Την 26η Δεκεμβρίου 2014, ο Πρόεδρός της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ενέκρινε τη Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας ( ή το Στρατιωτικό Δόγμα όπως εμφανίζεται στον ελληνικό τύπο).
Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στον ρωσικό τύπο και στην ιστοσελίδα της Προεδρίας της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Η αναθεωρημένη έκδοση της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας αντικαθιστά την προηγούμενη έκδοση του 2010. Συνολικά, η έκδοση του 2014 είναι η τέταρτη, μετά τις αντίστοιχε που κυκλοφόρησαν το 1993, 2000 και 2010.
Επιμέλεια Μετάφρασης: Αντγος ε.α. Σεραφείμ Παπαποστόλου*
Η νέα έκδοση Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας δεν είναι η μοναδική αλλαγή. Οι υπάρχουσες αλλαγές στην Στρατηγική της Ασφάλειας και Άμυνας της Ρωσίας έχουν αποφασιστεί σε πολιτικό επίπεδο και έχουν προγραμματιστεί οι αναθεωρήσεις στα παρακάτω βασικά έγγραφα στρατηγικής της Ρωσίας:
- Πολιτική Εθνικής Άμυνας και Ασφάλειας (ΠΕΑ-Α) της Ρωσίας από 2015 μέχρι το 2020. Προγραμματίσθηκε για τον Δεκ. του 2015
- Στρατηγική Αντίληψη της Εξωτερικής Πολιτικής Ρωσίας μέχρι το 2020.
- Ναυτική Αντίληψη (για τη Θάλασσα) της Ρωσίας για την περίοδο έως το 2030. Εκτιμάται ότι η Ρωσική Ναυτική Πολιτική θα επικεντρωθεί στην Αρκτική και τον Ατλαντικό, με ιδιαίτερη έμφαση τη Μαύρη Θάλασσα και τη Χερσόνησο της Κριμαίας.
- Οικονομική Ανάπτυξη της Ρωσίας μέχρι το 2020. Που θα περιλαμβάνει επίσης την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ρωσίας στις γειτονικές της περιοχές
- Στρατηγική για την Ανάπτυξη της Αρκτικής.
Στις 26 Δεκεμβρίου 2014, η αναθεωρημένη έκδοση της Στρατηγικής υπεγράφη από τον Πρόεδρο Πούτιν αφού προηγμένως είχε τροποποιηθεί προκειμένου να συμμορφωθεί με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας της 5 Ιουλίου 2013. Οι τροπολογίες αυτές εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας στις 19 Δεκεμβρίου 2014.
Το Στρατιωτικό Δόγμα (Στρατηγική Αντίληψης) της Ρωσίας αναφέρεται κυρίως στα στρατιωτικά θέματα της Στρατιωτικής Στρατηγικής, αλλά επίσης περιλαμβάνει την ιδεολογική και επιχειρησιακή σχεδίαση για το στρατιωτικό-πολιτικό και στρατιωτικό-οικονομικό πεδίο. Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό, το Στρατιωτικό Δόγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας * (269) είναι μια συλλογή από επίσημες απόψεις (θέσεις-αντιλήψεις), που ορίζουν το βασικό πλαίσιο του πολιτικο-στρατιωτικού, στρατιωτικό-στρατιωτικού και στρατιωτικο-οικονομικού πεδίου που απαιτείται για τη διασφάλιση της στρατιωτικής ασφάλειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Η δημοσίευση της Στρατηγικής Αντίληψης κάθε χώρας ή ενός οργανισμού πρέπει να είναι μια πολύ σημαντική στιγμή που συμβαίνει μία φορά σε κάθε μία δεκαετία. Όπως για παράδειγμα η δημοσίευση της Στρατηγικής Αντίληψης του ΝΑΤΟ (ΝΑΤΟ’s Strategic Concept), που είναι απόρροια της εσωτερικής διαδικασίας σχεδίασης με την οποία λειτουργεί η Συμμαχία και που απαιτεί τη σαφή προσέγγιση του νέου ρόλου και των βασικών αποστολών της, γιατί με τον καθορισμό τους και μόνο τότε, θα είμαστε σε θέση να πάρουμε τις απαραίτητες πολιτικές αποφάσεις, να δώσουμε την αναγκαία προτεραιότητα μεταξύ των πολλαπλών αποστολών και να προσδιορίσουμε τα στρατιωτικά μέσα και τους οικονομικούς πόρους, που απαιτούνται για να εκπληρωθούν. Ο κάθε δεκαετής κύκλος του Αμυντικού Σχεδιασμού και των Σχεδιασμού των Εξοπλισμών του ΝΑΤΟ έχει ανάγκη από τέτοιου είδους απαντήσεις.
