Προλακτίνη και προλακτίνωμα: τι ορμόνη είναι, τι προσφέρει στον οργανισμό και τι σημαίνει η αύξησή της;

Τι είναι το προλακτίνωμα;

Το προλακτίνωμα είναι μια καλοήθης διόγκωση στην υπόφυση, η οποία προκαλεί παραγωγή υπερβολικής ποσότητας μιας ορμόνης που ονομάζεται προλακτίνη. Η προλακτίνη βοηθά τον οργανισμό να παράγει γάλα όταν μια γυναίκα θηλάζει. Επίσης, έχει επίδραση και σε άλλες ορμόνες στο σώμα.

Τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει το προλακτίνωμα ποικίλλουν. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται η υπογονιμότητα, οι διαταραχές στον κύκλο ή ακόμα και αμηνόρροια, οι αλλαγές στο μαστό και οι κεφαλαλγίες. Στα παιδιά μπορεί να υπάρχει μειωμένη ανάπτυξη ή καθυστερημένη εφηβεία.

Ένα προλακτίνωμα μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς, συνήθως με φαρμακευτική αγωγή. Αυτή μπορεί να χρειάζεται μακροπρόθεσμα, αλλά ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται καθώς υπάρχει η πιθανότητα επανεμφάνισης.

Από τι προκαλείται το προλακτίνωμα και ποιοι οι διαφορετικοί τύποι του;

Το προλακτίνωμα δημιουργείται όταν μερικά από τα κύτταρα της υπόφυσης (αυτά που παράγουν προλακτίνη) πολλαπλασιάζονται περισσότερο από το συνηθισμένο.

Δύο είναι οι τύποι με τους οποίους εμφανίζεται. Τα μικρά προλακτινώματα (λιγότερο από 10 mm) ονομάζονται μικροπρολακτινώματα. Τα μεγαλύτερα (περισσότερο από 10 mm) ονομάζονται μακροπρολακτινώματα.

Σε ποιες άλλα αίτια οφείλεται η αυξημένη προλακτίνη;

Εκτός από το προλακτίνωμα, υπάρχουν και άλλες αιτίες για τα αυξημένα επιπέδα της προλακτίνης, όπως για παράδειγμα ορισμένα φάρμακα.

Αυτά περιλαμβάνουν:

• Ορισμένα αντικαταθλιπτικά
• Φάρμακα για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας ή της διπολικής διαταραχής

Ποιος μπορεί να εμφανίσει προλακτίνωμα;

Περίπου 1 στα 10.000 άτομα μπορεί να αναπτύξει προλακτίνωμα. Συχνότερο είναι σε γυναίκες ηλικίας 20-50 ετών, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία και σε άνδρες. Το προλακτίνωμα είναι ο πιο κοινός τύπος όγκου της υπόφυσης του εγκεφάλου.

Ποια συμπτώματα παρουσιάζει το προλακτίνωμα;

Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν διάφορα συμπτώματα. Τα συμπτώματα διαφέρουν ελαφρώς μεταξύ των ανδρών, των γυναικών και των παιδιών.

Οι γυναίκες δύναται να εμφανίσουν:

• Ανώμαλες περιόδους ή καθόλου περιόδους
• Υπογονιμότητα
• Μειωμένη σεξουαλική ορμή
• Γάλα που ρέει από το στήθος (γαλακτόρροια)
• Υπερτρίχωση στο πρόσωπο ή το σώμα

Οι άνδρες υπάρχει περίπτωση να εμφανίσουν:

• Υπογονιμότητα
• Στυτική δυσλειτουργία
• Μειωμένη σεξουαλική ορμή (λίμπιντο)
• Διεύρυνση του μαστού (γυναικομαστία)
• Διαρροή γάλακτος από τους μαστούς – πολύ σπάνια

Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να εμφανίσουν:

• Μειωμένη ανάπτυξη
• Καθυστερημένη εφηβεία

Όταν το προλακτίνωμα είναι μεγάλο μπορεί να πιέζει τον εγκέφαλο ή τα γειτονικά νεύρα, εκ των οποίων τα κοντινότερα είναι τα οπτικά νεύρα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως:

• Πονοκεφάλους
• Μειωμένη όραση ή διπλωπία

Εάν έχετε πονοκεφάλους ή μειωμένη όραση, απευθυνθείτε σύντομα σε ένα γιατρό, καθώς μπορεί να απαιτείται άμεση θεραπεία για να ανακουφίσει την πίεση στα οπτικά νεύρα.

