Παρά τις συνεχείς προσπάθειες αλλά και τις επιτυχημένες ενέργειες των Αρχών επιβολής του νόμου για την κατάργηση πλατφορμών που επικεντρώνονται στη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, οι ομάδες που διευκολύνουν την ανταλλαγή υλικού στο Dark Web συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται και αποτελούν επίμονη απειλή.
Λόγω του διεθνοποιημένου χαρακτήρα του κυβερνοεγκλήματος η δραστική αντιμετώπισή του προϋποθέτει την ύπαρξη ενός ειδικού πλαισίου και κοινής αντεγκληματικής πολιτικής, όπως μεταξύ άλλων θα πει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (ΔΔΗΕ), Βασίλης Παπακώστας.
Ο ίδιος κρίνει επίσης σημαντική τη θέσπιση ενιαίας ευρωπαϊκής εισαγγελικής Αρχής κυβερνοεγκλήματος και τον ορισμό εξειδικευμένων εισαγγελέων Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο εσωτερικό κάθε χώρας, προς όφελος της αμεσότερης και ταχύτερης διερεύνησης και απονομής της Δικαιοσύνης.
Οπως επίσης και τη θέσπιση νομοθετικών διατάξεων για κυβερνοεγκλήματα, «επικεντρωμένες στον τρόπο δράσης των εγκληματιών και όχι στις μορφές και τις διαρκώς εξελισσόμενες και νεοεμφανιζόμενες τεχνολογίες».
Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, μέσω του Τμήματος Διαδικτυακής Προστασίας Ανηλίκων και Ψηφιακής Διερεύνησης, συμμετέχει σε διεθνείς εκπαιδεύσεις για τεχνολογίες αιχμής, κλειστά forum αποκλειστικά για αρχές επιβολής νόμου και διεθνείς επιχειρήσεις αναφορικά με σεξουαλική εκμετάλλευση και πορνογραφία ανηλίκων μέσω διαδικτύου.
Παράλληλα, διαθέτει ψηφιακά εργαλεία άμεσου εντοπισμού αντίστοιχου υλικού και συνεργάζεται με εισαγγελικές και διωκτικές Αρχές σε όλο τον κόσμο, ανταλλάσσει πληροφορίες μέσω διεθνών καναλιών αναφορικά με το κυβερνοέγκλημα, ενώ ενημερώνεται άμεσα για οποιαδήποτε νέα τάση και πρόκληση.
Στη Γαλλία, η οποία με περίπου 11.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις παιδοπορνογραφικού χαρακτήρα έρχεται τρίτη παγκοσμίως, η αστυνομία ανησυχεί για την αύξηση το τελευταίο διάστημα της επί παραγγελία παιδικής πορνογραφίας ή ακόμη χειρότερα των επί παραγγελία βιασμών ανηλίκων. Έχουν εντοπιστεί ηλεκτρονικές σελίδες οι οποίες αναμεταδίδουν απ’ ευθείας βιασμούς ανηλίκων κοριτσιών και αγοριών.
Σημαντικό ρόλο στην πάταξη της «ηλεκτρονικής παιδεραστίας» διαδραματίζει η ιστοσελίδα Pharos του υπουργείου Εσωτερικών, μέσω της οποίας οι πολίτες μπορούν να ενημερώνουν τις αρμόδιες δικαστικές και αστυνομικές αρχές όταν εντοπίζουν στο διαδίκτυο ύποπτο ή παράνομο περιεχόμενο.
Μια από τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι αστυνομικές αρχές για την πάταξη της ηλεκτρονικής παιδεραστίας ή παιδοφιλίας (pédophilie είναι ο όρος που χρησιμοποιούν οι Γάλλοι), είναι η δημιουργία ψεύτικων προφίλ ανηλίκων κοριτσιών στο Facebook, μέσω των οποίων συχνά παγιδεύουν τους εγκληματίες.
Τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχει εκτιναχτεί και ο αριθμός των ιδιωτών-“κυνηγοί κεφαλών” που καταφεύγουν σε αυτού του είδους τις παγιδεύσεις.
Στη Βρετανία το Ίδρυμα Παρακολούθησης Διαδικτύου (IWF) διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον έλεγχο και στην εξάλειψη της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.
Είναι χαρακτηριστικό πως από την ίδρυσή του το 1996 μέχρι και σήμερα, οι συνεργάτες του έχουν εξετάσει μια προς μια σχεδόν 2 εκατ. αναφορές. Από αυτές οι μισές τουλάχιστον ήταν εικόνες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Όπως όμως σημειώνει το Ινστιτούτο στην ετήσια έκθεση, το «2021 διερεύνησε περισσότερες αναφορές ύποπτης σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από ό,τι τα πρώτα 15χρόνια της ύπαρξής του».
Από την άλλη, η Εθνική Υπηρεσία για την καταπολέμηση του Εγκλήματος (NCA) σε έκθεσή της υπογραμμίζει συμπερασματικά ότι «παρά τις σημαντικές επιχειρησιακές και πολιτικές πρωτοβουλίες, η απειλή της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών συνεχίζει να αυξάνεται, γεγονός που οφείλεται και στην αυξανόμενη διαδικτυακή δραστηριότητα».
Εδώ και καιρό στη Βρετανία έχει ξεκινήσει μια έντονη συζήτηση για την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου. Έτσι, ήδη, συζητείται στο Βρετανικό κοινοβούλιο ένα νέο νομοσχέδιο που αφορά την ασφάλεια του διαδικτύου. Αν τελικά γίνει νόμος του κράτους εκτός των άλλων θα απαιτηθεί από τις εταιρείες τεχνολογίας να προστατεύουν τους χρήστες τους από παράνομο περιεχόμενο όπως είναι οι φωτογραφίες κακοποίησης ανηλίκων.
