“Η σήμανση Nutriscore της Ε.Ε. εξελίσσεται σε εφιάλτη για αγροτικά μας προϊόντα”

Καλλιεργητικά
Μοιραστείτε το:

Με αφορμή τη δημοσιοποίηση της Σήμανσης «Nutriscore» που προωθεί η Ε.Ε., θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:

Οι ΦIΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ είναι υπέρ των συστημάτων Πιστοποίησης των τροφίμων, γιατί η Πιστοποίηση προσδίδει αξία στο τρόφιμο και επιπλέον διασφαλίζει το τρόφιμο, ως προς την ποιότητά και την υγιεινή του.

Με τη συμμετοχή μας σε συλλογικότητες σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο προσπαθούμε να ενισχύσουμε αυτές τις διαδικασίες και να αποτρέψουμε εκείνες τις διαδικασίες που επιχειρούν να αδυνατίσουν ή και να εξαλείψουν την ανάγκη Πιστοποιήσεων, όπως αυτό επιχειρείται με τις Συμφωνίες Ελεύθερου Εμπορίου.

Η σήμανση «Nutriscore» που προωθεί η ΕΕ, προφανώς μετά από πιέσεις διαφόρων ισχυρών επιχειρηματικών κύκλων, δεν περιλαμβάνεται στις Πιστοποιήσεις όπως τις περιγράψαμε παραπάνω. Μάλλον πρόκειται για διαδικασία που υπάγεται στους λεγόμενους διατροφικούς ισχυρισμούς και μάλιστα με αρνητικό πρόσημο.

Δηλαδή, ενώ φαίνεται, ότι το τρόφιμο που φέρει τη συγκεκριμένη σήμανση είναι πιο υγιεινό από όσα δεν την φέρουν, στην ουσία πρόκειται για τρόφιμο που απλά έχει χαμηλά λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη, ενώ δεν λαμβάνεται υπόψη η συνολική διατροφική αξία του τροφίμου, δηλαδή η περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνες, σε υδατάνθρακες, σε λιπαρά (τα οποία είναι απαραίτητα στον οργανισμό μας) ή βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.

Επιπλέον με τη «σήμανση» αυτή θίγονται  όλα τα ποιοτικά τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων αυτών που έχουν πιστοποιηθεί ως ΠΟΠ και ΠΓΕ ή εκείνα που έχουν «Ελληνικό Σήμα» και άλλα, όπως τα βιολογικά, τα τρόφιμα που δεν περιέχουν ΓΤΟ, ενώ η συγκεκριμένη σήμανση αφήνει ακάλυπτα όλα τα μεσογειακά προϊόντα.

Είναι μια σήμανση μονομερής, παραπλανητική και ψευδής και δίνει ψευδή εικόνα για την πραγματική ποιότητα ενός τροφίμου, πόσο μάλλον όταν προσπαθεί να επηρεάσει μια κατηγορία του πληθυσμού που θέλει ή πρέπει να προτιμά διατροφή χαμηλή σε λιπαρά, ζάχαρη και αλάτι.

Η ΕΕ κακώς προωθεί αυτού του είδους τη σήμανση, ενώ η Ελληνική κυβέρνηση επι της ουσίας συμφωνεί και δεν αντιδρά.

Καλούμε την κυβέρνηση να μη συναινέσει στη σήμανση Nutriscore και να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών και των μεταποιητών, που παράγουν ποιοτικά προϊόντα και απειλούνται με μείωση της παραγωγής και των εξαγωγών.

ΦIΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ

Ανθέων 72, 12461, Χαϊδάρι | Τηλέφωνο: 690 7720897 –  215 5257408

[email protected] | https://www.naturefriends.gr/

———————-

Τι είναι το σύστημα επισήμανσης τροφίμων nutriscore και γιατί διαφωνεί ο Βορίδης με την εφαρμογή του

Το Nutri-Score είναι μια ετικέτα που «βαθμολογεί» το τρόφιμο με βάση τη διατροφική του αξία από το Α έως το Ε σε συνδυασμό με μία κλίμακα πέντε χρωμάτων. Για παράδειγμα, με σκούρο πράσινο και το γράμμα Α επισημαίνονται τα προϊόντα με τη μεγαλύτερη θρεπτική αξία, ενώ με σκούρο πορτοκαλί και το γράμμα Ε επισημαίνονται τα προϊόντα με τη χαμηλότερη θρεπτική αξία.

