Δυτικό Μέτωπο: Δημόσια παρέμβαση στην διαβούλευση του έργου «Ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων Αττικής»

Αττική Οικολογία
Μοιραστείτε το:

Παρέμβαση στη διαδικασία της διαβούλευσης της ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΙΑΙΑΣ ΑΕΠΟ του έργου  ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ (ΟΕΔΑ) ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ

Α. Το περιεχόμενο της ΜΠΕ αλλοιώνει τις πραγματικές υποχρεώσεις του ΕΔΣΝΑ και νομιμοποιεί τη διαρκή επέκταση της εγκατάστασης

Αντικείμενο της ΜΠΕ, σύμφωνα με τους συντάκτες της, είναι η εκτίμηση και αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων με σκοπό την έκδοση ενιαίας ΑΕΠΟ του έργου: «Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Δυτικής Αττικής, για τα έργα ΔΣΑ τα οποία είναι διαχείρισης ΕΔΣΝΑ». Με τον ασαφή αυτόν τίτλο, επιδιώκεται να ξεπεραστεί η υποχρέωση να δικαιολογηθεί το ποια είναι τα έργα διαχείρισης στερεών αποβλήτων (ΔΣΑ) στην εγκατάσταση της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, οι επιπτώσεις των οποίων θα έπρεπε να εξεταστούν. Το γεγονός αυτό δίνει τη δυνατότητα να ενταχθούν στη ΜΠΕ έργα των οποίων η κατασκευή δε νομιμοποιείται, με σκοπό την αδειοδότησή τους. Πιο συγκεκριμένα:

Η υποχρέωση του ΕΔΣΝΑ για «την υποβολή ΜΠΕ για την κωδικοποίηση του συνόλου των έργων της ΟΕΔΑ Φυλής, με την εξαίρεση του αποτεφρωτήρα των επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων» ανάγεται στο 2014 και στην απόφαση 173188/27.6.2014 της ΕΥΠΕ/ΥΠΕΚΑ. Ο ΕΔΣΝΑ δεν ανταποκρίθηκε σε αυτήν του την υποχρέωση και για το λόγο αυτό η απαίτηση επαναλήφθηκε στην τροποποίηση – ανανέωση της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) του ΕΜΑΚ (α.π. 13121/11.3.2016, όρος Β1), της οποίας η ισχύς έληξε στις 11.3.2018. Στη συγκεκριμένη απόφαση είχε τεθεί σαν προϋπόθεση για την ισχύ της η υποβολή ΜΠΕ για το σύνολο των έργων της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, μέχρι 11.1.2018. Η ίδια, ακριβώς, προϋπόθεση τέθηκε και για την ισχύ της τροποποίησης της ΑΕΠΟ του ΧΥΤΑ Φυλής (α.π. 36395/25.8.2017, όρος VI.1).

Καθώς δεν τηρήθηκε ούτε ο νέος όρος, το ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ προχώρησε σε επίσημη καταγγελία (26.3.2018), αποτέλεσμα της οποίας ήταν η πράξη 220/16.5.2018 του Κεντρικού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΚΕΣΠΑ) του ΥΠΕΝ, με την οποία επιτράπηκε μια νέα παράταση για την υποβολή της παραπάνω ΜΠΕ. Αυτό έγινε με την ΑΕΠΟ 8987/5.6.2018 ΔΙΠΑ/ΥΠΕΝ. Στην απόφαση αυτή ορίζονταν ότι: «1. Οι περιβαλλοντικοί όροι της ΚΥΑ 135831/3.12.2003, όπως αυτή ισχύει με τις τροποποιήσεις και ανανεώσεις της, ισχύουν έως και τις 25.8.2020. Δύο (2) μήνες πριν τη λήξη της ισχύος των περιβαλλοντικών όρων ο φορέας του έργου υποχρεούται να υποβάλλει στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το σύνολο των επιμέρους έργων της Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Αποβλήτων (ΟΕΔΑ) Δυτικής Αττικής, συμπεριλαμβανομένων και των μέτρων αποκατάστασης του περιβάλλοντος για τα μη εισέτι αποκατασταθέντα τμήματά της, προκειμένου να γίνει κωδικοποίηση των περιβαλλοντικών όρων τους.». Εννοείται ότι, από 11.3.2018 μέχρι 5/6/2018, το ΕΜΑΚ και ο ΧΥΤΑ Φυλής λειτουργούσαν χωρίς νόμιμη περιβαλλοντική αδειοδότηση.

Για τυπικούς λόγους -και για να μην είναι εκ νέου εκπρόθεσμος- ο ΕΔΣΝΑ κατέθεσε στη ΔΙΠΑ/ΥΠΕΝ ΜΠΕ, με ημερομηνία 25/6/2020 (ακριβώς στο όριο), με τον ίδιο τίτλο με την παρούσα ΜΠΕ. Η μελέτη αυτή πήρε αριθμό περιβαλλοντικής ταυτότητας (ΠΕΤ) 2006327817 στο Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο (ΗΠΜ), αλλά ουδέποτε τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Ο λόγος ήταν ότι δεν είχε οριστικοποιηθεί η τεχνική περιγραφή των νέων έργων (νέος ΧΥΤΑ, έργα μεταβατικής διαχείρισης, έργα αποκατάστασης, αφού η ανακήρυξη του προσωρινού αναδόχου έγινε στις 29/10/2020 (απόφαση 468/2020 της ΕΕ του ΕΔΣΝΑ) και η κατακύρωση του διαγωνισμού στις 25/11/2020 (απόφαση 501/2020 της ΕΕ του ΕΔΣΝΑ).

Από τα παραπάνω, τεκμηριώνεται ότι σημείο κλειδί για τις διαρκείς παρατάσεις στην υποβολή της ΜΠΕ «για την κωδικοποίηση του συνόλου των έργων της ΟΕΔΑ Φυλής» είναι η πρόθεση του φορέα διαχείρισης (ΕΔΣΝΑ) για την κατασκευή και αδειοδότηση νέων έργων στην ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, που θα μονιμοποιήσουν τη λειτουργία της και θα την επεκτείνουν ακόμη περισσότερο, καθώς έχουν προαναγγελθεί και νέα έργα (νέα μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων, πιθανός νέος ΧΥΤΑ στην περιοχή της γ΄ φάσης, πιθανή μονάδα καύσης απορριμματογενών καυσίμων).