Ο διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (ΔΔΗΕ), Βασίλης Παπακώστας
Ελλάδα: Τι λέει ο διευθυντής της ΔΔΗΕ, Βασίλης Παπακώστας
Η εφιαλτική υπόθεση βιασμού και εκπόρνευσης της 12χρονης, στα Σεπόλια, με περισσότερους από 200 παιδεραστές παράλληλα να εκδηλώνουν ενδιαφέρον μέσω διαδικτύου, σύμφωνα με την ΕΛΑΣ, για να συνευρεθούν με το κορίτσι, σε συνδυασμό με τα αλλεπάλληλα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, δείχνουν τις ανησυχητικές διαστάσεις που έχουν λάβει η παιδεραστία, αλλά και το σεξ τράφικινγκ ανηλίκων.
«Οι δράστες εκμεταλλεύονται τα τρωτά σημεία για να έρθουν σε επαφή και να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των ανηλίκων στο διαδίκτυο, προτού προχωρήσουν στην κακοποίηση», τονίζει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος (ΔΔΗΕ), Βασίλης Παπακώστας.
«Με πλαστές ταυτότητες συχνά αποκτούν υλικό που δημιουργείται από τους ίδιους, μέσω χειραγώγησης ή εκβιασμού», σημειώνει και προσθέτει:
«Τα δίκτυα κοινής χρήσης αρχείων peer-to-peer (P2P) παραμένουν ένα σημαντικό κανάλι για την κοινή χρήση υλικού στο οποίο εικονίζονται ανήλικοι από χρήστη σε χρήστη ή μέσα σε μικρές ομάδες. Οι κακόβουλοι χρήστες εκμεταλλεύονται τεχνολογίες κρυπτογράφησης συνομιλιών και αρχείων, όπως και απόκρυψης των ψηφιακών ιχνών τους και των στοιχείων τους».
Η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, μέσω του Τμήματος Διαδικτυακής Προστασίας Ανηλίκων και Ψηφιακής Διερεύνησης, συμμετέχει σε διεθνείς εκπαιδεύσεις για τεχνολογίες αιχμής, κλειστά forum αποκλειστικά για αρχές επιβολής νόμου και διεθνείς επιχειρήσεις αναφορικά με σεξουαλική εκμετάλλευση και πορνογραφία ανηλίκων μέσω διαδικτύου.
Παράλληλα, διαθέτει ψηφιακά εργαλεία άμεσου εντοπισμού αντίστοιχου υλικού και συνεργάζεται με εισαγγελικές και διωκτικές Αρχές σε όλο τον κόσμο, ανταλλάσσει πληροφορίες μέσω διεθνών καναλιών αναφορικά με το κυβερνοέγκλημα, ενώ ενημερώνεται άμεσα για οποιαδήποτε νέα τάση και πρόκληση.
«Σημαντικό εργαλείο», επισημαίνει ο κ.Παπακώστας, «αποτελεί και η δυνατότητα απενεργοποίησης (takedown) ιστοσελίδων στην Ελλάδα που προβλέπεται περιοριστικά σε πέντε περιπτώσεις και στη φραγή ιστοσελίδων με υλικό πορνογραφίας ανηλίκων, κατόπιν διάταξης του αρμόδιου εισαγγελέα σε συνεργασία με τις εταιρείες παροχής υπηρεσιών διαδικτύου (ISPs), κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 18 του Ν. 4267/2014 “Καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας”».
Για την ολιστική αντιμετώπιση αυτών των περιστατικών η Υπηρεσία στελεχώνεται από αξιωματικούς γενικών και ειδικών καθηκόντων με εξειδίκευση στην επιστήμη της πληροφορικής, της νομικής, των οικονομικών αλλά και εξειδικευμένο ψυχολόγο, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι καθημερινά, όλο το 24ωρο, για την άμεση υποστήριξη των εμπλεκομένων σε κάθε υπόθεση»
Πάντως, όπως διευκρινίζει ο διευθυντής της ΔΔΗΕ, παρά τις επιτυχημένες ενέργειες Αρχών επιβολής του νόμου για την κατάργηση πλατφορμών που επικεντρώνονται στη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, οι ομάδες που διευκολύνουν την ανταλλαγή υλικού στο Dark Web συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται και αποτελούν επίμονη απειλή.
Οι παραβάτες συχνά μοιράζονται παράνομο περιεχόμενο σε αυτές τις ομάδες μέσω απευθείας συνδέσμων με κεντρικούς υπολογιστές εικόνας στο Clearnet και στο Dark Web. Τα φόρουμ είναι καλά δομημένα και οι χρήστες οργανώνονται ιεραρχικά ανάλογα με τους ρόλους τους.
Τι μπορεί, όμως, να γίνει για τη δραστική αντιμετώπιση της παιδεραστίας και του σεξ τράφικινγκ ανηλίκων μέσω διαδικτύου;
«Η αντιμετώπιση των κυβερνοεγκλημάτων από τις διωκτικές Αρχές και τα νομικά ζητήματα που σχετίζονται με εγκλήματα του κυβερνοχώρου, προϋποθέτουν την ύπαρξη ειδικού νομικού πλαισίου και κοινής αντεγκληματικής πολιτικής, λόγω του διεθνοποιημένου χαρακτήρα του κυβερνοεγκλήματος», υπογραμμίζει ο κ. Παπακώστας κια συμπληρώνει:
«Απαραίτητη είναι η θέσπιση νέων αντικειμενικών υποστάσεων εγκλημάτων, που να θέτουν κανόνες και όρια στη συμπεριφορά των παρόχων διαδικτυακών υπηρεσιών και φιλοξενίας ιστοχώρων, αλλά και των χρηστών, λαμβάνοντας σε κάθε περίπτωση υπόψη τις ισχύουσες συνταγματικές Αρχές και παράλληλα διαφυλάσσοντας και προστατεύοντας την ελευθερία του λόγου και τα προσωπικά δεδομένα.