Πώς θεραπεύεται ένα προλακτίνωμα;

Η θεραπεία είναι συνήθως αποτελεσματική, καθώς αναχαιτίζει τα συμπτώματα του προλακτινώματος και βελτιώνει τη γονιμότητα. Υπάρχουν διάφορες θεραπείες, με πιο συνηθισμένη τη φαρμακευτική αγωγή.

Συντηρητική αντιμετώπιση

Για ένα μικρό προλακτίνωμα, εάν τα συμπτώματα δεν είναι πολύ ενοχλητικά, μια επιλογή είναι απλά να παρακολουθείται η κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση, πραγματοποιούνται επαναλαμβανόμενες εξετάσεις αίματος και πιθανόν απεικονιστικές εξετάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα. Εάν τα συμπτώματα επιδεινώνονται ή το προλακτίνωμα φαίνεται να αυξάνεται, ο γιατρός θα προτείνει την κατάλληλη θεραπεία.

Χειρουργική αντιμετώπιση

Για μεγαλύτερα προλακτινώματα ή εάν η φαρμακευτική αγωγή δεν αποδίδει, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι μια άλλη επιλογή. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται trans-σφηνοειδής χειρουργική επέμβαση, διότι ο χειρουργός προσεγγίζει την υπόφυση μέσω του σφηνοειδούς οστού. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω μιας μικρής τομής πάνω από τα άνω μπροστινά δόντια ή από το εσωτερικό ενός ρουθουνιού, υπό γενική αναισθησία.

Τι μπορεί να προκαλέσει ένα αθεράπευτο προλακτίνωμα;

Η κύρια επιπλοκή είναι ο κίνδυνος οστεοπόρωσης, εάν τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης παραμένουν χωρίς θεραπεία για μεγάλο χρονικό διάστημα (πάνω από ένα έτος). Αυτό συμβαίνει επειδή η υψηλή προλακτίνη μειώνει τα οιστρογόνα ή την τεστοστερόνη, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπόρωση.

Μεγάλα προλακτινώματα μπορεί να προκαλέσουν επιπλοκές με αύξηση του μεγέθους τους. Αυτό σημαίνει πως πιέζουν τις γύρω δομές, δηλαδή την υπόφυση, τον εγκέφαλο και τα οπτικά νεύρα. Για να αποφευχθεί αυτό, ένα μεγάλο προλακτίνωμα συστήνεται να αντιμετωπίζεται. Εάν δεν θεραπευτεί, η πίεση θα μπορούσε ενδεχομένως να οδηγήσει σε:

• απώλεια όρασης
• άλλες ορμονικές διαταραχές
• σοβαρές κεφαλαλγίες

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί διαρροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού από τη μύτη ή αποπληξία της υπόφυσης. Το τελευταίο μπορεί να εμφανιστεί με ξαφνικά συμπτώματα όπως πονοκέφαλος και μειωμένη όραση. Αυτές οι περιπτώσεις χρήζουν επείγουσας θεραπείας, ενώ μπορεί να απαιτούν χειρουργική επέμβαση.

Ποια είναι η πρόγνωση;

Οι προοπτικές θεραπείας είναι πολύ καλές. Τα περισσότερα προλακτινώματα αντιμετωπίζονται επιτυχώς με φαρμακευτική αγωγή. Εάν αυτή δεν έχει αποτέλεσμα, η χειρουργική επέμβαση χαρακτηρίζεται από υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Η θεραπεία για τις γυναίκες μπορεί να αποκαταστήσει την περίοδο και τη γονιμότητα, εφόσον αυτή οφείλεται σε προλακτίνωμα.

Υπάρχει περίπτωση επανεμφάνισης για ένα προλακτίνωμα ακόμη και μετά από επιτυχή θεραπεία με φαρμακευτική αγωγή ή χειρουργική επέμβαση. Ο ασθενής θα πρέπει να παρακολουθείται με τακτικές εξετάσεις αίματος, ώστε εάν αυτό επανέλθει, να ακολουθήσει κατάλληλη θεραπεία σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού του.