Θεωρούμε ότι βασικός λόγος απόρριψης της ΜΠΕ είναι το γεγονός ότι καταστρατηγεί το πνεύμα των αποφάσεων για την υποβολή ενιαίας μελέτης, που δεν είναι άλλο από τον περιορισμό των επιπτώσεων των υπαρχουσών δραστηριοτήτων και όχι η νομιμοποίηση των διαρκών επεκτάσεων της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, καθώς τα νέα έργα (αυτά που έχουν ενσωματωθεί στην παρούσα ΜΠΕ και αυτά που προγραμματίζονται) προδιαγράφουν τη συνέχιση της λειτουργίας της για τα επόμενα 30 χρόνια.

Β. Ανυπόστατος ο ισχυρισμός περί ενιαίας ΜΠΕ

Η ΜΠΕ παρουσιάζεται ως ενιαία, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι, αφού εξαιρεί:

  • Τη μονάδα παραγωγής ενέργειας από το βιοαέριο του αποκατεστημένου ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων, φορέας του οποίου είναι η εταιρεία Βιοαέριο – Ενέργεια Άνω Λιόσια ΑΕ (ΒΕΑΛ ΑΕ). Πρόκειται για ιδιωτικό έργο.
  • Την εγκατάσταση θερμικής επεξεργασίας (αποτεφρωτήρα) επικίνδυνων αποβλήτων υγειονομικών μονάδων (ΕΑΥΜ). Πρόκειται για έργο το οποίο είναι κυριότητας ΕΔΣΝΑ, όχι όμως διαχείρισης, αφού έχει μισθωθεί σε ιδιώτη λειτουργό.
  • Τη μονάδα ανακύκλωσης – επεξεργασίας της εταιρείας WATT AE.

Για τις δύο πρώτες, που βρίσκονται μέσα στην ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, αναφέρεται ότι: «Τα ανωτέρω έργα θα ληφθούν υπόψη για την εκτίμηση και αξιολόγηση όλων των πιθανών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα υπάρξουν στην άμεση περιοχή της θέσης των έργων κατά τη φάση λειτουργίας αυτών. Ως εκ τούτου η αναφορά στα έργα αυτά θα γίνεται όπου κρίνεται αναγκαίο για την πληρότητα της μελέτης.».

Οι επιπτώσεις της λειτουργίας της μονάδας της WATT ΑΕ δεν εξετάζονται καν, παρότι βρίσκεται σε πλήρη γειτνίαση με την ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής και παρότι ο χώρος εγκατάστασής της είναι μέρος της ευρύτερης περιοχής -της οποίας το μεγαλύτερο μέρος αποτελεί η ΟΕΔΑ-, που έχει χαρακτηριστεί ως κατάλληλη για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής, με το ν. 3164/2003. Σημειώνουμε, επιπρόσθετα, ότι ο χώρος αυτός έχει παραχωρηθεί από το δήμο Φυλής, έναντι μισθώματος, στην προκάτοχο της WATT ΑΕ (ΕΠΑΝΑ ΑΕ), ενώ η αρχική αδειοδότηση έγινε με την τεχνική και τυπική  υποστήριξη του τότε φορέα διαχείρισης (ΕΣΔΚΝΑ).

Συνεπώς, είναι ανυπόστατος ο ισχυρισμός ότι πρόκειται για ενιαία μελέτη αξιολόγησης των επιπτώσεων των δραστηριοτήτων στην ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, ενώ παραμένει αδιευκρίνιστο το πως θα επηρεάζεται η πιθανή νέα ΑΕΠΟ της ΟΕΔΑ -στο βαθμό που εγκριθεί η παρούσα ΜΠΕ- από τις μελλοντικές τροποποιήσεις στη λειτουργία και στην περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων αυτών.   

Γ. Τι είναι και τι περιλαμβάνει η ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής

Στο κεφάλαιο «1.4. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΥΠΑΓΩΓΗ ΕΡΓΟΥ» αναφέρεται:

«Το υπό μελέτη έργο αφορά στην Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) Δυτικής Αττικής στο Δήμο Φυλής. Η ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής, στην οποία χωροθετούνται όλες οι εγκαταστάσεις ΔΣΑ της Αττικής, προλαμβάνει την ΟΕΔΑ Φυλής και την ΟΕΔΑ Λιοσίων, έχει συνολική έκταση 2.800 στρ. περίπου. Το σύνολο της έκτασης της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής έχει εγκριθεί με το Ν. 3164/2003 ως κατάλληλη για τη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων της Δυτικής Αττικής, όπως φαίνεται στην εικόνα που ακολουθεί.».

Η περιγραφή αυτή δεν είναι ακριβής και επειδή μπορεί να οδηγήσει σε μελλοντικές περιπλοκές οφείλουμε να διευκρινίσουμε τα εξής:

  • Ενιαία ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής δεν υφίσταται νομικά, παρά μόνο τυπικά, στους χάρτες.
  • Αυτό που, για λόγους ευκολίας, ονομάζουμε ΟΕΔΑ Άνω Λιοσίων, στα επίσημα έγγραφα αναφέρεται ως Χώρος Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΔΑ) Άνω Λιοσίων και αυτό που ονομάζουμε ΟΕΔΑ Φυλής αναφέρεται ως 2ος ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής.
  • Οι χώροι αυτοί έχουν οριοθετηθεί με διαφορετικής αποφάσεις. Η ΟΕΔΑ (ΧΔΑ) Άνω Λιοσίων έχει λάβει προέγκριση χωροθέτησης με την 2893/1067/4-2-97 απόφαση Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ και η ΟΕΔΑ (2ος ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής) Φυλής έχει οριοθετηθεί με το νόμο 3164/2003, μόνο ως προς την καταλληλότητα για εγκαταστάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων.
  • Είναι ανυπόστατο ότι ο ν. 3164/2003 οριοθετεί το σύνολο των δύο εγκαταστάσεων. Οριοθετεί μόνο την ΟΕΔΑ Φυλής, της οποίας δίνονται οι συντεταγμένες είκοσι (20) συγκεκριμένων σημείων. Σε αυτήν την οριοθέτηση, περιλαμβάνεται η επονομαζόμενη γ΄ φάση, που αποτελεί τμήμα της ΟΕΔΑ Φυλής (άρα, θεωρείται κατάλληλη για «φιλοξενία» εγκαταστάσεων διαχείρισης αποβλήτων), αλλά δεν έχει ενταχθεί μέχρι τώρα σε κάποια από τις υπάρχουσες περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις.