Όπως και σε προηγούμενα έγγραφα που εκφράζουν την αμυντική πολιτική της Ρωσίας, δεν προσδιορίζεται ένας «συγκεκριμένος – δηλαδή μετρήσιμος- αντίπαλος» για το άμεσο και απώτερο μέλλον. Η νέα έκδοση της Στρατηγικής δείχνει σαφώς ότι η Δύση είναι επίσημα ο εχθρός. Δεν περιγράφεται όμως, ούτε η φύση ούτε και οι βασικές παράμετροι για τη μελλοντική στρατιωτική σύγκρουση, για την οποία όμως θα πρέπει να προετοιμαστούν οι στρατιωτικές και οι άλλες δυνάμεις. Δεν υπάρχει σαφής διατύπωση των εξοπλιστικών στόχων για την κατασκευή του στρατιωτικού υλικού, ούτε και οι ενέργειες, οι μέθοδοι και οι πόροι για την υλοποίηση τους. Κατά συνέπεια, η μακρά απαρίθμηση στο κείμενο της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας των λέξεων όπως: βελτίωση, βελτιστοποίηση της ποιότητας ή της ασφάλειας του ενός ή του άλλου, παραμένει να αιωρείται στον αέρα, όταν δεν υπάρχουν τα συγκεκριμένα. Για αυτούς τους λόγους θα πρέπει να εξετάσουμε με προσοχή μήπως θα είναι λόγια κενά περιεχομένου.
Παρά τις συνέχεις διαβεβαιώσεις, η νέα έκδοση της Στρατιωτικής Αντίληψης της Ρωσία, έχει τουλάχιστον μια θεμελιώδη διαφορά από τα προηγούμενα. Θεωρεί ότι, μαζί με την εξωτερική απειλή πολέμου υπάρχει και η εσωτερική απειλή, που απαιτεί, για την αντιμετώπιση της, την ανάπτυξη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας. Το έγγραφο προσδιορίζει ως εσωτερικές απειλές: τις δραστηριότητες με στόχο την αποστα-θεροποίηση της κατάστασης στη χώρα, τις τρομοκρατικές ενέργειες, την προσβολή της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ρωσίας, καθώς και τις ενέργειες και δράσεις που αφορούν την αντι-ρωσική και αντι-πατριωτική προπαγάνδα.
Ποια όμως είναι εκείνη η κατάσταση που απειλεί την ύπαρξή ολόκληρου του κράτους; Που προτίθενται να χρησιμοποιήσουν το Στρατό; Η επιλογή : εναντίον του λαού της Ρωσίας – είναι από τις επιλέξιμες πιθανότητες; Δεν θα προχωρήσουμε σε καμιά ηθική αξιολόγηση μιας τέτοιας απόφασης, ούτε και για τις άλλες «αμφιλεγόμενες» διατάξεις του κειμένου. Θα ήταν ενδιαφέρον, για παράδειγμα, να μάθουμε, ίσως και να αποδεχθεί στο μέλλον, εάν θα γίνει η ανάπτυξη και τη χρήση χημικών ή πυρηνικών όπλων στο εσωτερικό ( πιθανόν εναντίον ισλαμιστών διαδηλωτών), εκτός βέβαια εναντίον των τρομοκρατών στο εσωτερικό της χώρας. Είναι λογικά όλα αυτά;
Συνολικά, η Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη του 2014 δίνει λιγότερη προσοχή στην πυρηνική συνιστώσα των Ενόπλων Δυνάμεων από ότι η προηγούμενη. Αυτό είναι σαφές ακόμη και σε ένα επιφανειακό επίπεδο: υπάρχουν λιγότερες αναφορές σχετικά με τη χρήση των πυρηνικών όπλων και της πυρηνικής αποτροπής. Σε γενικές γραμμές, δίδεται πολύ μεγαλύτερη έμφαση στις συμβατικές δυνάμεις και ειδικότερα στα οπλικά συστήματα υψηλής ακρίβειας, τις επικοινωνίες, τα συστήματα διοίκησης και ελέγχου, και σε άλλα στοιχεία που διαθέτει η Ρωσία παραδοσιακά, επιπλέον βέβαια από τους μεγάλους Στρατιωτικούς Σχηματισμούς. Με αυτή λοιπόν τη μετατόπιση της έμφασης προς τις συμβατικές δυνάμεις, που κατά πάσα πιθανότητα αποτελεί το επίκεντρο της σημερινής ηγεσίας (πολιτικής και στρατιωτικής) για τη στρατιωτική μεταρρύθμιση, γίνεται προκειμένου να επιτευχτεί πλήρως ο εκσυγχρονισμός των Ενόπλων Δυνάμεων και των άλλων Στρατευμάτων της Ρωσίας.