——————–

Η προλακτίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση: έναν αδένα που “κάθεται” στη βάση του εγκεφάλου. Αυξάνεται φυσιολογικά μετά τον τοκετό ώστε να προκαλέσει την παραγωγή γάλακτος για τις ανάγκες του θηλασμού. Σε φυσιολογικές συνθήκες, τόσο οι άντρες, όσο και οι γυναίκες, έχουν μια μικρή ποσότητα προλακτίνης στον οργανισμό τους. Τα επίπεδα της προλακτίνης ελέγχονται από άλλες ορμόνες, όπως πχ η ντοπαμίνη.

Κατά τη διάρκεια της κύησης, τα επίπεδα της προλακτίνης αυξάνουν. Μετά τον τοκετό υπάρχει απότομη πτώση οιστρογόνων και προγεστερόνης και ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της προλακτίνης, κάτι που ενεργοποιεί την παραγωγή γάλακτος από τους μαστούς. Σε γυναίκες που δεν βρίσκονται σε εγκυμοσύνη, η προλακτίνη παίζει ρόλο στη σταθερότητα του κύκλου, ενώ στους άντρες επηρεάζει την παραγωγή σπέρματος.

Αυξημένη προλακτίνη: υπερπρολακτιναιμία

Υπερπρολακτιναιμία είναι η κατάσταση κατά την οποία κυκλοφορούν αυξημένα επίπεδα προλακτίνης. Πρόκειται για αρκετά συχνή κατάσταση στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Εκτιμάται ότι περίπου το 1/3 των γυναικών που βιώνουν διαταραχές περιόδου με φυσιολογική λειτουργία των ωοθηκών τους, θα έχουν αυξημένη προλακτίνη. Αν συμβεί αυτό, τότε η γυναίκα μπορεί να δυσκολεύεται να μείνει έγκυος, ή να παρατηρηθεί έκκριση γάλακτος από τους μαστούς (γαλακτόρροια). Το 90% των γυναικών με γαλακτόρροια εμφανίζουν υπερπρολακτιναιμία. 

Η αύξηση της προλακτίνης επεμβαίνει στην παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης, δεν επιτρέπει τη φυσιολογική λειτουργία των ωοθηκών, δεν συμβαίνει ωοθυλακιορρηξία με αποτέλεσμα διαταραχές της περιόδου.

• Στους άντρες, αύξηση της προλακτίνης μπορεί να προκαλέσει γαλακτόρροια (σπάνια), ανικανότητα (αδυναμία στύσης),
• Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία και υπογονιμότητα.
• Άντρας με υπερπρολακτιναιμία ενδέχεται να παράγει λιγότερο σπέρμα, ή ακόμη και καθόλου.

Και τα δύο φύλα μπορεί να υποφέρουν από ανεξήγητους πονοκεφάλους ή διαταραχές της όρασης επί αυξημένης προλακτίνης.

Αυξημένη προλακτίνη: Αίτια

Οι πιο συχνές αιτίες για αυξημένη προλακτίνη είναι:

• Όγκοι της υπόφυσης
• Υποθυρεοειδισμός
• Φαρμακευτική αγωγή για κατάθλιψη, ψυχώσεις, υπέρταση, ακόμη και κάποια αντισυλληπτικά
• Κάποια χορταρικά και βότανα (τριγωνέλλα, μάραθο, κόκκινο τριφύλλι)
• Ερεθισμός των μαστών από χειρουργικές ουλές, έρπη ζωστήρα, ή ακόμη και από πολύ στενό στηθόδεσμο
• Υψηλά επίπεδα stress, προβλήματα ύπνου και έντονη άσκηση
• Κάποιες τροφές
• Χρόνιος ερεθισμός της θηλής

Τα προλακτινώματα είναι αδενώματα (καλοήθεις όγκοι) της υπόφυσης που εκκρίνουν αυξημένη προλακτίνη. 

Συνήθως εμφανίζονται σε γυναίκες κάτω των 50 ετών. 

Τα επίπεδα της προλακτίνης είναι πολλαπλάσια του φυσιολογικού. Όσο το μέγεθός τους παραμένει μικρότερο του ενός εκατοστού αποκαλούνται μικρο-αδενώματα, ενώ όταν γίνονται μεγαλύτερα ονομάζονται μακρο-αδενώματα (σε αυτή την περίπτωση οι τιμές της προλακτίνης είναι κάποιες χιλιάδες). 

Για την απεικόνισή τους απαιτείται MRI εγκεφάλου.