Συνοψίζοντας, αυτό που η παρούσα ΜΠΕ προσδιορίζει ως ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής είναι το άθροισμα των ΟΕΔΑ Α. Λιοσίων (ΧΔΑ Α. Λιοσίων) και ΟΕΔΑ Φυλής (2ος ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής), εκτός από ένα τμήμα της ΟΕΔΑ Φυλής, έκτασης περίπου 300 στρεμμάτων, που χαρακτηρίζεται ως γ’ φάση του ΧΥΤΑ Φυλής και το οποίο δεν έχει ενταχθεί σε καμία περιβαλλοντική αδειοδότηση μέχρι τώρα. Ο συγκεκριμένος χώρος έχει αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν -και σε επίσημα έγγραφα του ΕΔΣΝΑ- σαν χώρος υποδοχής νέου ΧΥΤΑ.

Δ. Η λειτουργία της ΟΕΔΑ Φυλής είναι παράνομη

Ο φορέας διαχείρισης (ΕΔΣΝΑ) και οι συντάκτες της ΜΠΕ αποκρύπτουν προκλητικά τις τεκμηριωμένες καταγγελίες, σύμφωνα με τις οποίες η ΟΕΔΑ Φυλής έχει χωροθετηθεί παράνομα, αφού αποτελεί τμήμα του όρους Αιγάλεω, που υπάγεται σε καθεστώς απόλυτης προστασίας (ζώνη Α), το οποίο ουδέποτε αποχαρακτηρίστηκε για να εξυπηρετήσει τη συγκεκριμένη χρήση. Οι συγκεκριμένες καταγγελίες (εκπροσώπων της Λαϊκής Συσπείρωσης) έχουν πάρει τη μορφή μηνυτήριας αναφοράς, που κατατέθηκε στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου, στις 28/1/2020 και, ήδη, έχουν ζητηθεί εξηγήσεις από την ΕΕ του ΕΔΣΝΑ.

Είναι τεράστια η ευθύνη του ΕΔΣΝΑ για το γεγονός ότι η μελέτη που κατέθεσε δεν αποκρούει τις συγκεκριμένες καταγγελίες, καθώς πρόκειται για ζήτημα που πρέπει να εξεταστεί κατά προτεραιότητα. Ειδικότερα, η επιλογή του φορέα του έργου να εντάξει -παράνομα- την περιοχή του έκτακτου κυττάρου ταφής στην ΟΕΔΑ Φυλής, καθιστά άκυρο τον ισχυρισμό ότι ανήκει στη ζώνη Ε του όρους Αιγάλεω

Ε. Είναι ψευδεπίγραφος ο μεταβατικός χαρακτήρας των έργων της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής

Προκειμένου να δικαιολογηθούν τα νέα έργα, χαρακτηρίζονται ως έργα μεταβατικής διαχείρισης. Πρόκειται για μια μόνιμη πρακτική, η οποία έχει συμβάλλει στο να παγιωθεί η λειτουργία της εγκατάστασης τα Φυλής σαν της μοναδικής, ουσιαστικά, υποδομής διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής. Είναι χαρακτηριστικό το παρακάτω απόσπασμα από τη μελέτη του ΠΕΣΔΑ, του έτους 2001:

  • Τον ίδιο χρόνο (1978) αρχίζουν οι κινητοποιήσεις του Δήμου Άνω Λιοσίων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής και την κατασκευή παρακαμπτηρίου προς τη χωματερή δρόμου.
  • Το 1979 το Υπ. Εσωτερικών αναθέτει και εκπονείται μελέτη για τον εντοπισμό νέων χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων, ενώ το 1979 ανατέθηκε (και παραδόθηκε το 1981) μελέτη για δίκτυο σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων στο λεκανοπέδιο της Αθήνας.
  • Το τέλος του 1982 τίθεται συγκεκριμένα και επιτακτικά από το Δήμο Άνω Λιοσίων η απαίτηση για την απομάκρυνση της χωματερής Α. Λιοσίων, πράγμα που γίνεται αποδεκτό από τον ΕΣΔΚΝΑ.
  • Το 1983, σε συνέχεια επερώτησης στη Βουλή και των αποφάσεων του ΕΣΔΚΝΑ και του Δήμου Α. Λιοσίων συγκροτείται επιτροπή για τον εντοπισμό νέων χώρων διάθεσης απορριμμάτων στην Αττική. Η επιτροπή αποτελείται από εκπροσώπους (στην πλειοψηφία τους ειδικούς επιστήμονες) των ΥΠΕΧΩΔΕ, Υπ. Εσωτερικών, ΕΣΔΚΝΑ, Νομαρχιακού Συμβουλίου Αττικής, Δ. Αθηναίων και Δ. Πειραιά. Ολοκληρώνει το έργο της το 1984.
  • Το Δεκέμβρη 1994 το Δ.Σ. Α. Λιοσίων αποδέχθηκε τη δημιουργία, του ΧΥΤΑ Δυτ. Αττικής στα διοικητικά του όρια, κατ΄ επέκταση της υπάρχουσας χωματερής των Άνω Λιοσίων, καθώς και την κατασκευή εργοστασίου μηχανικής ανακύκλωσης δυναμικότητας 300.000 τον./έτος και αποτεφρωτήρα νοσοκομειακών παθογόνων απορριμμάτων.

Αν, όντως, είχαν μεταβατικό χαρακτήρα τα νέα έργα θα έπρεπε:

  • Να περιγραφεί με σαφήνεια η μόνιμη λύση και να προσδιοριστεί με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα η υλοποίησή της.
  • Να αποκλειστεί ρητά, κάθε σκέψη για περαιτέρω επέκταση της εγκατάστασης της Φυλής και να μπει σε άμεση εφαρμογή πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης της ευρύτερης περιοχής.