Σκοπός της Ανάλυσης της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας.
Είναι γνωστή η έλλειψη της χώρας μας για μια Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ), που να είναι θεσμικά αντίστοιχη με τη Στρατιωτική Αντίληψη της Ρωσίας. Η κάλυψη αυτού του κενού είναι επιβεβλημένη, όπως επεξηγούμε στο αντίστοιχο Παράρτημα “A” αυτού του εγγράφου για την Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) της Ελλάδος.
Επομένως, η απαίτηση να υπάρχει ακόμη ένα σοβαρό “υπόδειγμα”, που να ενσωματώνει την διάσταση της έννοιας της ολοκληρωμένης Εθνικής Άμυνας για το σύνολο των παραγόντων ισχύος του Κράτους (όπως το κάνει και η Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας) και για να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την χώρα μας, μαζί με τα αντίστοιχα θεσμικά κείμενα για την Πολιτική Εθνικής Άμυνας από τις άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, και τέλος η Ευρωπαϊκή Ένωση ΕΕ.
Έχοντας υπόψη την παραπάνω απαίτηση, να υπάρχει δηλαδή ένα “υπόδειγμα” για να χρησιμοποιηθεί από την Ελλάδα, στη γενική ανάλυση που ακολουθεί θα περιοριστούμε στα θέματα που θίγονται από το ίδιο το έγγραφο της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας, και σε μια πλέον ακαδημαϊκή και επιστημονική θεώρηση τους. Η ανάλυση θα αποφεύγει τις ακραίες θέσεις, παρόλο που γνωρίζουμε ότι η στρατιωτική σχεδίαση γίνεται για την πλέον δυσμενή ακραία περίπτωση (worst case) που είναι δυνατόν να υιοθετηθεί για τον Πόλεμο.
Η Ορολογία στη Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας
Όπως ήταν αναμενόμενο, με το έγγραφο της Ρωσίας είχαμε την επιστημονικά σύντομη και ακριβή περιγραφή των επίσημα ισχυουσών απόψεων σχετικά με τη χρήση στρατιωτικής ισχύος από τη Ρωσία στην επίλυση των διακρατικών σχέσεων και τις προετοιμασίες από αυτή τη χώρα για τη φύση και το σκοπό των μελλοντικών στρατιωτικών συγκρούσεων. Τελικός σκοπός φυσικά η προετοιμασία και τη χρήση των ενόπλων δυνάμεων της στο πόλεμο. Ήταν αναμενόμενο, αλλά το τι τελικά έγινε θα σχολιασθεί κατά Άρθρο.
Έγινε σαφής προσπάθεια για την χρησιμοποίηση των όρων που ευρίσκονται σε χρήση στη χώρα μας και περιγράφονται στον Στρατιωτικό Κανονισμό (ΣΚ) η Στρατιωτική Ορολογία των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελλάδος και την «Λευκή Βίβλο του 2014» του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Επιλέχτηκε για τη Μετάφραση στα Ελληνικά του Όρου « Военная доктрина» που στα αγγλικά είναι «Military Doctrine» να είναι Στρατιωτική Στρατηγική Διδασκαλία- Αντίληψη και όχι ΔΟΓΜΑ) για τους λόγους του αναλύονται στο αντίστοιχο Παράρτημα “B” αυτού του εγγράφου για την Ορολογία στη Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας και την παράγραφο για την Ελληνική Στρατιωτική Ορολογία και Λέξης «Δόγμα» ( στρατηγικό, τακτικό, Αρχιστρατήγου κλπ).