Σπανιότερα αίτια είναι παθήσεις του ήπατος και των νεφρών, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και η νευρογενής ανορεξία.

 Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων υπερπρολακτιναιμίας δεν ανευρίσκεται συγκεκριμένο αίτιο. Η κατάσταση αυτή είναι γνωστή ως ιδιοπαθής υπερπρολακτιναιμία και συνήθως υποχωρεί αυτόματα μέσα σε μερικούς μήνες.

Η προλακτίνη εμφανίζει αύξηση μετά από οργασμό. Η μείωση της ντοπαμίνης όπως φαίνεται και στο γράφημα επιφέρει αύξηση της προλακτίνης η οποία παραμένει σχετικά αυξημένη για περίοδο έως και 2 εβδομάδων.

Πώς ελέγχουμε την προλακτίνη;

Τα επίπεδα της προλακτίνης ελέγχονται με απλή εξέταση αίματος. Το δείγμα λαμβάνεται συνήθως τρεις με τέσσερις ώρες μετά την αφύπνιση και αφού σε αυτό το διάστημα δεν έχετε φάει κάτι. 

Η προλακτίνη μπορεί να βρεθεί αυξημένη αν έχετε μόλις φάει κάτι, ή αν είστε αγχωμένη. 

Τα αποτελέσματα συνήθως ανακοινώνονται σε μονάδες ng/mL = nanograms per milliliter.

Φυσιολογικέςτιμές:

Γυναίκες εκτόςεγκυμοσύνης	< 25 ng/mL
Έγκυες γυναίκες	29 έως 386 ng/mL
Άντρες	< 15 ng/mL

Θεραπεία υπερπρολακτιναιμίας

Η θεραπεία εξαρτάται από το αίτιο. Αν το αίτιο είναι υποθυρεοειδισμός, θα πρέπει να ρυθμισθεί ο θυρεοειδής. Αν η προλακτίνη είναι αυξημένη λόγω κάποιου όγκου στην υπόφυση, τότε συνήθως η θεραπεία γίνεται με τη μορφή φαρμακευτικής αγωγής. Κάποιοι όγκοι μπορεί να χρειαστούν χειρουργική εξαίρεση, ή ακτινοβολία. Αν το αίτιο είναι φαρμακευτικό, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας για αλλαγή στην αγωγή που λαμβάνετε.

Τα συνήθη φάρμακα για τη θεραπεία της υπερπρολακτιναιμίας είναι η καβεργολίνη (dostinex) και η βρωμοκρυπτίνη (parlodel®). Και τα δύο είναι ανταγωνιστές ντοπαμίνης. 

Η καβεργολίνη είναι νεότερο φάρμακο με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες από τη βρωμοκρυπτίνη και χορηγείται σε σταδιακά αυξανόμενη δόση μία έως και 2 φορές την εβδομάδα.

 Τα φάρμακα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά όχι μόνο στη μείωση των επιπέδων της προλακτίνης, αλλά και στη συρρίκνωση των αδενωμάτων της υπόφυσης.

 Η προλακτίνη επιστρέφει στο φυσιολογικό συνήθως μέσα στις πρώτες τρεις εβδομάδες αγωγής.

 Αν πρόκειται για προλακτίνωμα, τότε για να μειωθεί το μέγεθός του θα χρειασθούν αρκετοί μήνες.

Άλλα μέτρα που μπορείτε να εφαρμόσετε για μείωση της προλακτίνης:

• αλλαγή της διατροφής σας και μείωση του στρες
• παύση κάθε έντονης δραστηριότητας ή εξαντλητικής άσκησης
• αποφυγή ρουχισμού που είναι πολύ στενό στο στήθος
• αποφυγή ρουχισμού και δραστηριοτήτων που ερεθίζουν τις θηλές
• λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης B-6 και Ε

Διαβάστε περισσότερα για την προλακτίνη εδώ:

• Mayo clinic – prolactinoma
• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/prolactinoma/symptoms-causes/syc-20376958
• UpToDate – high prolactin levels
• https://www.uptodate.com/contents/high-prolactin-levels-and-prolactinomas-beyond-the-basics
• WebMD – prolactin levels
• https://www.uptodate.com/contents/high-prolactin-levels-and-prolactinomas-beyond-the-basics

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΥΨΗΛΗΣ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΗΣ

Η υπόφυση είναι ένας μικρός αδένας στη μέση του κεφαλιού ακριβώς κάτω από τον εγκέφαλο (εικόνα 1). Η υπόφυση περιέχει γαλακτοτροφικά κύτταρα που παράγουν προλακτίνη, την ορμόνη που διεγείρει τη γαλουχία (παραγωγή μητρικού γάλακτος).