Ως προς το πρώτο ζήτημα, επικαλούμαστε την αοριστία του υφιστάμενου ΠΕΣΔΑ (του 2016) στα θέματα της χωροθέτησης και υλοποίησης βασικών υποδομών, μεταξύ των οποίων  και των αναγκαίων χώρων ασφαλούς τελικής διάθεσης των υπολειμμάτων. Συμπληρώνουμε ότι η διαδικασία αναθεώρησης του υφιστάμενου ΠΕΣΔΑ βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο και δεν προβλέπεται η ολοκλήρωσή της πριν από το φθινόπωρο του 2021. Εκτός του ότι είναι αυτονόητο ότι στο διάστημα αυτό δεν μπορούν να λαμβάνονται αποφάσεις, που αλλοιώνουν τις κατευθύνσεις του ισχύοντος ΠΕΣΔΑ, πρέπει να συνυπολογιστεί ότι νέες υποδομές, που θα υποκαταστήσουν τις υπάρχουσες δραστηριότητες στην εγκατάσταση της Φυλής δεν μπορούν να είναι έτοιμες για χρήση, πριν από το 2024, όποια χαρακτηριστικά και να έχουν. Σημειώνουμε ότι η διάρκεια ζωής του νέου ΧΥΤΑ, σύμφωνα με τη ΜΠΕ, είναι 26,6 μήνες.

 Ως προς το δεύτερο ζήτημα, οι σχεδιασμοί της νέας διοίκησης της περιφέρειας και του ΕΔΣΝΑ δείχνουν ότι δεν υπάρχει πρόθεση να σταματήσει η ταφή απορριμμάτων στη Φυλή, πολύ δε περισσότερο να κλείσει η εγκατάσταση στη Φυλή και να μπει η ευρύτερη περιοχή σε πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης. Η κατασκευή του έκτακτου κυττάρου, η δημοπράτηση της κατασκευής του νέου ΧΥΤΑ των 4.153.000 κ.μ., η διατήρηση της γ΄ φάσης σε κατάσταση εφεδρείας και η συνειδητή επιλογή να μην κατασκευαστεί κανείς νέος χώρος ταφής (εξαιρουμένου του δρομολογημένου από παλιά -και περιορισμένης χωρητικότητας, για τα δεδομένα της Αττικής- ΧΥΤΑ Γραμματικού) προδιαγράφει την εγκατάσταση της Φυλής, σαν τη μοναδική που θα «φιλοξενεί» χώρο ταφής για, τουλάχιστον, 2-3 δεκαετίες ακόμη. Σε αυτό το σενάριο συνηγορεί η επέκταση του υφιστάμενου εργοστασίου επεξεργασίας απορριμμάτων – ΕΜΑΚ (300.000 τόνους/έτος σύμμεικτα και 100.000 τόνους/έτος προδιαλεγμένα απόβλητα) και η κατασκευή νέας μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων, δυναμικότητας 400.000 τόνων/έτος, με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, που σημαίνει λειτουργία για, τουλάχιστον, 25-27 χρόνια. Το πρώτο έργο βρίσκεται σε διαδικασία δημοπράτησης και το δεύτερο σε φάση προετοιμασίας της διαγωνιστικής διαδικασίας. Αυτό σημαίνει ότι τα επόμενα τριάντα χρόνια, θα καταλήγουν στην εγκατάσταση της Φυλής, τουλάχιστον 800.000 τόνοι/έτος αστικών στερεών αποβλήτων.

Σημειώνουμε, με την ευκαιρία, ότι το ισχύον ΠΕΣΔΑ δεν προβλέπει κατασκευή νέας μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων, ακόμη κι αν αυτή «βαφτίζεται» μονάδα του κεντρικού τομέα για να δημιουργηθεί σκόπιμα σύγχυση. Κι ας πάρουμε υπόψη ότι οι προβλεπόμενες δύο μονάδες του κεντρικού τομέα έχουν δυναμικότητα 260.000 τόνους/έτος και όχι 400.000. Επιπλέον, αν συνυπολογίσουμε και τη μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων στο Σχιστό, δυναμικότητας 170.000 τόνων/έτος, αντιλαμβανόμαστε σε πόσο χαμηλά επίπεδα θα κινηθεί η ανακύκλωση στην Αττική, τις επόμενες 3 δεκαετίες. Το «αφήγημα» της μεταβατικότητας αποδομείται πλήρως, αν συνυπολογίσουμε τη μονιμοποίηση της λειτουργίας του αποτεφρωτήρα επικίνδυνων υγειονομικών αποβλήτων και τη διαρκή προσπάθεια της εταιρείας WATT ΑΕ να επεκτείνει τις δραστηριότητες της μονάδας της, με στόχο να μετατραπεί σε τυπική μονάδα επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων.

Είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο η ΜΠΕ τοποθετείται στο θέμα των εναλλακτικών λύσεων, αναφέροντας συγκεκριμένα τα εξής:

«Από όλα τα ανωτέρω προκύπτει ότι στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης, για την έκδοση της ενιαίας ΑΕΠΟ υφιστάμενων και σε λειτουργία έργων, καθώς επίσης και των νέων προβλεπόμενων έργων δεν υφίσταται η έννοια εξέτασης εναλλακτικών λύσεων.

Επίσης όσον αφορά τη μηδενική λύση σε περιπτώσεις τέτοιων έργων εμπεριέχει την έννοια της μη υλοποίησής τους και της μη λειτουργίας τους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση αφορά στη μη κατασκευή των νέων έργων και τη μη λειτουργία των υφιστάμενων εγκαταστάσεων, που όμως ούτε και αυτή μπορεί να θεωρηθεί ότι υφίσταται, αφού πρόκειται για τις μοναδικές υφιστάμενες και σε λειτουργία εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων της Περιφέρειας Αττικής.

Σημειώνεται δε ότι στην Περιφέρεια Αττικής το ΕΜΑΚ είναι η μόνη σε λειτουργία εγκατάσταση επεξεργασίας απορριμμάτων, ενώ όσο αφορά εγκαταστάσεις διάθεσης απορριμμάτων, ισχύουν τα ακόλουθα:

  • Εντός της Περιφέρειας Αττικής υπάρχει κατασκευασμένος ο ΧΥΤΑ Γραμματικού. Ο χώρος αυτός όμως τη δεδομένη χρονική στιγμή βρίσκεται στη φάση της δοκιμαστικής λειτουργίας, η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί. Ως εκ τούτου ο χώρος δεν έχει παραληφθεί από τον ΕΔΣΝΑ.
  • Η χρήση άλλου ενεργού χώρου εκτός των ορίων της Περιφέρειας Αττικής δεν είναι συμβατή με την ισχύουσα νομοθεσία και δεν προβλέπεται από το εν ισχύ ΠΕΣΔΑ.»

Το συμπέρασμα όλων των παραπάνω είναι ότι η ΜΠΕ λειτουργεί ως εργαλείο μονιμοποίησης της λειτουργίας της εγκατάστασης της Φυλής και, για το λόγο αυτό, βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με το σκοπό της εκπόνησής της, που είναι η αποσυμφόρησή της εγκατάστασης.

