη για ελευθερία.
Το 270-269 π.Χ., ο Αθηνόδωρος του Γοργίππου από τις Αχαρνές, ήταν ο γραμματέας στην συνεδρίαση της Πανδιονίδας φυλής, όταν προτάθηκε η βράβευση του Καλλία, του υιού Δημοχάρη του Σφήττιου, επειδή ως αρχηγός των μισθοφόρων του Πτολεμαίου Α’ Σωτήρος, βοήθησε την αθηναϊκή εξέγερση του 286 π.Χ.. Κατά τα έτη 268-261 π.Χ., η Αθήνα, άρα και ο δήμος Αχαρνών, μετέσχε στον Χρεμωνίδειο πόλεμο, κατά τα έτη 261-229 π.Χ. περιήλθαν στην κατοχή των Μακεδόνων υπό τον Αντίγονο Γονατά, ενώ από το 229 π.Χ. έως το 86 π.Χ υπήρχε και πάλι δημοκρατία στους αθηναϊκούς δήμους.
Τα τελευταία έτη, οι Αχαρνές και οι υπόλοιποι δήμοι συμπαρατάχτηκαν με τον Μιθριδάτη Στ’ Ευπάτορα, βασιλιά του Πόντου, εναντίον των Ρωμαίων, οι οποίοι κατέλαβαν την Αθήνα το 86 π.Χ. προκαλώντας τεράστιες καταστροφές.
Επίσης, όταν ψηφίστηκε η κατασκευή και ανάρτηση δύο τιμητικών πλακών για τιμή του Ζήνωνα του Κιτιέα, ανάμεσα στους υπεύθυνους για την κατασκευή αυτών των τιμητικών πλακών ήταν και ο Μέδοντας ο Αχαρνέας
Οι Αχαρνές εξαφανίζεται για πολλούς αιώνες από την ιστορία, ενώ επανεμφανίζεται κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Την 1η Απριλίου 1821 εξεγέρθηκαν οι κάτοικοι της Φυλής υπό το Μελέτιο Βασιλείου και μέχρι την 11η Απριλίου συνέλαβαν τους προεστούς και δέκα συνεργάτες των προεστών και τους φυλάκισαν. Στις 25 Απριλίου, οι επαναστάτες με τον Βασιλείου κυρίευσαν την πόλη της Αθήνας και στις 28 Απριλίου κυρίευσαν το διοικητήριο, απελευθερώνοντας όλην την Αττική, εκτός από την Ακρόπολη.
Το 1827, οι Τούρκοι επανακτούν τον δήμο Αχαρνών και τελικώς οι Έλληνες επαναστάτες εκδιώκουν τους Τούρκους από την περιοχή των Αχαρνών κατά τον Μάιο του 1829.
Οι αρχαίες Αχαρνές
Οι αρχαίες Αχαρνές, πόλη στη δυτική Αττική, αποτελούσαν σημαντικό μέρος της αρχαίας Ελλάδας. Ιδρύθηκαν τον 5ο αιώνα π.Χ. και σύντομα ανέπτυξαν έναν πλούσιο πολιτισμό και οικονομία.
Οι αρχαίες Αχαρνές αντιπροσωπεύουν μια ιστορική πόλη στην αρχαία Ελλάδα, που βρισκόταν στην πεδιάδα της Αττικής, κοντά στη Βοιωτία. Οι πρώτες αναφορές για τις Αχαρνές χρονολογούνται από τον 5ο αιώνα π.Χ., και η πόλη έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία και τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας.
Οι Αχαρνές ήταν γνωστές για τη συμμετοχή τους στον Πελοποννησιακό Πόλεμο κατά τους 5ο και 4ο αιώνας π.Χ. Αν και ήταν μια αυτόνομη πόλη, οι κάτοικοί της διακρίνονταν για την επιθυμία τους για ειρήνη. Ο δραματουργός Αριστοφάνης, που γεννήθηκε στις Αχαρνές, αναδείκνυε αυτήν την επιθυμία στα κωμικά του έργα.
Οι Αχαρνές είχαν έναν ειδικό θεσμό, τα Διονύσια, ένα φεστιβάλ που γινόταν κάθε χρόνο προς τιμή του Διονύσου, του θεού του κρασιού, του θεάτρου και της έκστασης. Στα Διονύσια, οι κάτοικοι διασκέδαζαν με θεατρικές παραστάσεις και γεμάτες ευφροσύνη πομπές.
Ωστόσο, οι Αχαρνές υπέφεραν κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου. Το 431 π.Χ., η πόλη είχε καταστραφεί από τους Σπαρτιάτες. Παρά τις δυσκολίες, οι κάτοικοι κατάφεραν να ανασυγκροτήσουν την πόλη τους και να συνεχίσουν την καθημερινή τους ζωή.
Τον 4ο αιώνα π.Χ., οι Αχαρνές έπαιξαν επίσης σημαντικό ρόλο στην αντίσταση κατά του Μακεδονικού βασιλιά Φίλιππου. Ο Δημοσθένης, ένας από τους μεγαλύτερους ρήτορες της αρχαίας Ελλάδας, καταγόταν από τις Αχαρνές και παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίσταση κατά της μακεδονικής επιρροής.
