Το «Σύνταγμα», οι εκπαιδευτικοί και ο συνδικαλιστικός «ρόγχος» των αγραμμάτων…

Γνώμες Υπουργείο Παιδείας
Μοιραστείτε το:

Το Σύνταγμα ως εκπαιδευτικό φρένο

Ας πούμε ότι ένας καθηγητής κάνει μάθημα βιολογίας σε μια τάξη της β’ γυμνασίου. Μέσα στην αίθουσα είναι δέκα παιδιά, άλλα πέντε έχουν χαρτί ότι πρέπει να μείνουν σπίτι λόγω κορονοϊού. Το μάθημα βιντεοσκοπείται, ώστε τα παιδιά που απουσιάζουν να μπορέσουν να το παρακολουθήσουν από τον υπολογιστή στο σπίτι τους. Βλέπετε κάτι κακό σ’ αυτό; Και γιατί η ΟΛΜΕ έχει φάει τα λυσσακά της να μην γίνει; Αμ ο Σύριζα; Τι του συμβαίνει;

του Δημήτρη Καμπουράκη

Επειδή σέβομαι το λειτούργημα του δασκάλου (όλων των βαθμίδων) διάβασα με προσοχή τις ανακοινώσεις της ΟΛΜΕ. Λέω δεν μπορεί, κάποιο αξιοπρόσεκτο επιχείρημα θα επικαλούνται για να έχουν σηκώσει τέτοια επανάσταση. Ψηλά-ψηλά στην ανακοίνωση στέκει περήφανος ο ισχυρισμός ότι το μέτρο είναι αντισυνταγματικό. Παραβιάζεται, λέει, κατάφωρα το άρθρο 9Α Σ του Συντάγματος περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Κι από κάτω διάφοροι κανονισμοί και αποφάσεις αρχών επί του ίδιου αντικειμένου.

Ανοίγω το κείμενο του Συντάγματος και διαβάζω το 9Α Σ. «Καθένας έχει δικαίωμα προστασίας από την συλλογή, επεξεργασία και χρήση, ιδίως με ηλεκτρονικά μέσα, των προσωπικών του δεδομένων, όπως ο νόμος ορίζει. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων διασφαλίζεται από ανεξάρτητη αρχή, που συγκροτείται και λειτουργεί, όπως ο νόμος ορίζει.» Αυτό είναι το άρθρο 9Α Σ. Το διαβάζω τρεις φορές, αλλά πάλι δεν καταλαβαίνω που το παραβιάζει ένα βιντεσκοπημένο μάθημα βιολογίας, αρχαίων ελληνικών ή μαθηματικών.

Λέω, κάτι δεν κατανοώ. Κάτι θα μου διαφεύγει. Ψάχνω για κάποια γνωμοδότηση συνταγματολόγου που ξεψαχνίζει το συγκεκριμένο άρθρο και το αναλύει, βρίσκω μια του Βασίλη Σωτηρόπουλου που αποτελείται από πενήντα οκτώ(!) πυκνογραμμένες σελίδες. Προσπαθώ να τις διαβάσω, εγκαταλείπω στην δέκατη. Παραπομπές των παραπομπών, λεπτομέρειες των λεπτομερειών, άρθρα επί άρθρων που πατάνε πάνω σε άλλα άρθρα, αδύνατο να βγάλω άκρη. Οι καθηγητές πάντως έβγαλαν. Απαγορεύει να γίνεται βιντεοσκόπηση της βιολογίας ή της ελληνικής γλώσσας.

Το λέει και ο Φίλης, το λέει και ο Ρήγας άλλωστε. Δεν μας λένε βέβαια τίνων τα προσωπικά δεδομένα παύουν να προστατεύονται, αλλά προφανώς εννοούν των καθηγητών. Αυτοί θα φαίνονται στο μάθημα. Και τι είδους προσωπικά δεδομένα έχει να κρύψει κάποιος καθηγητής όταν μέσα στην τάξη κάνει ιστορία ή αγγλικά; Έλα ντε. Διότι αν βιντεοσκοπούνταν την ώρα που είναι στην κουζίνα τους ή στην κρεβατοκάμαρα τους, θα το καταλάβαινα. Αλλά την ώρα που κάνουν μάθημα γλώσσας κι όταν μάλιστα ξέρουν ότι βιντεοσκοπείται η παράδοση τους και δεν γίνεται στα κρυφά; Για ποιο ακριβώς πράγμα ανησυχούν;

Εγώ πιστεύω ότι βαριούνται. Και φοβούνται ότι εκτός απ’ τα παιδιά θα τους δει και κανένας γονιός. Ίσως και κανένας προϊστάμενος τους ή κάποιος αξιολογητής. Οπότε θα δουν και τον καλό, θα δουν και τον κακό. Θα δουν τον ανίκανο, θα δουν και τον προικισμένο. Είναι λέει και ιδιωτική πλατφόρμα, οπότε δεν υπάρχει εγγύηση ότι αυτά τα μαθήματα δεν γίνουν αντικείμενο άλλης εκμετάλλευσης. Τι είδους εκμετάλλευσης δηλαδή; Να πουληθούν λαθραία τα μαθήματα για χρήμα ή μήπως να βγάλουν τα σαρδάμ τους στο youtube; Ε τότε, ας φτιάξει μια πλατφόρμα ο στρατός για να ‘μαστε σίγουροι, όπως λένε κάποιοι και για τις μάσκες. Όλα ο στρατός πρέπει να τα φτιάχνει εδώ, λες κι είμαστε τον καιρό της επταετίας.