Το Κυρίως Κείμενο της Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας
Το Κυρίως Κείμενο της Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας είναι χωρισμένο με τέσσερα μέρη όπως παρακάτω:
- Ι. ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ -Άρθρα 1-8
- ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΑΠΕΙΛΕΣ ΤΗΣ ΡΩΣΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ. -Άρθρα 9-16
- ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ -Άρθρα 17-42
- ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΜΥΝΑ. -Άρθρα 43-58.
Τα νέα στοιχεία στα Άρθρα σε σχέση με το αντίστοιχο έγγραφο της 5ης Φεβρουαρίου του 2010 έχουν αναγραφεί με κόκκινα γράμματα, προκειμένου να βοηθήσουν στην κατανόηση του «σκληρότερου τόνου» της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας σε σχέση με την παλαιά.
Τα σχόλια έχουν γραφεί για κάθε Άρθρο ξεχωριστά, με μπλε (μελανί) γράμματα. Τα σχόλια αυτά αντικατοπτρίζουν της προσωπικές απόψεις του συντάκτη, οι οποίες θα αναπροσαρμόζονται σύμφωνα με την δυναμική των εξελίξεων. Είναι ευκαιρία για τον αναγνώστη να κάνει τα δικά του σχόλια στο πλαίσιο μια διεύρυνσης της συζήτησης για την κατανόηση από το ελληνικό κοινό της αμυντικής στρατηγικής μιας μεγάλης και φίλης χώρας, όπως η Ρωσία. Στο τέλος του εγγράφου υπάρχει ο Κατάλογος της Βιβλιογραφίας και των Δημοσιευμάτων που έχουν ληφθεί υπόψη. Ο κατάλογος αυτός θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα.
Σύντομη Περιγραφή των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι ρωσικές Στρατιωτικές Δυνάμεις διαιρούνται σε τρεις Κλάδους (υπηρεσίες): τις χερσαίες δυνάμεις του Ρωσικού Στρατού, το Ρωσικό Πολεμικό Ναυτικό, και τη Ρωσική Πολεμική Αεροπορία. Επιπλέον, υπάρχουν τρία ανεξάρτητα Όπλα : της Δύναμης Στρατηγικών Πυραύλων, της Ρωσικής Αεροδιαστημικής Αμυντικής Δύναμης και τα Ρωσικά Αερομεταφερόμενα Στρατεύματα. Οι ένοπλες δυνάμεις στο σύνολό τους παραδοσιακά αναφέρονται ως ο Στρατός (armiya), εκτός από ορισμένες περιπτώσεις που θέλουν να τονίσουν το Ρωσικό Ναυτικό.
Στις ρωσικές Στρατιωτικές Δυνάμεις ανήκουν επίσης και τα Άλλα Στρατεύματα που παραδοσιακά είναι οι Πεζοναύτες του Ναυτικού, η Ναυτική Αεροπορία, η Διεύθυνση Πυροβόλων και Πυραύλων και τα Στρατεύματα των Σιδηροδρόμων
Οι ρωσικές Στρατιωτικές Δυνάμεις κατανέμονται σε τέσσερις στρατιωτικές περιοχές: τη Δυτική Στρατιωτική Περιοχή με έδρα την Αγία Πετρούπολη, τη Νότια Στρατιωτική Περιοχή με έδρα το Ροστόβ επί του π. Δον , τη Κεντρική Στρατιωτική Περιοχή με έδρα την πόλη Αικατερίνμπουργκ και τη Ανατολική Στρατιωτική Περιοχή με έδρα Χαμπάροβσκ. Επιπλέον υπάρχει και η περιοχή της Βάσης του Ρωσικού Στόλου της Βαλτικής στο Καλίνιγκραδ.
Επιδιωκόμενες Δυνατότητες των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων.
(Ικανότητα Διεξαγωγής από δύο Ένοπλες Συγκρούσεις μέχρι δύο Πολέμους)
Οι Ρωσικές Ένοπλες Δυνάμεις πρέπει να διατηρούν τη δυνατότητα:
Εν καιρώ ειρήνης ή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, με τη χρήση των υπαρχόντων ετοιμοπόλεμων δυνάμεων δύνανται:
- Να διεξάγουν αποτελεσματικά δύο(2) ταυτόχρονες ένοπλες συγκρούσεις οποιουδήποτε τύπου,
- Να υποστηρίζουν ταυτόχρονα τη δυνατότητα στρατηγικής αποτροπής με την αύξηση της ετοιμότητας των ενόπλων δυνάμεων (και των άλλων στρατευμάτων) και την αποφυγή εμπλοκής ενισχύσεων.