Με το πέρασμα του χρόνου, οι Αχαρνές σημείωσαν πολιτιστική πρόοδο και συνέβαλαν στην ανάπτυξη της αρχαίας Ελληνικής κοινωνίας. Η πόλη σήμερα είναι γνωστή για την ιστορία της και τη συμβολή της στην αρχαία ελληνική κουλτούρα.
Αρχαιολογικά και άλλα
Οι Αχαρναί, αποτελούν περιοχή της βορειοανατολικής αττικής, μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας, 12 χλμ. βόρεια του κέντρου της Αθήνας. Ήταν ένας από τους αρχαίους δήμους της Αθήνας, υπό την ονομασία Αχαρναί, που ανήκε στην Οινηίδα φυλή. Οι κάτοικοι του ήταν καρβουνιάρηδες και μάλιστα αυτό ήταν το θέμα στην κωμωδία του Αριστοφάνη Αχαρνής, η οποία διδάχθηκε το 425 π.Χ..
Στις Αχαρνές βρίσκεται θολωτός μυκηναϊκός τάφος του 13ου π.Χ. αιώνα, εύρημα σπάνιο για την Αττική, ο οποίος σώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση και τα ευρήματα του εκτίθενται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Επίσης υπάρχει αρχαιολογική συλλογή που στεγάζει ευρήματα από ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή αλλά και η Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Αχαρνών, όπου υπάρχουν πλούσια εκθέματα λαϊκού πολιτισμού των νεώτερων χρόνων.
Σύμφωνα με σχετικές έρευνες στους πρόποδες της Πάρνηθας έχει ανακαλυφθεί και ο τάφος του αρχαίου τραγικού ποιητή Σοφοκλή.
Τον Φεβρουάριο του 2007, ανασκαφή που έγινε σε οικόπεδο κοντά στη συμβολή των οδών Σαλαμίνος και Λιοσίων έφερε στο φως το αρχαίο θέατρο του Δήμου Αχαρνών που χρονολογείται από τον 4ο π.Χ. αιώνα.
Αρχαιολογικοί χώροι
Στην ευρύτερη περιοχή του σημερινού δήμου Αχαρνών βρίσκονται:
Ο Τύμβος του Σοφοκλή στην Βαρυμπόμπη, το Αρχαίο Θέατρο Αχαρνών (Στην οδό Σαλαμίνος), ο Μυκηναϊκός Θολωτός Τάφος στον Κόκκινο Μύλο, το Αδριάνειο Υδραγωγείο (Ρωμαϊκό), ο Αχαρνικός Οχετός (Αρδευτικό έργο) και η Ρωμαϊκή Αγροικία…
Σημεία και Τοποθεσίες που προκαλούν ενδιαφέρον στους επισκέπτες:
1) Αεροδρόμιο (Τατόι), 2) Μουσείο Πολεμικής Αεροπορίας (Τατόϊ), 3) Το Μικρό Μουσείο της Πάρνηθας, 4) Αρχαιολογικό Μουσείο Αχαρνών, 5) Λαογραφικό Μουσείο Αχαρνών και 6) Τελεφερίκ Πάρνηθας
Ο δήμαρχος Αχαρνών Σπυρίδων Βρεττός
Ο Σπυρίδων Βρεττός εξελέγη δήμαρχος των Αχαρνών με την υποστήριξη των πολιτών, αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του δήμου. Συνολικά, έχει υπηρετήσει ως δήμαρχος για δύο θητείες, επιδεικνύοντας σταθερότητα και αφοσίωση στα καθήκοντά του.
Μία από τις κύριες πτυχές της δημαρχίας του Βρεττού είναι η προσοχή και αφοσίωση στην υλοποίηση υποδομών και έργων που ενισχύουν την καθημερινότητα των πολιτών. Ενισχύοντας την υγειονομική περίθαλψη, αναβαθμίζοντας τις εκπαιδευτικές δομές και προωθώντας την βιώσιμη ανάπτυξη, έχει δημιουργήσει ένα πλαίσιο όπου οι κάτοικοι μπορούν να απολαμβάνουν ένα υγιές και ευημερούν περιβάλλον.
Ένα από τα σημαντικότερα έργα που υλοποίησε είναι η αναβάθμιση του οδικού δικτύου, με την κατασκευή νέων δρόμων και την επισκευή των υφιστάμενων. Αυτό έχει συμβάλει στην ενίσχυση της συνδεσιμότητας μεταξύ των περιοχών του δήμου, βελτιώνοντας τη μετακίνηση και μειώνοντας τον χρόνο των καθημερινών διαδρομών.
Επιπλέον, έχει επενδύσει στην ανάπτυξη πράσινων χώρων και πάρκων, προσφέροντας στους πολίτες ευκαιρίες για αναψυχή και άθληση. Η προστασία του περιβάλλοντος και η προώθηση μιας υγιούς τρόπου ζωής αποτελούν σημαντικά κομμάτια της στρατηγικής του για το μέλλον των Αχαρνών. Με την εμπειρία και τη δυναμική του προσέγγιση, συνεχίζει να προωθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση στη διακυβέρνηση, ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή και συνεργαζόμενος με τους πολίτες για την επίτευξη κοινών στόχων ανάπτυξης και ευημερίας.
Πηγές άρθρου: Νίκος Παρίκος, Βικιπαίδεια