»Σημαντική κρίνεται η θέσπιση ενιαίας ευρωπαϊκής εισαγγελικής Αρχής κυβερνοεγκλήματος και να οριστούν εξειδικευμένοι εισαγγελείς Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο εσωτερικό κάθε χώρας, προς όφελος της αμεσότερης και ταχύτερης διερεύνησης και απονομής της Δικαιοσύνης.
»Η εναρμόνιση των νόμων είναι απαραίτητη σε ένα παγκοσμιοποιημένο ψηφιακό περιβάλλον. Τα κράτη καλούνται να ενισχύσουν τις ουσιαστικές και αποδοτικές διόδους επικοινωνίας και αναφοράς του σοβαρού και οργανωμένου διαδικτυακού εγκλήματος».
Επιπλέον, όπως σημειώνει ο επικεφαλής της ΔΔΗΕ, «σημαντική κρίνεται η θέσπιση νομοθετικών διατάξεων για κυβερνοεγκλήματα, επικεντρωμένες στον τρόπο δράσης των εγκληματιών και όχι στις μορφές και τις διαρκώς εξελισσόμενες και νεοεμφανιζόμενες τεχνολογίες, όπως για παράδειγμα κρυπτονομίσματα, αποθήκευση cloud και άλλα.
Παράλληλα, σημαντικά είναι είναι και τα στοχευμένα και εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα κατάρτισης των συμμετεχόντων στις διαδικασίες ποινικής διερεύνησης κυβερνοεγκλημάτων – εισαγγελικές, δικαστικές και αστυνομικές Αρχές – στη διαρκώς μεταβαλλόμενη τεχνολογία που χρησιμοποιούν οι δράστες, καθώς και η τυποποίηση περαιτέρω διαδικασιών συνεργασίας».
Καίριος είναι και ο ρόλος του διεθνούς δικαίου, αλλά και του εσωτερικού κάθε χώρας, σύμφωνα με τον κ.Παπακώστα. «Φυσικά, η εξέλιξη του διαδικτύου και η παγκοσμιοποιημένη μορφή του», αναφέρει, «δεν μπορούν να αφήσουν ανεπηρέαστο το διεθνές αλλά και το εσωτερικό δίκαιο κάθε χώρας. Οι συντάκτες του πρέπει να αντιμετωπίζουν κάθε νέα πρόκληση της τεχνολογίας ισορροπώντας αφενός μεταξύ των κανόνων δικαίου και της οριοθέτησης της συμπεριφοράς των διαδικτυακών χρηστών και αφετέρου με την προστασία των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων τους, όπως η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών».
Γαλλία: Ο σημαντικός ρόλος της ιστοσελίδας Pharos
Η Γαλλία “φιλοξενεί” περί τις 11.000 ηλεκτρονικές διευθύνσεις παιδοπορνογραφικού χαρακτήρα και από την άποψη αυτή έρχεται τρίτη παγκοσμίως, μετά την Ολλανδία και τις ΗΠΑ που καταλαμβάνουν τις δυο πρώτες θέσεις. Στη γαλλική αστυνομία υπάρχουν υπηρεσίες, όχι πολλές κατά τον γαλλικό Τύπο, που ασχολούνται με την πάταξη της “ηλεκτρονικής παιδεραστίας”, ένα έργο κατά κοινή ομολογία κάθε άλλο παρά απλό στο χάος του διαδικτύου.
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ιστοσελίδα Pharos του υπουργείου Εσωτερικών, μέσω της οποίας ο κάθε πολίτης μπορεί να ενημερώνει τις αρμόδιες δικαστικές και αστυνομικές αρχές όταν εντοπίζει στο διαδίκτυο ιστοσελίδες, βίντεο κ.α με ύποπτο ή παράνομο περιεχόμενο.
Μια από τις μεθόδους που χρησιμοποιούν οι αστυνομικές αρχές για την πάταξη της ηλεκτρονικής παιδεραστίας ή παιδοφιλίας (pédophilie είναι ο όρος που χρησιμοποιούν οι Γάλλοι), είναι η δημιουργία ψεύτικων προφίλ ανηλίκων κοριτσιών στο Facebook, μέσω των οποίων συχνά παγιδεύουν τους εγκληματίες.
Τα τελευταία χρόνια ωστόσο έχει εκτιναχτεί ο αριθμός των ιδιωτών που καταφεύγουν σε αυτού του είδους τις παγιδεύσεις, κάτι που ενίοτε όχι μόνο δεν διευκολύνει, αλλά δυσκολεύει το έργο των διωκτικών αρχών.
Και αυτό διότι πολλοί από τους ιδιώτες “κυνηγούς κεφαλών” έχει παρατηρηθεί πως ενδιαφέρονται περισσότερο για τη διαπόμπευση των εγκληματιών και λιγότερο για τη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων που θα επέτρεπε την παραπομπή τους στη δικαιοσύνη.
Συν τοις άλλοις έχουν υπάρξει περιπτώσεις παγίδευσης μελών εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες στη συνέχεια εκδικούνται με διάφορους τρόπους τους ιδιώτες διώκτες τους και τις οικογένειές τους.
Αυτό που ωστόσο ανησυχεί τον τελευταίο καιρό τη γαλλική αστυνομία είναι η αύξηση της επί παραγγελία παιδοπορνογραφίας, ή ακόμη χειρότερα των επί παραγγελία βιασμών ανηλίκων.
Συγκεκριμένα, έχουν εντοπιστεί ηλεκτρονικές σελίδες, οι οποίες έναντι 50 ή 70 ευρώ αναμεταδίδουν απ’ ευθείας, σε live streaming, βιασμούς ανηλίκων κοριτσιών και αγοριών. Οι βιασμοί πραγματοποιούνται σε χώρες, όπως οι Φιλιππίνες, η Ρουμανία, η Ν. Αφρική κλπ, όπου ο εντοπισμός των θυμάτων είναι σχεδόν αδύνατος.