ΣΤ. (Μη) συμβατότητα με το υφιστάμενο περιφερειακό σχέδιο (ΠΕΣΔΑ) Αττικής

Το ισχύον -προβληματικό και ανεπαρκές σε πολλά σημεία- περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης στερεών αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Αττικής, αναφέρεται στο κλείσιμο του ΧΥΤΑ Φυλής και στην προσωρινή του λειτουργία, μέχρι να δημιουργηθούν οι νέοι χώροι ταφής υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ). Πουθενά δε γίνεται αναφορά και δεν υπάρχει πρόβλεψη για κατασκευή έργων μεταβατικής διαχείρισης βιοαποβλήτων.

Πιο συγκεκριμένα, στην ενότητα για το Δίκτυο διάθεσης υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) αναφέρεται:

  • Αντιμετώπιση βραχυ- και μεσοπρόθεσμων αναγκών σε χώρους ταφής με αξιοποίηση των δυνατοτήτων στο Χ.Υ.Τ Φυλής, την ΟΕΔΑ Β.Α. Αττικής ή/και αξιοποίηση ανενεργών λατομείων – μεταλλείων θέσεων που έχει ήδη εγκριθεί η καταλληλότητα τους ως Χ.Υ.Τ.Υ. (Ν. 3164/2003).
  • Δημιουργία δικτύου νέων χώρων διάθεσης υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.) για την κάλυψη των μεσο-μακροπρόθεσμων αναγκών (20ετίας). Το δίκτυο των νέων Χ.Υ.Τ.Υ. σχεδιάζεται ανεξάρτητα από την χωροθέτηση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας συμμείκτων. [……]
  • Οριστικό κλείσιμο του Χ.Υ.Τ. Φυλής με την άμεση εκπόνηση σχεδίου αποκατάστασής του και ενεργοποίησή του με την έναρξη λειτουργίας των νέων χώρων.

Θεωρούμε αυτονόητο, από τα συμφραζόμενα και από το πνεύμα των σχετικών εδαφίων του ΠΕΣΔΑ και της ΣΜΠΕ ότι:

  • Ως ΧΥΤ Φυλής νοείται ο υφιστάμενος ΧΥΤΑ Φυλής, όπως περιγράφεται στην αρχική περιβαλλοντική αδειοδότηση (KYA – α.π. ΕΥΠΕ 135831/3-12-2003) και στις κατοπινές τροποποιήσεις της, μέχρι την τελευταία (ΥΑ – α.π. ΔΙΠΑ/90576/5768/30-1-2020). Ο συγκεκριμένος ΧΥΤΑ Φυλής αναπτύσσεται σε έκταση, περίπου 1.000 στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 747 στρέμματα (660 στην αρχική αδειοδότηση) καταλαμβάνουν τα κύτταρα (α΄ και β΄ φάση) στα οποία γίνεται η ταφή των απορριμμάτων.
  • Δε νοείται κατασκευή νέου ΧΥΤΥ, είτε πρόκειται για την έκταση του ΧΥΤΑ Φυλής, είτε πρόκειται για την έκταση της λεγόμενης γ΄ φάσης, είτε πρόκειται για την έκταση του αποκατεστημένου ΧΥΤΑ Α. Λιοσίων, είτε πρόκειται για την έκταση του αποκατεστημένου ΧΑΔΑ Α. Λιοσίων.
  • Δε νοείται κατασκευή νέου ΧΥΤΥ, ούτε σε παραπλήσιο χώρο που θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν επέκταση του υφιστάμενου ΧΥΤΑ.
  • Με δεδομένο ότι το υφιστάμενο ΠΕΣΔΑ εγκρίθηκε το Δεκέμβρη του 2016, η λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής, πέραν του 2020 δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι καλύπτει βραχυ- και μεσοπρόθεσμες ανάγκες.
  • Πουθενά δεν υπονοείται ότι μπορεί και να μη δημιουργηθούν νέοι ΧΥΤΥ, ούτε ότι μπορούν -στο διηνεκές- να κατασκευάζονται νέοι ΧΥΤΑ στη Φυλή, πέραν αυτών που είχαν αδειοδοτηθεί μέχρι την ημερομηνία έγκρισης του ΠΕΣΔΑ, το Δεκέμβρη του 2016.

Συνεπώς, η κατασκευή νέων χώρων ταφής είναι ασύμβατη με  το ισχύον περιφερειακό σχέδιο διαχείρισης στερεών αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) της Αττικής και, για το λόγο αυτό, πρέπει να απορριφθεί η έγκριση της παρούσας ΜΠΕ.

Υπάρχουν, όμως, και οι δραστηριότητες που έχουν εξαγγελθεί και τις οποίες δεν μπορούμε να προσπεράσουμε, επειδή δεν περιέχονται στην παρούσα ΜΠΕ, αφού είναι βέβαιο ότι θα εξεταστούν πολύ σύντομα, ως τροποποιήσεις μιας πιθανής νέας «ενιαίας» ΑΕΠΟ. Αναφερόμαστε, φυσικά, στην επέκταση του ΕΜΑΚ και στην κατασκευή νέας μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων, που παρουσιάζεται ως η μονάδα του κεντρικού τομέα. Το ισχύον ΠΕΣΔΑ αναφέρει:

«Ανάπτυξη δικτύου εγκαταστάσεων επεξεργασίας συμμείκτων για την κάλυψη των προβλεπόμενων ποσοτήτων με την αναβάθμιση και επέκταση της δυναμικότητας του ΕΜΑΚ Λιοσίων έως και τους 350.000 tn ετησίως και τη δημιουργία νέων μονάδων συνολικής δυναμικότητας έως 650.000 tn ετησίως. Το δίκτυο των νέων μονάδων σχεδιάζεται λαμβάνοντας υπ’ όψιν την αρχή της εγγύτητας στους χώρους παραγωγής, την ισόρροπη αποκεντρωμένη εξυπηρέτηση των αναγκών και κριτήρια οικονομίας κλίμακας ως ακολούθως:

Ι. Μία ή Δύο Μονάδες στην περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας Κεντρικού Τομέα Αθηνών συνολικής δυναμικότητας έως 260.000 tn ετησίως. Οι Μονάδες θα χωροθετηθούν κατά προτεραιότητα σε ήδη αδειοδοτημένους χώρους για την κατασκευή κεντρικών ΣΜΑ. …»

Είναι απολύτως προφανές ότι δε νομιμοποιείται οποιαδήποτε απόπειρα κατασκευής δεύτερης μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων στην εγκατάσταση της Φυλής, πολύ δε περισσότερο με την εξαγγελθείσα δυναμικότητα.