Σκοπός του Nutri-Score, σύμφωνα με τους εμπνευστές του και τις μεγάλες εταιρείες (Nestle κ.ά.) που το έχουν υιοθετήσει, είναι να παρέχεται γρήγορα και άμεσα η πληροφορία στους καταναλωτές σχετικά με τη γενική διατροφική ποιότητα των προϊόντων στο μπροστινό μέρος της συσκευασίας. Η μέθοδος της διατροφικής αξιολόγησης αναπτύχθηκε από το British Food Standard Agency και είναι γνωστή ως «βαθμολογία FSA». Αυτή η βαθμολογία, που κυμαίνεται από -15 έως 40, μας επιτρέπει να αξιολογήσουμε τη γενική διατροφική ποιότητα των τροφίμων. Με βάση 100 g προϊόντος, ενσωματώνει δυσμενείς παράγοντες όπως θερμίδες (kj), κορεσμένα λιπαρά οξέα (g), σάκχαρα (g) και νάτριο (mg) και ευνοϊκούς παράγοντες όπως πρωτεΐνες (g) φυτικές ίνες (g) και έλαια φρούτων, λαχανικών, οσπρίων, ξηρών καρπών και ελαιόλαδο (%).

Σύμφωνα με τους υποστηρικτές του (Γαλλία, μεγάλες εταιρείες τροφίμων, Κομισιόν) το Nutri-Score προτάθηκε με βάση τις επιστημονικές γνώσεις στον τομέα και τις συστάσεις διαφόρων διεθνών επιτροπών εμπειρογνωμόνων. Τόσο το σύμβολο όσο και το σύστημα υπολογισμού έχουν υποβληθεί σε αυστηρή επιστημονική αξιολόγηση (δείτε εδώ για περισσότερες τεκμηριώσεις).

Τον Ιανουάριο του 2016, το σύστημα αξιολόγησης διατροφικής ποιότητας υιοθετήθηκε και ενσωματώθηκε στη γαλλική πρακτική. Προκειμένου να επιλεγεί η ετικέτα που θα υποστηριζόταν επίσημα από τις δημόσιες αρχές, πραγματοποιήθηκε μια τυχαιοποιημένη δοκιμή ελέγχου που συγκρίνει τέσσερις ετικέτες σε πραγματικές συνθήκες. Η ετικέτα Nutri-Score αποδείχθηκε η πιο αποτελεσματική για τη βελτίωση της ποιότητας των καλαθιών αγορών. Ως εκ τούτου, επιλέχθηκε ως η επίσημη ετικέτα με διάταγμα που υπογράφηκε στις 31 Οκτωβρίου 2017 από τον Υπουργό Αλληλεγγύης και Υγείας, τον Υπουργό Γεωργίας και τον υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών.

Η χρήση της ετικέτας Nutri-Score εξακολουθεί να είναι εθελοντική. Σήμερα, 250 μάρκες δραστηριοποιούνται στη Γαλλία – αντιπροσωπεύοντας το 25% της γαλλικής αγοράς.

Μετά τη Γαλλία, αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αποφασίσει να το εφαρμόσουν: Βέλγιο τον Μάρτιο του 2019, Ελβετία και Γερμανία τον Σεπτέμβριο του 2019 και Ολλανδία τον Νοέμβριο του 2019. Επιπλέον, το Nutri-Score χρησιμοποιείται από ορισμένες μάρκες σούπερ μάρκετ, όπως η Auchan στην Πορτογαλία και Eroski στην Ισπανία. Στην πραγματικότητα, καθώς η ετικέτα έχει καταχωριστεί ως σήμα στην Ευρώπη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλη την επικράτεια.