- Να αναλαμβάνουν την ανάπτυξη σε στρατηγικό βάθος προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο την κλιμάκωση των εντάσεων με την εξασφάλιση της διαθεσιμότητας των όπλων στρατηγικής αποτροπής.
- Να διατηρούν την ικανότητα να διεξάγουν αποστολές διατήρησης της ειρήνης, ενώ επιχειρούν ως μέρος ενός πολυεθνικού αγήματος, αλλά και μόνοι και χωρίς τη βοήθεια άλλων.
- Εν καιρώ ειρήνης ή σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, με τη χρήση των υπαρχόντων ετοιμοπόλεμων δυνάμεων ενισχυόμενων από τις Δεσμευμένες Δυνάμεις Μεγάλης Ετοιμότητας επιπλέον των παραπάνω δύνανται:
- Να ελιχθούν με τις προς τούτο δεσμευμένες δυνάμεις μεγάλης ετοιμότητας σε περίπτωση αυξανόμενων απειλών στο στρατιωτικό, πολιτικό και στρατηγικό πεδίο.
Σε Πολεμική Περίοδο, δύνανται:
- Να κατανικήσουν την αεροδιαστημική επιθετικότητα μέσω της χρήσης των διαθέσιμων δυνάμεων.
- Να διεξαγάγουν ταυτόχρονα δύο (2) Τοπικούς Πολέμους μετά την ολοκλήρωση της πλήρους στρατηγικής ανάπτυξης των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Εκτίμηση
«Η διαχωριστική γραμμή (με τη Δύση) έχει ήδη χαραχτεί και είναι ήδη πίσω μας». Dmitri Trenin – Διευθυντής στο Carnegie Center της Μόσχας.
Στο άμεσο μέλλον, εκτιμάται ότι:
Στη Ρωσία θα πρέπει να αισθάνονται απόλυτα σίγουροι από τις δυνατότητες αποτροπής που θα τους εξασφαλίζουν οι στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις της.Παρά την όποια δημόσια συζήτηση και κριτική για νέα έκδοση της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας (Δεκ.2014), η στρατηγική της δεν αλλάζει σε τίποτα, σε ότι έχει σχέση με τις Αρχές της Χρήσης των Πυρηνικών Όπλων.
Όπως και πριν, η Ρωσία θα ανταποδώσει με τα πυρηνικά της όπλα / όπλα μαζικής καταστροφής στη περίπτωση μιας επίθεσης εναντίον της ή εναντίον των συμμάχων της. Ακόμη θα χρησιμοποιήσει τα πυρηνικά όπλα, αν υπάρχει κίνδυνος για την ίδια την ύπαρξή της ακόμη και στη περίπτωση επίθεσης εναντίον της με συμβατικά όπλα.
Η νέα έκδοση της στρατηγικής της δείχνει σαφώς ότι η Δύση, (αν και η ίδια δεν το επιζήτησε), είναι επίσημα ο εχθρός. Ένας ισχυρός αντίπαλος, ισχυρός ανταγωνιστής, όπως επίσης και η πηγή των περισσότερων από τους στρατιωτικούς κινδύνους και τις απειλές που πρέπει να αντιμετωπιστούν και που με, ίσως με μεγαλύτερη από το αναμενόμενο λεπτομέρεια, παρουσιάζονται σε αυτό το έγγραφο της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας.
Υπάρχουν τώρα και οι εσωτερικές απειλές που απαιτούν, για την αντιμετώπιση τους, την ανάπτυξη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσίας.
Ακόμη και με την επερχόμενη οικονομική ύφεση, η αύξηση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ρωσίας και η ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων και των άλλων της Στρατευμάτων της παραμένει σε ισχύ και αποτελεί τη σαφή προτεραιότητα για τη Ρωσία.
Η Ρωσία θα ενισχύει επίσης την ολοκληρωμένη (σε όλους τους τομείς) συνεργασία με κάποιους από τους συμμάχους της στην Ευρασία (Κίνα-Ινδία) και την Βραζιλία και την Νότια Αφρική.