Βρετανία: Νέος νόμος για την ασφάλεια του Διαδικτύου
Στη Βρετανία το Ίδρυμα Παρακολούθησης Διαδικτύου (IWF) διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στον έλεγχο και στην εξάλειψη της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών στο διαδίκτυο.
Είναι χαρακτηριστικό πως από την ίδρυσή του το 1996 μέχρι και σήμερα, οι συνεργάτες του έχουν εξετάσει μια προς μια σχεδόν 2 εκατ. αναφορές. Από αυτές οι μισές τουλάχιστον ήταν εικόνες σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών.
Πέρυσι πάνω από το 99% του παράνομου περιεχομένου που εντοπίστηκε στο διαδίκτυο είχε βάση άλλη χώρα και όχι το Ηνωμένο Βασίλειο. Και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό αν αναλογιστεί κανείς πως πριν από 26χρόνια το 18% των παγκοσμίως γνωστών εικόνων σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών βρίσκονταν σε βρετανικές ιστοσελίδες.
Αν και, όπως σημειώνει το Ινστιτούτο στην ετήσια έκθεση, το «2021 διερεύνησε περισσότερες αναφορές ύποπτης σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών από ό,τι τα πρώτα 15χρόνια της ύπαρξής του».
Δεν πρόκειται για ένα τυχαίο γεγονός καθώς όπως εκτιμά η Εθνική Υπηρεσία για την καταπολέμηση του Εγκλήματος (NCA) μόνο στη Βρετανία υπάρχουν ακόμη πάνω από 800.000 άνδρες που είναι πιθανόν να διαπράξουν σεξουαλικά εγκλήματα κατά παιδιών.
Όπως, δε, τονίζει μεταξύ άλλων στην ετήσια έκθεση της «οι εγκληματίες συνεχίζουν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να εκμεταλλεύονται παιδιά και μάλιστα σε ευρεία κλίμακα. Η διαδικτυακή εκμετάλλευση έχει αποδειχθεί ότι επιτρέπει την τέλεση αξιόποινων πράξεων στον πραγματικό κόσμο, καθώς τελικά οδηγεί στην σωματική κακοποίηση και τον εκβιασμό παιδιών».
Καταλήγοντας μάλιστα υπογραμμίζει συμπερασματικά ότι «παρά τις σημαντικές επιχειρησιακές και πολιτικές πρωτοβουλίες, η απειλή της σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών συνεχίζει να αυξάνεται, γεγονός που οφείλεται και στην αυξανόμενη διαδικτυακή δραστηριότητα».
Με αυτά και με τα άλλα εδώ και καιρό έχει ξεκινήσει στον δημόσιο διάλογο της Βρετανίας μια έντονη συζήτηση για την αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου.
Έτσι ήδη συζητιέται στο Βρετανικό κοινοβούλιο ένα νέο νομοσχέδιο που αφορά την ασφάλεια του διαδικτύου. Αν τελικά γίνει νόμος του κράτους εκτός των άλλων θα απαιτηθεί από τις εταιρείες τεχνολογίας να προστατεύουν τους χρήστες τους από παράνομο περιεχόμενο όπως είναι οι φωτογραφίες κακοποίησης ανηλίκων.
Το νομοσχέδιο παρέχει επιπλέον εξουσίες στην αρμόδια ρυθμιστική αρχή για τις τηλεπικοινωνίας Ofcom, η οποία θα προχωρήσει άμεσα στην κατάρτιση ενός πρακτικού οδηγού, ενός κώδικα δεοντολογίας, με τον οποίο θα πρέπει να συμμορφωθούν οι εταιρείες του διαδικτύου και κυρίως όσες διαθέτουν επιχειρήσεις μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Μετά την προσαρμογή των εν λόγω εταιρειών στο νέο νόμο η Ofcom θα έχει τη δυνατότητα να καταγράφει την δραστηριότητα τους, οι πολίτες θα μπορούν να καταγγέλλουν τυχόν παραβάσεις σε αυτήν και τελικά η Ofcom θα μπορεί να επιβάλει ακόμη και πρόστιμα. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες τα πρόστιμα αυτά μπορεί να φτάνουν μέχρι και τα 18 εκατ. στερλίνες.
Coca-Cola, Walt Disney κι άλλα κορυφαία brands αποχωρούν από το Twitter λόγω παιδικής πορνογραφίας: Τι έδειξε έρευνα του Reuters
H Λερναία Ύδρα της παγίδευσης ανήλικων στο σκοτεινό διαδίκτυο: Ηλεκτρονικές σελίδες αναμεταδίδουν απ’ ευθείας βιασμούς παιδιών!
Κερδίζουν έδαφος τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα: Κοντά στα 40 έτη ο μέσος όρος ηλικίας όσων ενδιαφέρονται να τα αποκτήσουν
Εμπόδια στη χρηματοδότηση της εξαγοράς του Twitter από τον Ιλον Μασκ: Δεν θα συμμετάσχουν δύο μεγάλες επενδυτικές εταιρίες
Μεγάλες εταιρίες με μεγάλες διαφημιστικές καμπάνιες, συμπεριλαμβανομένων των εταιριών Dyson, Mazda, Forbes και PBS Kids έχουν προχωρήσει σε αναστολή της εμπορικής προώθησης ή έχουν αποσύρει μερικώς τις διαφημίσεις τους από την πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Twitter, καθώς τα διαφημιστικά μηνύματά τους εμφανίζονταν δίπλα σε αναρτήσεις που σχετίζονται με παιδική πορνογραφία, όπως δήλωσαν οι εταιρίες στο Reuters.
Εταιρίες από την Walt Disney Co, την NBC Universal, την Coca-Cola Co, μέχρι ένα νοσοκομείο παίδων ήταν μεταξύ των περισσοτέρων από 30 διαφημίσεων που εμφανίστηκαν στα προφίλ λογαριασμών του Twitter, προωθώντας ηλεκτρονικά λινκ που οδηγούσαν σε υλικό παιδικής πορνογραφίας, σύμφωνα με μία σχετική έρευνα που έκανε το Reuters, σε λογαριασμούς προφίλ που εντοπίστηκαν στο πλαίσιο μιας νέας έρευνας για τις σεξουαλικές κακοποιήσεις παιδιών στο διαδίκτυο, από την ομάδα κυβερνοασφάλειας Ghost Data.