Τα προλακτινώματα (ονομάζονται επίσης “αδενώματα που παράγουν προλακτίνη” ή “λακτοτροφικά αδενώματα”) είναι καλοήθεις (μη καρκινικοί) όγκοι της υπόφυσης που παράγουν προλακτίνη, προκαλώντας έτσι υψηλότερες από τις κανονικές συγκεντρώσεις προλακτίνης στο αίμα. Μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα, είτε όταν η υψηλή συγκέντρωση προλακτίνης στο αίμα παρεμβαίνει στη λειτουργία των ωοθηκών ή των όρχεων ή, λιγότερο συχνά, όταν το αδένωμα μεγαλώνει αρκετά ώστε να συμπιέζει την υπόφυση ή τις κοντινές δομές στο κεφάλι, όπως τα νεύρα στο μάτια.

Τα προλακτινώματα εμφανίζονται τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, αλλά διαγιγνώσκονται πιο συχνά σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 50 ετών από ό,τι σε γυναίκες ή άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας.

Τα προλακτινώματα μπορούν συνήθως να αντιμετωπιστούν επιτυχώς μόνο με φάρμακα. Η φαρμακευτική αγωγή μειώνει το επίπεδο προλακτίνης στο αίμα σημαντικά, συχνά στο φυσιολογικό, και επίσης συνήθως μειώνει το μέγεθος του αδενώματος. Ωστόσο, μια μειοψηφία από αυτά τα αδενώματα δεν ανταποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή και πρέπει να αντιμετωπιστούν με χειρουργική επέμβαση ή, σπανιότερα, ακτινοθεραπεία.

ΑΙΤΙΕΣ ΥΨΗΛΗΣ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΗΣ

Τα προλακτινώματα αναπτύσσονται όταν ένα από τα φυσιολογικά κύτταρα που παράγουν προλακτίνη στην υπόφυση αναπτύσσει μετάλλαξη. Η μετάλλαξη επιτρέπει στο κύτταρο να διαιρείται επανειλημμένα, με αποτέλεσμα μεγάλο αριθμό κυττάρων που παράγουν υπερβολική ποσότητα προλακτίνης. Περίπου το 10 τοις εκατό παράγει αυξητική ορμόνη καθώς και προλακτίνη.

Τα περισσότερα προλακτινώματα εμφανίζονται σποραδικά, αλλά σπάνια, εμφανίζονται σε οικογένειες ως μέρος μιας κατάστασης που ονομάζεται σύνδρομο πολλαπλής ενδοκρινικής νεοπλασίας τύπου 1 (MEN1).

Τα περισσότερα προλακτινώματα παραμένουν μικρά, με διάμετρο λιγότερο από 1 εκατοστό (0,4 ίντσες). αυτά ονομάζονται μικροαδενώματα. Μια μειοψηφία μεγαλώνει, περιστασιακά σε αρκετά εκατοστά, και ονομάζονται μακροαδενώματα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα συμπτώματα του προλακτινώματος χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: αυτά που προκύπτουν από τα αυξημένα επίπεδα προλακτίνης στο αίμα και αυτά που προκύπτουν από τη συμπίεση της φυσιολογικής υπόφυσης και των γύρω ιστών.

Συμπτώματα που προκαλούνται από αυξημένη προλακτίνη αίματος: Η αυξημένη προλακτίνη του αίματος παρεμβαίνει στην έκκριση των ορμονών από την υπόφυση που ελέγχουν τη λειτουργία των ωοθηκών στις γυναίκες και των όρχεων στους άνδρες. Ως εκ τούτου, προκαλεί συμπτώματα σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και σε άνδρες, αλλά όχι σε γυναίκες που έχουν ήδη περάσει την εμμηνόπαυση, καθώς οι ωοθήκες τους έχουν ήδη σταματήσει να λειτουργούν.