Οι στρατιωτικές επαφές με τη Δύση υποβαθμίζονται στα επίπεδα της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου.
Συμπέρασμα.
Ο σκληρότερος τόνος της Στρατιωτικής Στρατηγικής Αντίληψης της Ρωσίας εκτός των άλλων οφείλεται στις πρόσφατες αποφάσεις της Ουκρανίας να εγκαταλείψει την Ρωσία, κάτι που προκάλεσε την οργή της Μόσχας και δυνητικά προλειάνει το έδαφος για Κίεβο να ζητήσει την ένταξη του στο ΝΑΤΟ, αν και τα βασικά μέλη της Συμμαχίας, συμπεριλαμβανομένων και της Γαλλίας και της Γερμανίας, παραμένουν δύσπιστα στο να γίνει η Ουκρανία μέλος της Συμμαχίας.
Λαμβάνοντας υπόψη τα πρόσφατα γεγονότα στην Περιφέρεια της Ρωσίας, είναι σημαντικά χρήσιμο να διδαχθούμε από τον τρόπο της αλληλεπίδρασης που ενυπάρχει στο υφιστάμενο πλαίσιο της συνεργασίας του Συμβουλίου ΝΑΤΟ – Ρωσίας, που ουσιαστικά σταμάτησε με τα γεγονότα της Γεωργίας το 2008. Η αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ τους είναι πολύ αναγκαία, για την συνεξέταση των πολλών κοινών προκλήσεων. Η Ρωσία εμφανίζεται, κατά την περίοδο αυτή, να αντιλαμβάνεται ότι η Δύση, και ειδικότερα το ΝΑΤΟ, δεν λαμβάνουν υπόψη τις ανησυχίες της σχετικά με την ασφάλειά της. Πρόκειται για μια αντίληψη που πρέπει να αντιμετωπιστεί – τόσο από το ΝΑΤΟ όσο και από τη Ρωσία. Υπάρχουν πολλά θέματα αμοιβαίου συμφέροντος και η συνεργασία είναι ασφαλώς προτιμητέα για την αντιμετώπιση τους. Η συνεργασία μπορεί μόνο να επιτευχθεί εάν και το ΝΑΤΟ και η Ρωσία είναι έτοιμοι να αναλάβουν έναν συνεχή και ειλικρινή διάλογο.
Εάν το ΝΑΤΟ και η Ρωσία βρισκόταν σε διαφορετικές ηπείρους, και ακόμη καλύτερα, σε διαφορετικούς πλανήτες, τότε, βεβαίως, θα μπορούσαν να ζήσουν ανεξάρτητα και δεν θα είχε αξία η όποια διαφορά των απόψεων τους. Αλλά είναι γείτονες, και θα πρέπει να γίνουν εταίροι, επειδή έχουν να αντιμετωπίσουν τις κοινές απειλές και τα κοινά αίτια αυτών των απειλών. Οπότε, αν το ΝΑΤΟ θέλει πράγματι να ζητήσει την υποστήριξη της Ρωσίας για την αντιμετώπιση τους, τότε θα πρέπει να αναλάβει τις πρωτοβουλίες για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο μερών. Και πώς μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη, αν οι διαφορετικές απόψεις δεν εξεταστούν με πνεύμα αλληλοκατανόησης; Έτσι, ίσως είναι ειρωνικό, αλλά τελείως αληθινό: το ΝΑΤΟ είναι εκείνο που έχει συμφέρον να λαμβάνει υπόψη τη γνώμη της Ρωσίας.
Παρ’ όλες της στρατιωτικές ελλείψεις της, η Συμμαχίας του ΝΑΤΟ μπορεί να αποτρέψει την επιθετικότητα του Πούτιν με τις υπάρχουσες δυνάμεις της, τουλάχιστον μέχρι το 2020. Ωστόσο, η αποτροπή αυτού του Ιδιαίτερου Πολέμου του Κρεμλίνου, για τον οποίο η Δύση δεν έχει ακόμη ασχοληθεί σοβαρά, μπορεί να αποδειχθεί μια πολύ σοβαρή πρόκληση.