Μερικές από τις αναρτήσεις συμπεριλάμβαναν λέξεις-κλειδιά που σχετίζονται με τον “βιασμό” και τους “εφήβους” και εμφανίζονταν μαζί με αναρτήσεις εμπορικής προώθησης προϊόντων από διαφημιστές των εταιριών, όπως εντόπισε η έρευνα του Reuters.
Για παράδειγμα, διαφημιστική ανάρτηση εμπορικής προώθησης από την εταιρία υποδημάτων και αξεσουάρ υπόδησης Cole Haan εμφανίστηκε δίπλα από ανάρτηση για την οποία, ένας χρήστης είπε ότι “προωθούσε πορνογραφικό υλικό με παιδιά και εφήβους.”
“Είμαστε τρομοκρατημένοι,” δήλωσε ο Ντέιβιντ Μάντοκς αρμόδιος για την εμπορική προώθηση προϊόντων στην Cole Haan, όταν εντοπίστηκε ότι οι διαφημίσεις της αναφερόμενης εταιρίας εμφανίζονταν δίπλα σε αναρτήσεις με το περιεχόμενο που περιγράφεται παραπάνω.
“Είτε η Twitter θα το διορθώσει αυτό ή θα το διορθώσουμε εμείς με όποια μέσα μπορούμε, συμπεριλαμβανομένης και της μη αγοράς διαφημιστικού χώρου από αυτό το μέσο κοινωνικής δικτύωσης,” προειδοποίησε ο ίδιος.
*Ρεπορτάζ των Δημοσθένη Καλαμπάκα, Μανώλη Σπινθουράκη (Παρίσι) και Ισαάκ Καριπίδη (Λονδίνο)
————————–
Τι είναι το Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web) και πως μπορεί κάποιος να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτό
Το internet είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ ότι μπορείτε να φανταστείτε. Γνωρίζετε το Facebook, το Twitter, το Instagram, το Google, το Youtube και το Netflix. Επικοινωνείτε με email, γνωρίζετε πώς να αγοράσετε προϊόντα μέσα από πλειάδες ηλεκτρονικών καταστημάτων (eshops) και ενημερώνεστε από τις ηλεκτρονικές εκδόσεις των ΜΜΕ. Μπορεί ακόμη να γνωρίζετε εκατοντάδες άλλες ιστοσελίδες και υπηρεσίες, αλλά δεν είναι μόνο αυτά.
Το Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web) οδηγεί σε πιο σκοτεινές γωνιές του internet. Τι πραγματικά υπάρχει σε αυτή την γωνιά του internet; Είναι ασφαλές να μπει κάποιος εκεί; Πως είναι οι ιστοσελίδες μέσα σε αυτό; Υπάρχει μηχανή αναζήτησης στο Dark Web; Παρακάτω θα προσπαθήσω να περιγράψω με απλά λόγια τι είναι το Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web), απαντώντας στα ερωτήματα αυτά και πολλά ακόμα. Επίσης γίνεται αναφορά στο Βαθύ Διαδίκτυο (Deep Web) και στις διαφορές του με το Σκοτεινό Διαδίκτυο.
Η Γνώση είναι δύναμη. Χρησιμοποιήσετε τις πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό άρθρο για την ασφάλεια την δική σας και των παιδιών σας.
Τι είναι Σκοτεινό Διαδίκτυο (Dark Web)
Το Dark Web είναι μέρος του internet και αναφέρεται ως το σύνολο των ιστοσελίδων που δεν μπορεί κάποιος να φθάσει σε αυτές χρησιμοποιώντας παραδοσιακές μηχανές αναζήτησης όπως το Google και το Bing. Οι ιστοσελίδες αυτές τρέχουν πίσω από πολλαπλά επίπεδα κρυπτογράφησης μη επιτρέποντας έτσι τις μηχανές αναζήτησης να τις εντοπίσουν και να τις καταγράψουν. Σχεδόν το σύνολο αυτών των ιστοσελίδων – που απαρτίζουν το Dark Web – χρησιμοποιούν το Tor (εργαλείο κρυπτογράφησης). Το εργαλείο αυτό είναι γνωστό και σε απλούς χρήστες που θέλουν να κρύψουν την ταυτότητα του υπολογιστή τους (IP) και κατ’ επέκταση την δραστηριότητά τους όταν αυτοί πλοηγούνται στο internet. Αυτό γίνεται χρησιμοποιώντας την δυνατότητα του Tor να αλλάζει την τοποθεσία που ο χρήστης βγαίνει στο internet και να τον εμφανίζει ότι βρίσκεται σε εντελώς άλλη χώρα από αυτή που πραγματικά είναι. Με λίγα λόγια αλλάζει την IP του χρήστη.
Μια παρένθεση εδώ για όσους δεν γνωρίζουν τι είναι IP: Τα αρχικά IP σημαίνουν Internet Protocol και είναι ένας αριθμός χωρισμένος με τελείες (για παράδειγμα 192.168.1.35). Κάθε συσκευή – είτε αυτή είναι pc, είτε είναι κινητό, είτε είναι τηλεόραση, είτε είναι ρολόι χεριού – όταν έχει πρόσβαση στο internet παίρνει ένα ΜΟΝΑΔΙΚΟ IP που ισχύει σε όλο τον κόσμο. Είναι με λίγα λόγια η ταυτότητα της συσκευής που βγαίνει στο internet.