Για να είμαι ακριβοδίκαιος, δεν βαριούνται όλοι οι καθηγητές, ούτε φοβούνται όλοι, ούτε διστάζουν όλοι. Το πιο οπισθοδρομικό κομμάτι τους αρνείται και φυσικά η ΟΛΜΕ παίρνει το μέρος των πιο ράθυμων και των πιο φοβικών. Και φυσικά ο Σύριζα παίρνει το μέρος της ΟΛΜΕ, αυτό δα έλειπε. Κι όλοι μαζί επικαλούνται το Σύνταγμα, λες και ο καταστατικός χάρτης του πολιτεύματος φτιάχτηκε για να καθηλώσει την χώρα στον 20ο αιώνα ενώ βαδίζουμε προς τα μέσα του 21ου.

Όλα αυτά είναι ανοησίες και μάταιες αρνήσεις. Αντί να καβαλήσουν το κύμα της θάλασσας και να μάθουν να κάνουν σέρφινγκ πάνω του, στέκονται απέναντι του και λένε «δεν θα περάσεις». Και φυσικά θα γίνουν μούσκεμα, μην σας πω ότι θα βρεθούν καραβοτσακισμένοι στα βράχια. Στο όνομα δε της προστασίας του ανθρώπου, υπηρετούν την πιο βαθιά ταξική πολιτική. Διότι αν επικρατήσουν οι απόψεις τους, καταδικάζονται τα πιο ευάλωτα παιδιά σε αμάθεια. Εκτός αν πάψουν να δουλεύουν τα σχολεία γενικώς, μέχρι να βρεθεί εμβόλιο.

Θα μου πουν τώρα οι καθηγητές, «ναι, αλλά δεν μας λες αν είναι αντισυνταγματικό ή όχι». Δεν το ξέρω, συνταγματολόγος δεν είμαι, αδυνατώ να κάνω στενή και διασταλτική ερμηνεία των άρθρων του. Αν όμως πράγματι κριθεί αντισυνταγματικό, τότε το συγκεκριμένο εδάφιο του Συντάγματος δεν υπηρετεί την κοινωνική πρόοδο αλλά το κοινωνικό και εκπαιδευτικό φρένο. Και μέχρι να το αλλάξουμε -διότι κάποτε θα πάμε στον 21ο αιώνα- θα έχει χαθεί άλλη μια δεκαπενταετία. Και μια ακόμα γενιά.

Απάντηση σε καθηγητές

Πλήθος καθηγητών απάντησαν με κείμενα τους σε ιστοσελίδες στο δικό μου με τίτλο «το Σύνταγμα ως εκπαιδευτικό φρένο». Κάποιες απαντήσεις ήταν νηφάλιες, κάποιες οργισμένες. Κάποιες έκαναν μπαμ από μακριά ότι γράφτηκαν με πολιτική ή συνδικαλιστική σκοπιμότητα, άλλες είχαν ειλικρινή διάθεση να με μεταπείσουν. Τις διάβασα όλες, τουλάχιστον όσες πήρα χαμπάρι. Και θέλω να απαντήσω.

Διότι στο μεταξύ ο δημόσιος διάλογος επί της ηλεκτρονικής διδασκαλίας διευρύνθηκε. Η Κεραμέως πέρασε νομοθετική ρύθμιση, ακροβολίστηκαν οι υποστηρικτές και οι επικριτές του μέτρου, πολιτικοί και συνδικαλιστές μαλλιοτραβήχτηκαν στα κανάλια, μπήκαν στην μέση πανεπιστημιακοί, εκπαιδευτικοί και εκπρόσωποι γονέων, κατέφθασαν ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί, μπήκε στο μικροσκόπιο η διεθνής εμπειρία, δόξα τον Θεό απλώθηκε μπροστά μας όλη η βεντάλια των απόψεων ένθεν κακείθεν.

Αναγνωρίζω ότι κάποιες ενστάσεις που άκουσα εκ των υστέρων, δεν τις είχα υπ’ όψη μου όταν έγραφα το πρώτο κείμενο. Και ακούω σοβαρά την καλοπροαίρετη προειδοποίηση φίλων εκπαιδευτικών που συμπυκνώνεται στην φράση «Δημήτρη, η παρουσία της κάμερας μέσα στην τάξη δεν είναι τόσο απλό πράγμα όσο νομίζεις, μπορεί να έχει παρενέργειες που δεν φαντάζεσαι». Δεν αμφιβάλω ότι αυτός που περνά έξι ώρες την ημέρα μέσα σε μια τάξη ξέρει περισσότερα από μένα που είμαι απλώς ένας γονιός ή ένας έξωθεν παρατηρητής.