Γυναίκες: Όταν μια υψηλή συγκέντρωση προλακτίνης στο αίμα παρεμβαίνει στη λειτουργία των ωοθηκών σε μια προεμμηνοπαυσιακή γυναίκα, η έκκριση οιστραδιόλης (της κύριας γυναικείας σεξουαλικής ορμόνης [οιστρογόνο] στις γυναίκες) μειώνεται. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν ακανόνιστη ή απουσία εμμήνου ρύσεως, στειρότητα, συμπτώματα εμμηνόπαυσης (εξάψεις και κολπική ξηρότητα) και, μετά από αρκετά χρόνια, οστεοπόρωση (λέπτυνση και αποδυνάμωση των οστών). Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης μπορούν επίσης να προκαλέσουν έκκριση γάλακτος από τους μαστούς.

Άνδρες:  Όταν η υψηλή συγκέντρωση προλακτίνης στο αίμα παρεμβαίνει στη λειτουργία των όρχεων, η παραγωγή τεστοστερόνης (η κύρια ανδρική ορμόνη φύλου) και η παραγωγή σπέρματος μειώνονται. Η χαμηλή τεστοστερόνη προκαλεί μειωμένη ενέργεια, σεξουαλική ορμή, μυϊκή μάζα και δύναμη, καθώς και μειωμένο αριθμό αίματος (αναιμία). Εάν τα επίπεδα παραμείνουν χαμηλά για αρκετά χρόνια, η αντοχή των οστών μπορεί να μειωθεί (οστεοπόρωση). Τα υψηλά επίπεδα προλακτίνης στο αίμα προκαλούν επίσης δυσκολία στη στύση, καθώς και ευαισθησία και μεγέθυνση του μαστού.

Συμπτώματα που προκαλούνται από συμπίεση του περιβάλλοντος ιστού:  Τα μεγάλα αδενώματα μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα πιέζοντας τις κοντινές δομές στο κεφάλι. Η πίεση στα νεύρα στα μάτια μπορεί να βλάψει την όραση, ιδιαίτερα την περιφερειακή (πλευρική) όραση. Η πίεση στη φυσιολογική υπόφυση μπορεί να μειώσει την παραγωγή των ορμονών που διεγείρουν τον θυρεοειδή αδένα και τα επινεφρίδια, οδηγώντας σε υπολειτουργία αυτών των αδένων. Η πίεση μπορεί επίσης να προκαλέσει πονοκεφάλους.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΩΜΑΤΟΣ

Το προλακτίνωμα διαγιγνώσκεται με βάση τα αυξημένα επίπεδα προλακτίνης στο αίμα και την ένδειξη μάζας στην υπόφυση, όπως φαίνεται με μαγνητική τομογραφία (MRI). Επειδή άλλες καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν αυξημένα επίπεδα προλακτίνης, αυτές οι πιθανές αιτίες πρέπει επίσης να αξιολογηθούν.

Μέτρηση προλακτίνης: Το επίπεδο προλακτίνης μπορεί να μετρηθεί σε ένα μόνο δείγμα αίματος. Το αποτέλεσμα μπορεί να κυμαίνεται από ελαφρώς αυξημένο έως χίλιες φορές το ανώτερο όριο του φυσιολογικού. Γενικά, τα μεγαλύτερα αδενώματα προκαλούν υψηλότερα επίπεδα προλακτίνης.
Απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού (MRI): Η μαγνητική τομογραφία είναι η καλύτερη εξέταση για τον εντοπισμό μαζών εντός ή κοντά στο p

και κλείστε το ραντεβού σας για έλεγχο μέσω της φόρμας στο πλάϊ.τουφυσιογόνου αδένα, αν και η μαγνητική τομογραφία δεν μπορεί να προσδιορίσει εάν η μάζα είναι αδένωμα της υπόφυσης ή άλλη ανωμαλία. Επιπλέον, ορισμένα μικρά αδενώματα (μικροαδενώματα) δεν μπορούν να ανιχνευθούν με μαγνητική τομογραφία και δεν εκκρίνουν όλα τα αδενώματα προλακτίνη ή άλλες ορμόνες.