Όταν μια ιστοσελίδα “τρέχει” μέσω του εργαλείου Κρυπτογράφησης Tor έχει πάνω-κάτω το ίδιο αποτέλεσμα. Κρυπτογραφώντας την πραγματική IP του server στον οποίον τρέχει η ιστοσελίδα κρύβει την πραγματική του τοποθεσία. Έτσι, ενώ μπορεί κάποιος να επισκεφτεί ιστοσελίδες που βρίσκονται στο Dark Web, είναι πολύ δύσκολο να βρει ποιοι άνθρωποι είναι πίσω από αυτές.
Δεν χρησιμοποιούν όλες οι ιστοσελίδες του Dark Web το εργαλείο Tor. Υπάρχουν και άλλα παρόμοια εργαλεία όπως το I2P που κάνουν παρόμοια δουλειά. Η θεμελιώδης αρχή παραμένει η ίδια: ο επισκέπτης πρέπει να χρησιμοποιεί την ίδια κρυπτογράφηση με αυτή της ιστοσελίδας και να ξέρει την διεύθυνση της προκειμένου να μπει σε αυτήν.
Με λίγα λόγια κυριαρχεί η μυστικότητα και η απόκρυψη της πραγματικής ταυτότητας τόσο από την πλευρά του χρήστη που θέλει να επισκεφτεί ιστοσελίδες του Dark Web, όσο και από την πλευρά των δημιουργών των ιστοσελίδων που τρέχουν στο Dark Web που είναι και το πιο επικίνδυνο της υπόθεσης. Βέβαια με το πέρασμα των χρόνων, οι Υπηρεσίες των χωρών που ασχολούνται με την καταπολέμηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος, συσσωρεύοντας τεχνογνωσία και εμπειρία, ξετρυπώνουν ευκολότερα τους δημιουργούς τέτοιων ιστοσελίδων.
Τι υπάρχει στο Dark Web
Το Dark Web έχει συνδέσει το όνομα του με ιστοσελίδες με παράνομο υλικό. Έτσι εκεί υπάρχουν ιστοσελίδες στις οποίες μπορεί κάποιος να αγοράσει αριθμούς πιστωτικών ή προ-πληρωμένων καρτών και λογαριασμούς πρόσβασης σε ebanking λογαριασμούς της Τράπεζας της Αμερικής. Μπορεί επίσης να αγοράσει λογαριασμούς πρόσβασης σε ιστοσελίδες με περιεχόμενο επι πληρωμή όπως το Netflix, το Spotify κτλ ή ακόμη να πληρώσει για τις υπηρεσίες ενός hacker με σκοπό αυτός να χακάρει έναν συγκεκριμένο λογαριασμό του Facebook. Επίσης συχνά ακούμε στις ειδήσεις για διακίνηση παράνομων video όπως πορνογραφίας, παιδεραστίας και πολλών άλλων τέτοιων αποτρόπαιων περιεχομένων.
Περιβόητα παραδείγματα ιστοσελίδων στο Dark Web είναι το Silk Road ή η νεότερη έκδοση του το Dream Market. Το Silk Road ήταν μια ιστοσελίδα αγοροπωλησίας ναρκωτικών, όπλων και άλλων παρόμοιων τρομακτικών και παράνομων προϊόντων και υπηρεσιών.
Το Dark Web έχει απασχολήσει πολλές φορές την επικαιρότητα με ειδήσεις όπως του Αυγούστου του 2015 όταν hackers κατάφεραν να υποκλέψουν και να δημοσιεύσουν προσωπικά στοιχεία εγγεγραμμένων χρηστών της ιστοσελίδας Ashley Madison, ένα κοινωνικό δίκτυο που τρέχει στο Dark Web και σκοπό έχει την επικοινωνία μεταξύ παντρεμένων ή ανθρώπων που βρίσκονται σε σχέση. Οι hackers έστελναν απειλητικά emails στους χρήστες ζητώντας τους χιλιάδες bitcoin για να μην δημοσιεύσουν το όνομά τους.
Τον Μάρτιο του 2015 η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ξεκίνησε την δημιουργία ενός τμήματος καταπολέμησης του εγκλήματος στο Dark Web με ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση της παιδικής πορνογραφίας και σε άλλες σοβαρές εγκληματικές πράξεις.
Αν και το Dark Web έχει συνδέσει το όνομα του με ιστοσελίδες με παράνομο και αποτρόπαιο περιεχόμενο, υπάρχουν και νόμιμες χρήσεις του. Πολλοί άνθρωποι, υπό το φως των αποκαλύψεων ότι κυβερνήσεις – όπως οι Η.Π.Α. και το Ηνωμένο Βασίλειο – υποκλέπτουν και εκμεταλλεύονται ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, προτιμούν να χρησιμοποιούν το Dark Web για να επικοινωνήσουν με τον έξω κόσμο λειτουργώντας σε κλειστές κοινωνίες.
Η Πρόσβαση στο Dark Web
Η πλοήγηση στο Dark Web δεν είναι παράνομη και τεχνικά δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο για κάποιον να έχει πρόσβαση σε αυτό. Φυσικά για να πλοηγηθεί κάποιος σε ιστοσελίδες του Dark Web δεν μπορεί να το κάνει με την χρήση των κλασικών internet browsers που έχουμε στο pc ή το κινητό μας, όπως ο Chrome, ο Firefox και ο Opera, αλλά απαιτείται η χρήση ενός ειδικού browser, όπως είναι ο Tor, που περιέχει εργαλεία κρυπτογράφησης και αποκρυπτογράφησης και υποστηρίζει την ανώνυμη περιήγηση.
Η εγκατάσταση ενός browser όπως είναι ο Tor είναι το εύκολο κομμάτι. Το δύσκολο είναι να ξέρει κανείς που να ψάξει μέσα στο Dark Web γνωρίζοντας ότι η πλειοψηφία των ιστοσελίδων χρησιμοποιούνται για παράνομες δραστηριότητες.