Για παράδειγμα, ακούω με μέγιστη προσοχή ότι το ηλεκτρονικό μάθημα ενδέχεται να επιτείνει συμπεριφορές bulling ανάμεσα στα παιδιά. Επίσης ότι μπορεί να αποτρέψει τους πιο αδύναμους να συμμετέχουν στο μάθημα, υπό τον φόβο ότι θα τους ακούνε και άλλοι πέραν των συμμαθητών και του δασκάλου τους. Ή ότι κάποιος μπορεί να βιντεοσκοπήσει τα απρόοπτα ενός μαθήματος και μετά να το βγάλει στο Youtube. Υποτίθεται ότι το υπουργείο αυτά τα κατανοεί ως πιθανά προβλήματα και διασφαλίζει θεσμικά και τεχνολογικά την προστασία μαθητών και εκπαιδευτικών.

Ακούω την υπουργό να λέει ότι ο υπολογιστής θα δείχνει μόνο τον δάσκαλο και τον πίνακα, ότι δεν θα φαίνονται παιδιά, ότι αποκλείεται τεχνολογικά η δυνατότητα εγγραφής (άρα και αναμετάδοσης ή μοντάζ), ότι ο καθηγητής θα έχει πλήρη έλεγχο του ποιος και πότε μπαίνει στην πλατφόρμα. Ξέρω ότι σε τέτοια πράγματα ποτέ δεν υπάρχει 100% εξασφάλιση, αν όμως και τον καιρό που εμφανίστηκε η κινητή τηλεφωνία ξεκινούσαμε απαριθμώντας τις πιθανότητες να μας παρακολουθούν ή να μας ελέγχουν, δεν θα είχε κανείς μας σήμερα κινητό τηλέφωνο στην τσέπη του.

Δεν έχω καμία πρόθεση να αμφισβητήσω την πρόθεση του υπουργείου παιδείας να κατανοήσει αυτά τα θέματα και να προσπαθήσει να τα μηδενίσει. Την άποψη που διάβασα ότι «η κυβέρνηση το κάνει διότι έχει πρόθεση να βγάλει στην σέντρα ή να εξευτελίσει τους καθηγητές» την απορρίπτω. Είναι πολιτική δίκη προθέσεων και όχι εκπαιδευτική συζήτηση. Απορρίπτω επίσης την άλλη άποψη που συμπυκνώνεται στην ερώτηση προς εμένα «θα θελες εσύ να έχεις πάνω σου μια κάμερα όσες ώρες δουλεύεις;»

Ευτυχώς ή δυστυχώς, οι μισοί σημερινοί εργαζόμενοι στον ανεπτυγμένο κόσμο δουλεύουν με μια κάμερα από πάνω τους και μέσα στην επόμενη εικοσαετία το ποσοστό αυτό θα προσεγγίσει το 100%. Μοιάζει ίσως εφιαλτικό, όμως εφιαλτική και για τα θέσμια μιας οικογένειας του 1960 ήταν η πρόβλεψη ότι θα υπάρχει μέσα σε κάθε σπίτι μια ανοικτή τηλεόραση από το πρωί μέχρι το βράδυ διαλύοντας τον παλιό οικογενειακό ιστό. Έγινε όμως.

Εγώ τα αντιλαμβάνομαι όλα αυτά, τα κατανοώ και δίνω απόλυτο δίκιο στους εκπαιδευτικούς που επισημαίνουν τα προβλήματα που θα προκύψουν από την ηλεκτρονική διδασκαλία. Που υπάρχει η ένσταση μου; Επειδή η εκπαίδευση είναι η ατμομηχανή της κοινωνίας μας, θα θελα οι μηχανοδηγοί της να είναι πιο τολμηροί απέναντι στο μέλλον. Να μην είναι φοβικοί. Εξάλλου, δεν έχουν λόγο.

Να μην ξεκινούν λέγοντας «όχι» σε κάθε μεταρρύθμιση που φέρνει το μέλλον (και όχι η Κεραμέως). Να λένε «ναι» και στην συνέχεια να διεκδικούν με πάθος την επίλυση όσων προβλημάτων φέρνει αυτή η αλλαγή. Διαφορετικά, δεν κάνουν μόνο μάταιο αγώνα (διότι οι εποχές δεν παύουν να αλλάζουν ανεξαρτήτως των ανθρωπίνων προθέσεων), αλλά το αρχικό «όχι» μειώνει την προσαρμοστικότητα τους, τοποθετώντας τους δίχως να το θέλουν στην συντηρητική πλευρά της κοινωνίας.

Εγώ ένα ξέρω. Οι δάσκαλοι και καθηγητές, στάθηκαν αντρίκια ως τώρα στην συγκυρία της πανδημίας. Μόνοι τους και με ελάχιστη βοήθεια έβαλαν τα σχολεία μέσα σε ελάχιστο χρόνο στην ηλεκτρονική εποχή. Με δικά τους μέσα και ξενυχτώντας συχνά ως το πρωί. Κι αφού μόνοι τους έκαναν αυτό το μεγάλο άλμα, τώρα φοβούνται το επόμενο βηματάκι. Γιατί;

Πηγή: liberal.gr

Μοιραστείτε το:
Tagged