Αξιολόγηση άλλων αιτιών: Ορισμένα από τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ψυχιατρικών παθήσεων μπορεί να προκαλέσουν υψηλά επίπεδα προλακτίνης στο αίμα. Άλλες αιτίες υψηλής προλακτίνης περιλαμβάνουν υψηλές δόσεις γυναικείων σεξουαλικών ορμονών (οιστρογόνα) και υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα (υποθυρεοειδισμός).
ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΩΜΑΤΟΣ

Οι στόχοι της θεραπείας είναι η μείωση του επιπέδου της προλακτίνης στο αίμα στο φυσιολογικό και η μείωση του μεγέθους ενός μεγάλου αδενώματος, ειδικά εάν συμπιέζει τις γύρω δομές. Είναι σημαντικό ο κλινικός ιατρός και ο ασθενής να συζητούν τα πιθανά οφέλη και τους κινδύνους της θεραπείας.

Δεν χρειάζονται όλα τα προλακτινώματα θεραπεία. Εάν ο όγκος είναι μεγάλος ή προκαλεί συμπτώματα, πιθανότατα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί, αλλά εάν είναι μικρός και δεν προκαλεί συμπτώματα, δεν χρειάζεται να αντιμετωπιστεί.

Όταν η θεραπεία είναι απαραίτητη, τα περισσότερα προλακτινώματα ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία με φάρμακα που ονομάζονται αγωνιστές ντοπαμίνης. Εάν ένα αδένωμα δεν ανταποκρίνεται σε κάποιο από αυτά τα φάρμακα ή εάν το φάρμακο προκαλεί ανυπόφορες παρενέργειες, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη άλλες θεραπείες.

ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΟΜΑΤΩΝ

Ένας αγωνιστής ντοπαμίνης είναι η καλύτερη πρώτη θεραπεία για ένα προλακτίνωμα οποιουδήποτε μεγέθους. Δύο αγωνιστές ντοπαμίνης είναι επί του παρόντος διαθέσιμοι για το σκοπό αυτό στις Ηνωμένες Πολιτείες, η καβεργολίνη και η βρωμοκρυπτίνη. Ένα άλλο, το quinagolide, είναι επίσης διαθέσιμο σε άλλες χώρες.

Βρωμοκριπτίνη: Η βρωμοκρυπτίνη χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια για τη θεραπεία προλακτινωμάτων. Λαμβάνεται δύο φορές την ημέρα. Αν και είναι συνήθως πολύ αποτελεσματικό στη μείωση των επιπέδων προλακτίνης στο αίμα, μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, όπως ζάλη, ναυτία και ρινικό μπούκωμα. Πολλές από τις παρενέργειες μπορούν να αποφευχθούν με τη λήψη του φαρμάκου με τα γεύματα ή την ώρα του ύπνου και ξεκινώντας με πολύ χαμηλή δόση.
Cabergoline: Η Cabergoline λαμβάνεται μία ή δύο φορές την εβδομάδα και είναι πολύ λιγότερο πιθανό να προκαλέσει ναυτία σε σύγκριση με άλλους αγωνιστές ντοπαμίνης. Μπορεί να είναι αποτελεσματικό για τη θεραπεία προλακτινωμάτων που είναι ανθεκτικά στη βρωμοκρυπτίνη. Για όλους αυτούς τους λόγους, η καβεργολίνη είναι η καλύτερη πρώτη επιλογή.
Αποτελεσματικότητα των αγωνιστών ντοπαμίνης: Οι αγωνιστές ντοπαμίνης είναι πολύ αποτελεσματικοί για τη μείωση των επιπέδων προλακτίνης και του μεγέθους των περισσότερων προλακτινωμάτων. Η καβεργολίνη, η οποία φαίνεται να είναι ο πιο αποτελεσματικός αγωνιστής ντοπαμίνης, μειώνει τα επίπεδα προλακτίνης στο 90% περίπου των ατόμων που έχουν προλακτινώματα, συχνά σε φυσιολογικά επίπεδα. Επίσης συνήθως μειώνει το μέγεθος των μικρο- και μακροαδενωμάτων στο φυσιολογικό. Τα επίπεδα προλακτίνης συνήθως πέφτουν μέσα στις πρώτες δύο έως τρεις εβδομάδες θεραπείας, αλλά οι ανιχνεύσιμες μειώσεις στο μέγεθος του αδενώματος χρειάζονται περισσότερο χρόνο, συνήθως αρκετές εβδομάδες έως μήνες. Όταν το αδένωμα επηρεάζει την όραση, η βελτίωση της όρασης μπορεί να αρχίσει εντός ημερών από την έναρξη της θεραπείας.