Από την στιγμή που ανοίγετε τον browser Tor και εισέρχεστε στο Dark Web έχετε πρόσβαση σε εκείνες τις ιστοσελίδες που ακούτε να γίνεται λόγος στις ειδήσεις και που αναφερθήκαμε πιο πάνω. Είστε μόνο ένα κλικ μακριά απο αυτά. Επιπλέον ελλοχεύει ο κίνδυνος να κατεβάσετε αρχεία που περιέχουν κακόβουλο λογισμικό το οποίο μπορεί να υποκλέψει προσωπικά σας δεδομένα όπως το username και το password απο το ebanking που χρησιμοποιείται για τις τραπεζικές σας συναλλαγές.
Έτσι ενώ η πλοήγηση στο Dark Web δεν είναι παράνομη, μπορεί να αποβεί μοιραία αν δεν γνωρίζετε που πλοηγήστε.
Μηχανές αναζήτησης στο Dark Web
Το πλήθος της πληροφορίας και όλη αυτή η δραστηριότητά μέσα στο Dark Web μπορεί να σας κάνει να πιστεύετε ότι η πρόσβαση σε αυτό είναι εύκολη. Δεν είναι όμως έτσι. Το Dark Web είναι ένα βρόμικο και χαοτικό μέρος του internet όπου ο καθένας είναι ανώνυμος και υπάρχει μια μεγάλη μερίδα χρηστών που προσπαθεί να εξαπατήσει άλλους χρήστες.
Ωστόσο, υπάρχουν μηχανές αναζήτησης στο Dark Web που, ας πούμε, βάζουν μια τάξη σε όλο αυτό το χαοτικό περιεχόμενο. Αλλά ακόμη και οι καλύτερες απο αυτές αδυνατούν να εντοπίζουν και να καταγράφουν το – συνεχώς μεταβαλλόμενο και ογκώδες – περιεχόμενο μέσα σε αυτό. Η χρήση μιας τέτοιας μηχανής αναζήτησης θυμίζει την μηχανή αναζήτησης του Yahoo στις αρχές το 1990 όπου πολλές φορές επέστρεφε αποτελέσματα που δεν είχαν καμία σχέση με τις λέξεις κλειδιά της αναζήτησης. Μια γνωστή μηχανή αναζήτησης που τρέχει στο Dark Web είναι η Grams.
Μια άλλη πρακτική που χρησιμοποιούν οι χρήστες του Dark Web είναι να συμβουλεύονται ιστοσελίδες, όπως το The Hidden Wiki , που περιέχουν λίστες άλλων ιστοσελίδων. Αλλά ακόμη και αυτές αδυνατούν να διατηρούν ενημερωμένες τις λίστες αυτές.
Οι ιστοσελίδες του Dark Web
Γενικά η εμφάνιση των ιστοσελίδων του Dark Web δεν διαφέρει απο αυτή των ιστοσελίδων που βρίσκονται στο επιφανειακό internet. Μια οφθαλμοφανή διαφορά θα διαπιστώσετε στην δομή των ονομάτων που χρησιμοποιούν. Δεν θα βρείτε ιστοσελίδες που να τελειώνουν σε .com ή .gr ή .edu κτλ. Οι ιστοσελίδες στο Dark Web τελειώνουν σε .onion. Επίσης χρησιμοποιούν μεγάλα και μη-φιλικά ονόματα που είναι δύσκολο να θυμάται κανείς, όπως είναι το http://grams7enufi7jmdl.onion/ το οποίο οδηγεί στην μηχανή αναζήτησης Grams στην οποία αναφερθήκαμε πιο πάνω.
Όπως έχουμε πει, μεγάλο ποσοστό των ιστοσελίδων αυτών έχουν δημιουργηθεί από απατεώνες οι οποίοι για να αποφύγουν την οργή των θυμάτων τους αλλάζουν συνεχώς ονόματα. Ακόμη και διάσημες – μεταξύ των χρηστών – ιστοσελίδες αγοροπωλησιών μπορεί να εξαφανιστούν ή να αλλάξουν όνομα μετά από ένα ή δύο χρόνια ή όταν, τέλος πάντων, αποφασίσουν οι δημιουργοί τους ότι έχουν εισπράξει αρκετά χρήματα από τους πελάτες τους.
Τί είναι το Βαθύ Διαδίκτυο (Deep Web) και ποια η διαφορά του με το Dark Web
Παρ’ ότι στον δημόσιο λόγο και σε πολλά άρθρα στο internet συνηθίζουν (εσφαλμένα) να ταυτίζουν αυτούς τους δύο όρους, δεν αναφέρονται στο ίδιο πράγμα. Υπάρχει μια διαφοροποίηση μεταξύ Dark Web και Deep Web. Το Deep Web (Βαθύ Διαδίκτυο) ΔΕΝ είναι “σκοτεινό” με την κακή έννοια το όρου όπως το Dark Web. Είναι και αυτό σκοτεινό αλλά με την έννοια του μη ορατού, καθώς το Deep Web αναφέρεται σε όλο το περιεχόμενο των ιστοσελίδων που ΔΕΝ επιτρέπεται οι μηχανές αναζήτησης να το προσπελάσουν και να το καταγράψουν με αποτέλεσμα να μην μπορεί ένας χρήστης να φθάσει σε αυτό ψάχνοντας στις μηχανές αναζήτησης.
Έτσι το Deep Web περιλαμβάνει το Dark Web, αλλά περιλαμβάνει επίσης και όλες τις βάσεις δεδομένων, όλα τα web mails, όλα τα περιεχόμενα των forums που είναι μόνο για εγγεγραμμένους χρήστες και γενικά όλο το περιεχόμενο του internet που βρίσκεται πίσω από συστήματα Paywalls. Ως σύστημα Paywalls περιγράφεται εκείνο το σύστημα το οποίο επιτρέπει στον διαχειριστή μιας ιστοσελίδας να ορίσει ποια από τα περιεχόμενα της θα είναι ελεύθερα για όλους και ποια θα είναι διαθέσιμα μόνο για εγγεγραμμένους χρήστες.