Ζ. Παράλειψη εξέτασης και υποβάθμιση δεδομένων σχετικών με τις επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον

Όπως συνήθως γίνεται στις μελέτες με προκαθορισμένο το αδειοδοτικό αποτέλεσμα οι επιπτώσεις του έργου στο περιβάλλον και στην υγεία των πολιτών υποβαθμίζονται συστηματικά, παρότι υπάρχουν ευρήματα από μετρήσεις, που άλλες έγιναν για λογαριασμό του φορέα διαχείρισης και άλλες για λογαριασμό των εργολάβων – διαχειριστών των έργων και οι οποίες δείχνουν σημαντικές υπερβάσεις σε μια σειρά ρυπαντικών παραμέτρων. Τέτοιες είναι οι εκθέσεις περιβαλλοντικής παρακολούθησης των ΧΥΤΑ στη Φυλή και οι εκθέσεις λειτουργίας του ΕΜΑΚ και του αποτεφρωτήρα επικίνδυνων υγειονομικών αποβλήτων. Ακόμη μεγαλύτερη εντύπωση προκαλεί η μη αξιοποίηση των παραδοτέων της επιδημιολογικής έρευνας που έχουν ολοκληρωθεί και, κυρίως, αυτών που περιέχουν την εκτίμηση των επιπτώσεων στους εργαζόμενους στην εγκατάσταση και στους κατοίκους των όμορων περιοχών.

Η ευρύτερη περιοχή είναι περιβαλλοντικά υπερκορεσμένη, λόγω της πολυετούς λειτουργίας της εγκατάστασης. Κατά συνέπεια, θεωρούμε απολύτως αβάσιμο τον ισχυρισμό πως η εγκατάσταση της Φυλής μετά από 60 χρόνια λειτουργίας δεν έχει επιβαρύνει το φυσικό περιβάλλον. Η μελέτη όσον αφορά τις επιπτώσεις του έργου στο φυσικό περιβάλλον, απλά αναφέρει ότι : «Η θέση του έργου της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής,  βρίσκεται εκτός προστατευόμενων περιοχών (περιοχές NATURA, καταφύγια άγριας ζωής, περιοχές προστασίας τοπίου, οικολογικά ευαίσθητες περιοχές κ.λπ.).». Η ΜΠΕ αναφέρει τις αποστάσεις από τα τυπικά όρια των οικισμών των γειτονικών περιοχών, για να βάλει σε δεύτερη μοίρα τη διαπίστωση ότι «συγκέντρωση πληθυσμού και ανθρωπογενείς δραστηριότητες υπάρχουν και δυτικά της θέσης όπου αναπτύσσεται η βιομηχανική ζώνη. Το πλησιέστερο προς τη θέση του έργου σημείο είναι περίπου στα 300 μέτρα». Ταυτόχρονα, αποκρύπτει ότι στην ίδια απόσταση δεν υπάρχουν μόνο βιομηχανικές και βιοτεχνικές δραστηριότητες, αλλά και μεγάλος αριθμός αυθαίρετων κατοικιών, οι ιδιοκτήτες και κάτοικοι των οποίων αντιμετωπίζονται ως ανύπαρκτοι.

Η ΜΠΕ, αναγνωρίζει έμμεσα την περιβαλλοντική υποβάθμιση, με διατυπώσεις που παραπέμπουν στο «χειρότερα δε γίνεται», όπως:

«Τα έργα της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής ως ήδη κατασκευασμένα και σε λειτουργία εδώ και πολλά έτη δεν μπορούν να μεταβάλουν περαιτέρω τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της περιοχής» ή

«Η μακροχρόνια λειτουργία των έργων ΔΣΑ έχει ήδη συντελέσει στη διαμόρφωση του κοινωνικού και οικονομικού περιβάλλοντος της περιοχής, ως ακολούθως.

  • Εξασφάλισε τη διαχείριση των απορριμμάτων σε οργανωμένες δομές εντός περιοχής που δεν επηρεάζει τους παραγωγικούς τομείς (π.χ. γεωργία, τουρισμό)
  • Η λειτουργία των έργων σε μία περιοχή η οποία χαρακτηρίζεται από παρόμοιου είδους δραστηριότητες (βιομηχανικές εγκαταστάσεις) δεν επιφέρει επιπτώσεις στην ανάπτυξής της και αλλαγές στο χαρακτήρα και τη γενική φυσιογνωμία αυτής.
  • Η κατασκευή και λειτουργία των έργων της ΟΕΔΑ οδήγησε στην ανάγκη απασχόλησης προσωπικού, χωρίς αυτό να μπορεί να μεταβληθεί σε επόμενα έτη αφού όλες οι εγκαταστάσεις είναι ήδη στελεχωμένες με το απαραίτητο προσωπικό.
  • Οι διάφορες επιμέρους εγκαταστάσεις επιτελούν η κάθε μία το δικό της έργο (επεξεργασία αποβλήτων, διάθεση απορριμμάτων, εγκαταστάσεις ενεργειακής αξιοποίησης κ.λπ.), χωρίς όμως αυτό να μπορεί να συνεισφέρει στην ανάπτυξη της περιοχής ή στην αύξηση της αξίας της γης

Εντελώς απαξιωτικός και υποτιμητικός είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής, οι οποίοι θεωρούνται αναλώσιμοι, προκειμένου να διασφαλιστεί η αδιατάρακτη ζωή των υπόλοιπων κατοίκων της Αττικής, ως προς τη διαχείριση των απορριμμάτων. Αναφέρεται, πιο συγκεκριμένα::

«Αναφορικά με την ποιότητα ζωής σίγουρα υπάρχει κάποια επιβάρυνση με τη λειτουργία τέτοιου είδους εγκαταστάσεων, χωρίς όμως να μπορεί να μην συνυπολογιστεί ότι η κατάλληλη πρακτική διαχείρισης των οικιακών αποβλήτων σε οργανωμένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας και διάθεσης, καθώς επίσης και η αξιοποίηση του βιοαερίου που παράγεται από αυτά για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δε μπορεί παρά να δώσει και μία θετική αξία στη ζωή των κατοίκων. Το βέβαιο είναι ότι σε καμία περίπτωση δεν αναμένονται τιμές μεγαλύτερες των αντίστοιχων ορίων της Παγκόσμιας Οργάνωση Υγείας».