Η Δύση έχει την ικανότητα να συγκρατήσει σε χαμηλό επίπεδο την Ρωσική επιθετικότητα. Η αποστολή αμυντικών όπλων στην Ουκρανία θα ήταν μια σοφή αρχή, ενώ η παράλληλη ενίσχυση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στα ευάλωτα σημεία των συνόρων της Συμμαχίας είναι σήμερα μια πολύ δύσκολη πολιτικά ενέργεια, που ωστόσο θα πρέπει να αναληφθεί. Και δεν είναι ο ελλιπής αμυντικός προϋπολογισμός ή η στρατιωτική στρατηγική που ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί, είναι η έλλειψη της πολιτικής βούλησης. Εάν η Ευρώπη δεν μπορεί να ανακτήσει αρκετή από την χαμένη της αυτοπεποίθηση για να αντισταθεί στον Πούτιν, θα χάσει τα πάντα, και μάλιστα πολύ νωρίτερα από ό, τι νομίζεται.
*Αντγος ε.α. Παπαποστόλου Σεραφείμ / Επίτιμος Επιτελάρχης του Γ’ΣΣ/NRDC-GRC
Για να δείτε όλη την ανάλυση-εισήγηση για το Στρατιωτικό Δόγμα της Ρωσίας, με όλες τις παρατηρήσεις, αναλύσεις και τα σχόλια κάντε κλικ εδώ
——————————————
Συστάσεις για Φίλους και Αδελφικούς Φίλους στην Ουκρανία.
Δυστυχώς η εκτιμώμενη από το 2015 επίθεση Πούτιν έγινε τώρα, αλλά γιατί σήμερα εμείς, ως Ευρωπαίοι και ως Έλληνες, αντιδρώντας σε αυτή την δεδομένη επιθετικότητα στην Ουκρανία να κάνουμε εύκολα πολλά και σοβαρά λάθη;
Αγαπητοί Φίλοι μου
Με μεγάλο σεβασμό και εκτίμηση στο πρόσωπό σας σας υποβάλλω εκ νέου την διάλεξη μου για την Στρατιωτική Στρατηγική Αντίληψη της Ρωσίας που έκανα στο Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών της Ελλάδος (Ι.Σ.Μ.Ε.), την ΣΕΘΑ και την ΑΔΙΣΠΟ το 2016. Εξακολουθώ να είμαι και σήμερα υπερήφανος για αυτά ακριβώς που έλεγα τότε (το 2016) για την επισφαλή, δηλαδή, θέση της χώρας μας στις μελλοντικές συγκρούσεις, λόγω της δραματικής, από τότε, επιδείνωσης στις σχέσεις της Δύσεως με τη Ρωσία.
Προτείνοντας βέβαια από τότε ως επιβαλλόμενη λύση την πλήρη ανάπτυξή της δικής μας Στρατηγικής για την Άμυνα και την Ασφάλεια της Ελλάδος έχοντας ως υπόδειγμα αυτό της Ρωσίας. Δυστυχώς ακόμα και το 2022 δεν την έχουμε εκπονήσει. Δεν υπάρχει, ούτε και σήμερα, το θεσμικό κείμενο της χώρας μας για να συμβάλλουμε και εμείς στις εκτεταμένες και υπό πλήρη ένταση λόγω Ουκρανίας συζητήσεις των Συμμάχων για την Ασφάλεια και Άμυνα της Ευρώπης (ΕΕ και ΝΑΤΟ), που γίνονται σήμερα στις Βρυξέλλες.