Ένα απλό παράδειγμα για να το κατανοήσετε καλύτερα: Το Outlook είναι το webmail της Microsoft. Για να έχει κάποιος πρόσβαση στα email του θα πρέπει να συνδεθεί με το username και password του. Το περιεχόμενο των emails ΔΕΝ είναι φυσικά προσπελάσιμο από μηχανές αναζήτησης όπως η Google που δουλειά της είναι να εντοπίζει και να καταγράφει νέο περιεχόμενο στο λεγόμενο ελεύθερο ή επιφανειακό internet (περιεχόμενα δηλαδή που είναι ελεύθερα). Έτσι λέμε ότι το περιεχόμενο των email αυτών βρίσκεται στο Deep Web.
Ένα άλλο παράδειγμα. Τα περιεχόμενα του γνωστού στην Ελλάδα φόρουμ της ιστοσελίδας disabled.gr, δημιουργός του οποίου ήταν ο Νίκος Βουλγαρόπουλος, είναι απροσπέλαστα για τις μηχανές αναζήτησης, αφού για να διαβάσει κάποιος το περιεχόμενο του φόρουμ θα πρέπει να κάνει login σε αυτό. Άρα λέμε ότι το περιεχόμενο του φόρουμ βρίσκεται στο Deep Web, ενώ τα υπόλοιπα άρθρα για την αναπηρία, τα νέα και οι ειδήσεις και όλο το υπόλοιπο περιεχόμενο που είναι ελεύθερο στο disabled.gr χωρίς username και κωδικό λέμε ότι βρίσκεται στο επιφανειακό internet. Το disabled.gr δεν λειτουργεί πια και ο Νίκος Βουλγαρόπουλος δεν ζει πια ανάμεσα μας. Χρησιμοποιώ το παράδειγμα αυτό ως φόρο τιμής στον άνθρωπο που αφιέρωσε την ζωή του για να δούμε όλοι εμείς την αναπηρία μας και την αναπηρία των άλλων με άλλο μάτι (ή πιο σωστά, όπως θα έλεγε και αυτός, μας έκανε να την δούμε όπως πραγματικά είναι).
Στο Deep Web βρίσκονται επίσης και τα αρχεία που δεν είναι html όπως εικόνες και video ή που έχουν κάποια άλλη μορφή την οποία δεν μπορούν να διαχειριστούν οι μηχανές αναζήτησης.
Έτσι κάθε φορά που βλέπετε τα email σας στο web mail, ή όταν κάνετε μια μεταφορά μέσα απο το web banking της τράπεζας σας, ή όταν διαβάζετε τα posts ενός φόρουμ στο οποίο έχετε πρόσβαση με username και password (και ο διαχειριστής του οποίου έχει προστατέψει το περιεχόμενο των posts απο της μηχανές αναζήτησης), μπορείτε να πείτε ότι πλοηγήστε στο Deep Web.
Συμπεράσματα
Η πρόσβαση στο Dark Web είναι πολύ εύκολη, αλλά η πλοήγηση σε αυτό κρύβει παγίδες ιδιαίτερα για έναν αρχάριο χρήστη του internet. Ο κίνδυνος να πέσει κανείς θύμα απάτης είναι υπαρκτός. Είναι συχνό το φαινόμενο hackers να εμφυτεύουν αόρατους ιούς μέσα σε σπασμένα προγράμματα που μπορεί κάποιος να βρει δωρεάν και να εγκαταστήσει στον υπολογιστή του γλιτώνοντας έτσι την αγορά τους από την επίσημη ιστοσελίδα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ιών αυτών υποκλέπτουν usernames και passwords που χρησιμοποιεί ο χρήστης σε διάφορες ιστοσελίδες συμπεριλαμβανόμενων και των web banking των τραπεζών. Έτσι από την μια μέρα στην άλλη μπορεί να βρεθεί με άδειο τον τραπεζικό του λογαριασμό, πληρώνοντας έτσι το “δωρεάν” πολύ ακριβά.
Υπάρχει καλή πλευρά του Dark Web; Η απάντηση είναι ναι υπάρχει, όσο παράδοξο και αν ακούγεται αυτό. Υπάρχει μια ολόκληρη κοινότητα χρηστών εκεί έξω που χρησιμοποιεί το Σκοτεινό Διαδίκτυο για να κάνει ότι κάνει η πλειοψηφία των χρηστών στο επιφανειακό internet. Οι χρήστες αυτοί υποστηρίζουν με ζέση το γεγονός ότι η πλοήγηση στο επιφανειακό internet ισοδυναμεί με τον τερματισμό της ιδιωτικής τους ζωής καθώς μεγάλες εταιρίες όπως η Google συσσωρεύουν μεγάλο αριθμό προσωπικών δεδομένων και προτιμήσεων μέσω της μηχανής αναζήτησης, του Gmail ή του Google maps. Έτσι προτιμούν να χρησιμοποιούν ιστοσελίδες και υπηρεσίες του Dark Web μέσα στο οποίο η ταυτότητα του υπολογιστή τους είναι κρυφή και συνεχώς μεταβαλλόμενη. Υπάρχει ένα ενδιαφέρον video στο Youtube με τίτλο The Dark Net isn’t what you think. It’s actually key to our privacy στο οποίο παρουσιάζονται επιχειρήματα υπέρ της χρήσης του Dark Web και κατά του επιφανειακού internet.
Αν αυτό το άρθρο σας έχει εξάψει την περιέργεια και θέλετε να δείτε πως είναι να πλοηγήστε μέσα στο Dark Web, ο καλύτερος τρόπος για να σβήσετε αυτήν την έξαψη – ειδικά αν θεωρείτε τον εαυτό σας αρχάριο χρήστη του internet – είναι να αναζητήσετε video στο Youtube (όπως αυτό όπου χρήστες σας παρουσιάζουν στον υπολογιστή τους πως είναι οι ιστοσελίδες του Dark Web και η πλοήγηση μέσα σε αυτό.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, wlearn.gr