Η Γαλλία ελπίζει ότι το Nutri-Score θα καταστεί υποχρεωτικό στην Ευρώπη. Μεσολάβησε και η πρωτοβουλία «pro Nutri-Score» που ξεκίνησε τον Μάιο του 2019 από επτά οργανώσεις καταναλωτών. Στόχος τους ήταν να συγκεντρώσουν ένα εκατομμύριο υπογραφές από τουλάχιστον επτά ευρωπαϊκές χώρες. Τελικά συγκέντρωσαν μόνο το 1/10, δηλαδή 111.475 υπογραφές, αλλά παρόλαυτά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το έχει εντάξει στη συζήτηση για την επισήμανση τροφίμων και τους νέους κανονισμούς που έρχονται, σε συνδυασμό με τη στρατηγική «Farm to Fork». Στο πλαίσιο αυτής της μετάβασης, η Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο εφαρμογής ενός νέου συστήματος επισήμανσης τροφίμων «front-of-pack» (FOP) ή «πάνω στη συσκευασία» για ολόκληρη την Ευρώπη.

Τι είπε ο Βορίδης με την Ιταλίδα υπουργό Γεωργίας

Ο Έλληνας Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκης Βορίδης στο πλαίσιο των συνεχών επαφών που επιδιώκει με ομολόγους του της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανταλλαγή απόψεων πάνω σε ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, πραγματοποίησε την Πέμπτη 30 Ιουλίου τηλεδιάσκεψη με την Ιταλίδα ομόλογό του, Tereza Bellanova.

Στο επίκεντρο της συζήτησης τέθηκε το προωθούμενο σύστημα επισήμανσης τροφίμων Nutri-Score σύμφωνα με το οποίο κατηγοριοποιούνται τα προϊόντα με βάση τη διατροφική τους ποιότητα.

Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή του, κάτι που υποστηρίζουν και όσοι διαφωνούν με το Nutri-Score «το συγκεκριμένο σύστημα παραλείπει να λάβει υπόψη επιμέρους στοιχεία που διαμορφώνουν την πραγματική διατροφική αξία του προϊόντος με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται στην τελική συσκευασία η πραγματική διατροφική του ποιότητα».

Αυτό που δεν αναφέρεται στην ανακοίνωση είναι ότι προϊόντα του ευρωπαϊκού νότου, όπως ελιές, ελαιόλαδο, αβοκάντο κ.ά., που είναι πλούσια σε λιπαρά και μπορούν να συμβάλουν σε πολλές δίαιτες ευεργετικές για την υγεία, θα βγουν με πολύ χαμηλή αξιολόγηση, ακριβώς διότι οι επιστημονικές μελέτες πάνω στις οποίες βασίζεται το Nutri-Score δεν λαμβάνουν υπόψη τους τα νέα δεδομένα.

Ο κ. Βορίδης επανέλαβε την αντίθεση της χώρας μας σε αυτό το σύστημα, αντίθεση την οποία είχε εκφράσει με παρέμβασή του και στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 20ης Ιουλίου, αναφέροντας τα εξής: «Θεωρούμε ότι η σήμανση τροφίμων πρέπει να βασιστεί σε ένα σχήμα ουδέτερο και μη αξιολογικό, που δεν θα βαθμολογεί τη συνολική διατροφική αξία ενός τροφίμου. Έτσι, δεν θα βλάπτονται τα υψηλής ποιότητας παραδοσιακά προϊόντα από τυχόν εσφαλμένη εντύπωση που θα δίνεται στους καταναλωτές».

Αυτό, βέβαια, που αναφέρει στη δήλωσή του ο κ. Βορίδης, ίσως να μην είναι ό,τι πιο θετικό για τα ελληνικά προϊόντα, καθώς μία «ουδέτερη» αξιολόγηση δεν εξυπηρετεί κανέναν και δεν προωθεί καμία διατροφική αξία. Η ιταλική πλευρά φαίνεται πάντως να είναι πιο ενημερωμένη για το ζήτημα και για το τι πρέπει να γίνει, ενώ έχει ήδη εφαρμόσει πιλοτικά και ένα αντίστοιχο διατροφικό σύστημα αξιολόγησης, που όμως έχει κενά. Για όλα αυτά, μίλησε στο europeanscientist.com ο Raphael Sirtoli, συνιδρυτής της εφαρμογής Nutrita, υποψήφιος PhD Health Sciences στο Πανεπιστήμιο του Minho και MSc στη Μοριακή Βιολογία από το Πανεπιστήμιο Staffordshire.