Προσωπικά έμεινα άφωνος από την πραγματική επίθεση Πούτιν στην Ουκρανία, αν και εκτιμούσα από τότε (2016) ότι:
«Και δεν είναι βέβαια μόνο ο ελλιπής αμυντικός προϋπολογισμός ή η στρατιωτική στρατηγική αντίληψη της ΕΕ που δεν έχει ακόμη διαμορφωθεί, είναι η έλλειψη της πολιτικής βούλησης στις χώρες μέλη, έλλειψη που επίσης αντανακλάται και στις αποφάσεις των διεθνών οργανισμών που αυτές συμμετέχουν. Τέλος εάν η Ευρώπη δεν μπορέσει να αποκτήσει αρκετή από την χαμένη της αυτοπεποίθηση για να αντισταθεί στον Πούτιν, θα χάσει τα πάντα, και νωρίτερα από εσείς νομίζετε»
Παρόλα αυτά εγώ έχω επίσης και την πρόβλεψη για την περαιτέρω εξέλιξη και μάλιστα μέχρι το επεισόδιο Μηδέν. «Ρωσία, ως η κυρία δύναμη της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ στο Μελλοντικό Πόλεμο εναντίον της Κίνας». Από εκείνο δηλαδή ακριβώς το σημείο, από όπου ξεκίνησε το ταξίδι των διεθνών σχέσεων της δικής μας γενιάς, στην αρχή της δεκαετίας ς του 1990, εκεί θα πρέπει να το καταλαβαίνουμε μάλλον καλά ότι θα καταλήξει, και υποχρεωτικά. Ας το καταλάβουμε έγκαιρα και χωρίς να διακινδυνεύσουμε να γίνουμε ‘’Χαλέπι’’.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ
Ως επαγγελματίας στρατιωτικός, που συμμετείχε στις πρόσφατες και υπό τον ΟΗΕ ειρηνευτικές επιχειρήσεις της χώρας μας, έχω ως αρχή «να μην δίνουμε όπλα σε ‘αγνώστους’ χωρίς επίσημη και νόμιμη στρατιωτική δομή και ιεραρχία». Τα όπλα αυτά μάλιστα που ‘αφαιρέθηκαν’ πολύ δύσκολα από τον Στρατό μας μετά από 20 ετών επιχειρήσεις (ευτυχώς αναίμακτες) εναντίον των τρομοκρατών, δεν μπορεί να δίνονται σήμερα εύκολα και χωρίς μεγάλα εθνικά ανταλλάγματα. Γιατί να ξαναγεμίζουν τα Βαλκάνια με όπλα και αγνώστους μαχητές, ασχέτως εθνικότητος;
Αυτό όμως που θα πρέπει να κάνουμε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ, είναι να συμμετάσχουμε στις Δυνάμεις Ταχείας Αντίδρασης του ΝΑΤΟ (NRF-22), που έχουν ενεργοποιηθεί ακριβώς για να αντιδράσουν στην Ρωσική επιθετικότητα και στην οποία, πολυεθνική νατοϊκή δύναμη, ηγείται η Γαλλία. Είμαστε όμως εκεί;
Η αποστολή της Δύναμης Αντίδρασης δίδεται από το ΝΑΤΟ και αφορά όλους μας. Σήμερα λοιπόν, που οι σύμμαχοι μας δυσκολεύονται και μετράνε τα “κουκιά” της ικανής στρατιωτικής συμμετοχής των χωρών τους, η Ελλάδα θα είναι αυτή που τελικά που θα αναλάβει την ευαίσθητη αποστολή να διαχωρίσει τους Φίλους Ουκρανούς από τους Φίλους Ρώσους. Ρωτήστε τους ίδιους για το αν θέλουν κάποια άλλη χώρα; Θα συμμετάσχουμε ακριβώς εκεί;
Εγώ βέβαια θα πρότεινα να διατεθεί στις δυνάμεις του ΝΑΤΟ (NRF 22) και να συμμετάσχει μία πλήρης Επιλαρχία Αναγνωρίσεως (ΕΑΝ – 769 στρατιώτες) αντί της αντίστοιχης αμερικάνικης, που μάλλον ακόμη θα παραμένει στις ΗΠΑ. Το 1999 στείλαμε στο Κοσσυφοπέδιο μία ολόκληρη Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία, την 34η με 1500 άνδρες, στο Βαλκανικό θέατρο επιχειρήσεων και εύχομαι να γίνει το ίδιο και τώρα. Αυτό είναι που ΠΡΕΠΕΙ να κάνουμε και σύντομα. Η Τουρκία μάλλον θα αναπτυχθεί και για τρίτη φορά στα Βαλκάνια αντί για εμάς, όπως έκανε αντικαθιστώντας πλήρως την Ελλάδα στην Βοσνία, την Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο! Γιατί επιτέλους θα πρέπει να αρθεί η ‘παγωμένη’ θέση των επικίνδυνων οπισθελκουσών της χώρας μας με την κραυγή «Ούτε ένας Στρατιώτης στα Βαλκάνια».
Δυστυχώς ετοιμαζόμαστε πάλι, ως Έλληνες και Ευρωπαίοι να κάνουμε εύκολα πολλά και σοβαρά λάθη.
Αντγος ε.α. Σεραφείμ Παπαποστόλου / Επίτιμος Επιτελάρχης του Γ’ΣΣ/NRDC-GRC