——————-

Κείμενο Συλλογής Υπογραφών

ΛΕΜΕ ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ Δ. ΑΤΤΙΚΗΣ – ΑΘΗΝΑΣ / ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ, ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΙ ΦΙΛΟΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΟΧΙ ΣΤΙΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΥΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Τον Αύγουστο του 2020 εγκρίθηκε το νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων (ΕΣΔΑ). Ό,τι θετικό περιείχε το προηγούμενο σχέδιο ως αποτέλεσμα των αγώνων των πολιτών, που δεν είχε προλάβει να υποσκάψει και να ακυρώσει η προηγούμενη κυβέρνηση, το «σάρωσε» o ιδεολογικός ρεβανσισμός της κυβέρνησης της ΝΔ, με συνοπτικές διαδικασίες. Βασικά χαρακτηριστικά του η απουσία μέτρων πρόληψης, ο περιορισμός και η μετάθεση των στόχων της ανακύκλωσης – ανάκτησης, η μεταφορά αρμοδιοτήτων από την αυτοδιοίκηση στην κεντρική διοίκηση, η βίαιη και ταχεία ιδιωτικοποίηση όλων των τμημάτων του τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, από την αποκομιδή των απορριμμάτων ως την τελική τους διάθεση, η στήριξη των αδιαφανών και αναποτελεσματικών ιδιωτικών συστημάτων «εναλλακτικής διαχείρισης», ως μονόδρομου στον τομέα της ανακύκλωσης.

Η επίτευξη των «κουτσουρεμένων» στόχων του ΕΣΔΑ επιδιώκεται, κυρίως, μέσω της διατήρησης υψηλού ποσοστού σύμμεικτων αποβλήτων και ενός δικτύου μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης (συμπεριλαμβανομένων των τσιμεντοβιομηχανιών), που θα χρησιμοποιούν υπολείμματα επεξεργασίας αποβλήτων ή/και δευτερογενή καύσιμα. Ειδικότερα, προβλέπεται να λειτουργήσουν 3-4 μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας  και η κατασκευή αντίστοιχων μονάδων, εντός των 43-46 μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων που προβλέπονται σε όλη τη χώρα, αν αυτό προκριθεί από τα οικεία περιφερειακά σχέδια (ΠΕΣΔΑ) ή/και τους οικείους φορείς διαχείρισης. Με τον τρόπο αυτό, επιχειρείται να παρουσιαστεί η καύση των αποβλήτων σαν περιβαλλοντικό εργαλείο, ενώ -για πρώτη φορά- ενσωματώνεται τόσο καθαρά στην αλυσίδα της διαχείρισης των αποβλήτων και, παράλληλα, αποκτά περίοπτη θέση και στο νέο εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ).

Την πλήρη ισοπέδωση της διαχείρισης των αποβλήτων και την ολοκληρωτική της παράδοσή στους εργολάβους θα τη βιώσουμε πολύ σύντομα, όταν οι γενικοί στόχοι του ΕΣΔΑ θα αρχίσουν να γίνονται πράξη. Μια πρώτη γεύση πήραμε στη φάση της ταχείας «διαβούλευσης» του νέου νόμου για την ανακύκλωση, που -δικαιολογημένα- χαρακτηρίστηκε ως νόμος για την επιβολή της καύσης. Το μεγάλο «πάρτι», όμως θα γίνει στις περιφέρειες, καθώς έχουν αρχίσει να εκπονούνται -και να προσαρμόζονται στο νέο ΕΣΔΑ- τα νέα περιφερειακά σχέδια (ΠΕΣΔΑ), να «μαγειρεύονται» τα νέα έργα και να συντάσσονται τα νέα συμβόλαια με τους εργολάβους.

«Βασιλικότερος του βασιλέως» ο κ. Πατούλης

Η ασυγκράτητη ορμή ορισμένων δεν κρύβεται, με πιο χαρακτηριστική περίπτωση αυτή της διοίκησης της περιφέρειας Αττικής και του αρμόδιου φορέα διαχείρισης (ΕΔΣΝΑ), που έχουν αρχίσει την αποδόμηση του -έτσι κι αλλιώς- προβληματικού περιφερειακού σχεδιασμού (ΠΕΣΔΑ) της διοίκησης Δούρου και το μοίρασμα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στους ημέτερους συμβούλους και εργολάβους. Δεν έχουν, καν, την ευαισθησία να περιμένουν την τυπική ολοκλήρωση και νομιμοποίηση του νέου ΠΕΣΔΑ, που δεν προβλέπεται να έχει γίνει πριν από το καλοκαίρι. Πιο συγκεκριμένα:

  • Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός, που ξεκίνησε η διοίκηση Δούρου, για την κατασκευή νέου ΧΥΤΑ στη Φυλή, με την ανάθεση σε εργολαβικό σχήμα με επικεφαλής την εταιρεία ΗΛΕΚΤΩΡ. Αυτό το διάστημα προωθείται και η περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου, που για να γίνει κατασκευάζουν περιμετρικά ένα φαραωνικό κωνικό τείχος – φράγμα ύψους 20 μέτρων και μήκους 1.530 μέτρων, με κόστος πάνω από 50 εκατομμύρια.
  • «Τρέχουν» άλλο διαγωνισμό για την επέκταση της υφιστάμενης μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων (ΕΜΑΚ), ώστε να μπορεί να υποδέχεται 300.000 τόνους σύμμεικτα και 100.000 τόνους βιοαπόβλητα, το χρόνο.
  • Προωθούν, επιλεκτικά, ορισμένες μόνο από τις προβλεπόμενες -από το υφιστάμενο ΠΕΣΔΑ- μονάδες επεξεργασίας σύμμεικτων και τις προσανατολίζουν, όχι στην επέκταση και ενίσχυση της ανακύκλωσης, αλλά στην παραγωγή δευτερογενών καυσίμων. Πέρα από μια -σχετικά μικρή για τα δεδομένα της Αττικής- μονάδα στο Γραμματικό (60.000 τόνων/έτος), επέλεξαν να κατασκευάσουν, με τη μέθοδο σύμπραξης δημόσιου – ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) και με προϋπολογισμό 640 εκατομμύρια ευρώ, μια ακόμη μονάδα στο Σχιστό (170.000 τόνων/έτος) και μια ακόμη μεγαλύτερη από το ΕΜΑΚ στη Φυλή (400.000 τόνων/έτος). Το εξοργιστικό είναι ότι την τελευταία την παρουσιάζουν ως μονάδα του κεντρικού τομέα της Αττικής, παρότι δεν κατασκευάζεται στο κέντρο και παρότι θα δέχεται σύμμεικτα απορρίμματα από τις περισσότερες περιοχές της Αττικής.
  • Οι επεκτάσεις των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και η δημιουργία μιας νέας θηριώδους μονάδας επεξεργασίας σύμμεικτων δημιουργούν τις προϋποθέσεις η εγκατάσταση της Φυλής να εξακολουθεί να λειτουργεί (και) τα επόμενα 30 χρόνια σαν ο βασικός αποδέκτης των απορριμμάτων της Αττικής και να γίνει και νέα επέκταση του ΧΥΤΑ, στο χώρο της λεγόμενης γ΄ φάσης.
  • Προωθούν μέσα από απολύτως αδιαφανείς διαδικασίες το μοίρασμα πανάκριβων εξοπλισμών στον τομέα της διαλογής ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων, χωρίς να έχει λυθεί κανένα από τα προβλήματα που εμποδίζουν τη διαλογή στην πηγή, με γνώμονα την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων, την περιθωριοποίηση του ρόλου των πολιτών και της τοπικής αυτοδιοίκησης και τις επικοινωνιακές ανάγκες της κυβέρνησης και του «συστήματος» Πατούλη. Μόνο στην Αττική, συνάπτουν συμβάσεις με Δήμους για εξοπλισμούς 223 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς κανένα σχεδιασμό και χωρίς κανένα κριτήριο κατανομής. Παράλληλα, «τρέχουν» σωρηδόν χρηματοδοτήσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων για εξοπλισμούς μέσω προγραμμάτων της Περιφέρειας, του Πράσινου Ταμείου και των Υπουργείων.
  • Αυξάνουν το κόστος της ταφής, παρότι δεν έχουν προετοιμάσει ούτε τις αναγκαίες υποδομές ούτε τα αναγκαία μέτρα για τη μείωση των αποβλήτων. Παράλληλα, υιοθετούν μια τιμολογιακή πολιτική που δίνει εκπτώσεις στα πλούσια προάστια, που έχουν υψηλό ποσοστό πρασίνου, παρότι οι κάτοικοί τους παράγουν πολλαπλάσια σύμμεικτα σκουπίδια κατά κεφαλή από τις πιο υποβαθμισμένες περιοχές του λεκανοπεδίου.

Όλα τα παραπάνω συνθέτουν ένα εφιαλτικό τοπίο κατασπατάλησης δημόσιου χρήματος, διατήρησης του «βρώμικου» κυκλώματος των σκουπιδιών, αποθέωσης πελατειακών σχέσεων και προώθησης ιδιωτικών συμφερόντων. Ταυτόχρονα, προωθούν ένα ιδιότυπο περιβαλλοντικό και κοινωνικό ρατσισμό, σε βάρος εκατοντάδων χιλιάδων κατοίκων της Δυτικής Αττικής και της Δυτικής Αθήνας, που υφίσταται και μονιμοποιείται, χάρη στις αδιαφανείς αποφάσεις ενός κλειστού κυκλώματος πολιτικών, τεχνοκρατών και εργολάβων. Η ανατροπή αυτού του «καθεστώτος» είναι υπόθεση των κατοίκων ολόκληρης της Αττικής και αυτό είναι το νόημα και της συγκεκριμένης παρέμβασής μας. Δεν είναι δικό μας όραμα το να συνεχίσει η Δυτική Αττική να αποτελεί τον αποκλειστικό σκουπιδότοπο όλης της Αττικής. Όραμα και άμεση επιδίωξή μας είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων με δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα, με αποκεντρωμένες υποδομές μικρής κλίμακας (κυρίως δημοτικές και διαδημοτικές), με πρακτικές και μεθόδους ήπιας διαχείρισης και με έμφαση στην ανάκτηση υλικών, που θα καλύπτει όλη την αλυσίδα της διαχείρισης, από την πρόληψη, την προδιαλογή και ανάκτηση υλικών, μέχρι την ασφαλή τελική διάθεση των υπολειμματικών σύμμεικτων.  

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕ

  1. Άμεση διακοπή όλων των διαδικασιών επέκτασης των υφιστάμενων υποδομών στη Φυλή (ΧΥΤΑ, ΕΜΑΚ) και κατασκευής νέων μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων.
  2. Ανοιχτή δημόσια διαβούλευση με τους πολίτες, τους φορείς, τις συλλογικότητες και τα όργανα της τοπικής αυτοδιοίκησης για το περιεχόμενο του νέου ΠΕΣΔΑ Αττικής.
  3. Άμεσο και οριστικό κλείσιμο του συνόλου της εγκατάστασης της Φυλής.
  4. Ένταξη σε πρόγραμμα περιβαλλοντικής αποκατάστασης της ευρύτερης περιοχής.
  5. Κατάργηση του διαβρωτικού μηχανισμού των αντισταθμιστικών «ωφελημάτων».
  6. Ακύρωση των χωροθετήσεων του ν. 3164/2003, κανένας νέος ΧΥΤΑ/Υ στη Δυτική Αττική.
  7. Άμεση δρομολόγηση της κατασκευής όλων των αναγκαίων υποδομών -με δίκαιη κατανομή των όποιων βαρών-, για την υλοποίηση ενός νέου συστήματος δημόσιας διαχείρισης των απορριμμάτων, που θα έχει βασικό στόχο τη μέγιστη δυνατή προδιαλογή και ανάκτηση υλικών -συμπεριλαμβανομένων των απαραίτητων νέων ΧΥΤΥ-, με αυστηρή τήρηση όλων των περιβαλλοντικών διασφαλίσεων.
  8. Καμία μονάδα καύσης απορριμματογενών καυσίμων στην Αττική και στην υπόλοιπη χώρα.
  • ΔΥΤΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (Συντονισμός φορέων, συλλογικοτήτων και πολιτών Δ. Αττικής – Δ. Αθήνας)
  • ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ ΑΘΗΝΑΣ
Μοιραστείτε το:
Tagged