Ο κ. Sirtoli ξεκινά με την κυνική ομολογία ότι: «Υπάρχει πολλή μη τεκμηριωμένη επιστήμη στην προώθηση τροφίμων. Αυτό είναι ένα σημαντικό πρόβλημα, δεδομένου ότι όλοι στηριζόμαστε σε αυτό για να γνωρίζουμε τι υπάρχει στο φαγητό μας και πώς μπορεί να επηρεάσει την υγεία μας. Η σωστή επισήμανση των τροφίμων πρέπει να είναι ακριβής, αλλά αυτό το σύστημα και η πληροφόρηση που έχουμε τώρα δεν είναι καθόλου ακριβές.

Αυτό ώθησε εμένα και τους συναδέλφους μου να δημιουργήσουμε το Nutrita Pro, μια εφαρμογή που μας βοηθά να κάνουμε πιο έξυπνες επιλογές φαγητού. Οι άνθρωποι καθοδηγούνται από τις βαθμολογίες μας που εστιάζουν στη διατροφική αξία (βαθμολογία πυκνότητας θρεπτικών ουσιών) και στα μεταβολικά αποτελέσματα (βαθμολογία κέτο και βαθμολογία ινσουλίνης), όπως έλεγχος σακχάρου στο αίμα, καύση λίπους και επίπεδα κετόνης. Όλα βασίζονται σε κλινική έρευνα και τεχνικές μηχανικής μάθησης.»

Στη συνέχεια ο κ. Sirtoli αναφέρεται στις αστοχίες του βρετανικού συστήματος αξιολόγησης τροφίμων Nutrient Profiling System (με τον φωτεινό σηματοδότη). «Υπάρχουν μερικές ασαφείς μελέτες συσχέτισης με αναξιόπιστα δεδομένα δίαιτας που αυτοαναφέρονται, αλλά δεν υπάρχουν παρεμβατικές δοκιμές».

Για το γαλλικό Nutri-score λέει: «Το Nutri-score είναι αποτέλεσμα της «επιστήμης με συναίνεση». Με άλλα λόγια, προέκυψε από το συνδυασμό της πολιτικής της βιομηχανίας τροφίμων και απαρχαιωμένων κυβερνητικών οδηγιών. Είμαι κατά της επιβολής ενιαίων μεθόδων επισήμανσης τροφίμων σε ολόκληρη την ΕΕ γιατί, όταν το κάνουμε λάθος (και θα το κάνουμε λάθος επειδή δεν έχουμε μάθει από τα λάθη μας στο παρελθόν), θα είμαστε σε θέση να περιορίσουμε τη ζημιά αντί να τη διρθώσουμε όπως θα έπρεπε. Θα προτιμούσα οι καταναλωτές να εκτίθενται σε διαφορετικές μεθόδους επισήμανσης και να «ψηφίζουν» για το σύστημα που προτιμούν.»

Τον Φεβρουάριο, ο Γάλλος γιατρός και διατροφολόγος Philippe Legrand υποστήριξε ότι «ο λιπιδικός πυλώνας του αλγορίθμου Nutriscore είναι λανθασμένος και είναι σε πλήρη αντίθεση με το ANSES ANC». Ο κ. Sirtoli συμφωνεί και εξηγεί: «Ο Philippe Legrand έχει δίκιο ότι το Nutriscore δεν πρέπει να τιμωρεί τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Είναι ευρέως γνωστό ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά (π.χ. κετογονικές δίαιτες) μπορούν να είναι ευεργετικές για την υγεία. Ωστόσο, οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά μπορεί επίσης να είναι ανθυγιεινές, ανάλογα με το είδος του λίπους που καταναλώνετε για παράδειγμα. Αυτές οι συζητήσεις απαιτούν να αποτυπωθούν και στην ετικέτα, αλλά καμία δεν λαμβάνεται υπόψιν στο Nutriscore».

Αντίστοιχα, σύμφωνα με τον κ. Sirtoli, λανθασμένα είναι και τα δεδομένα, ιδιαίτερα όσον αφορά τα λιπαρά, πάνω στα οποία έχει βασιστεί το ιταλικό σύστημα επισήμανσης τροφίμων, που ονομάζεται Nutrinform και χρησιμοποιεί επίπεδα φόρτισης μπαταρίας αντί για χρωματική κωδικοποίηση για να ενημερώσει τις επιλογές των καταναλωτών.

Πηγή: agro24.gr

Μοιραστείτε το:
Tagged