Εάν το επίπεδο προλακτίνης μειωθεί σε φυσιολογικά ή σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα, τα συμπτώματα που προκαλούνται από την αυξημένη προλακτίνη αντιστρέφονται. Η ανώτερη φυσιολογική τιμή για την προλακτίνη ορού στα περισσότερα εργαστήρια είναι περίπου 20 ng/mL (μονάδες SI 20 mcg/L). Στις προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, η λειτουργία των ωοθηκών επανέρχεται, τα επίπεδα οιστραδιόλης αυξάνονται, οι περίοδοι εμμήνου ρύσεως επανέρχονται στο φυσιολογικό και η γονιμότητα επανέρχεται. Στους άντρες, η λειτουργία των όρχεων επιστρέφει, προκαλώντας αύξηση της ενέργειας, της σεξουαλικής ορμής, της μυϊκής μάζας, του αριθμού αίματος και του ασβεστίου των οστών. Η ικανότητα στύσης επανέρχεται και, τελικά, η διεύρυνση του μαστού υποχωρεί.
Παρενέργειες της φαρμακευτικής θεραπείας: Οι πιο συχνές παρενέργειες των αγωνιστών ντοπαμίνης είναι ναυτία, ζαλάδα μετά την ορθοστασία και ψυχική ομίχλη. Αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν όταν αρχίζει για πρώτη φορά η θεραπεία και όταν αυξάνεται η δόση. Μπορούν να ελαχιστοποιηθούν ξεκινώντας με μια μικρή δόση, αυξάνοντας τη δόση αργά εάν χρειάζεται, χρησιμοποιώντας μικρές δόσεις πιο συχνά και λαμβάνοντας το φάρμακο με το φαγητό ή πριν τον ύπνο. Οι γυναίκες που εξακολουθούν να δυσκολεύονται να ανεχθούν τα φάρμακά τους μπορεί να δοκιμάσουν να παίρνουν τα χάπια ενδοκολπικά (με την εισαγωγή τους στον κόλπο) και όχι από το στόμα. Αυτό μπορεί να μειώσει ή να αποτρέψει τη ναυτία.

Η καβεργολίνη έχει συσχετιστεί με βαλβιδική καρδιακή νόσο σε άτομα με νόσο του Πάρκινσον που έλαβαν πολύ μεγαλύτερες δόσεις από αυτές που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία προλακτινωμάτων. Μέχρι στιγμής, οι χαμηλότερες δόσεις που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υψηλής προλακτίνης στο αίμα δεν είναι γνωστό ότι προκαλούν ελαττώματα της καρδιακής βαλβίδας. Ωστόσο, οι ειδικοί συνιστούν τη χρήση της χαμηλότερης δόσης καβεργολίνης που απαιτείται για τη μείωση της προλακτίνης στο φυσιολογικό. Συνιστούν επίσης να κάνετε υπερηχογράφημα (ηχοκαρδιογράφημα) των βαλβίδων της καρδιάς σε άτομα με προλακτινώματα που χρειάζονται υψηλότερες από τις συνηθισμένες δόσεις καβεργολίνης. Προβλήματα της καρδιακής βαλβίδας δεν έχουν παρατηρηθεί σε άτομα που λαμβάνουν βρωμοκρυπτίνη, ακόμη και σε υψηλές δόσεις.

Η θεραπεία με αγωνιστές ντοπαμίνης, ακόμη και σε κατάλληλες δόσεις, αυξάνει τον κίνδυνο διαταραχών ελέγχου των παρορμήσεων, όπως ο παθολογικός τζόγος ή η καταναγκαστική σεξουαλική συμπεριφορά, τα ψώνια ή το φαγητό. Μείωση ή διακοπή του αγωνιστή ντοπαμίνης
επιλύει γρήγορα αυτές τις συμπεριφορές σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις.
Πόσο καιρό χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή; Εάν το επίπεδο προλακτίνης παραμένει φυσιολογικό και δεν παρατηρηθεί όγκος στην μαγνητική τομογραφία (MRI) για δύο ή περισσότερα χρόνια, μπορεί να εξεταστεί η δοκιμαστική περίοδος χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Ωστόσο, το υψηλό επίπεδο προλακτίνης συχνά υποτροπιάζει μετά τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής. Η παρακολούθηση του επιπέδου προλακτίνης και, σπανιότερα, του μεγέθους της υπόφυσης, θα πρέπει να συνεχιστεί κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Εάν τα επίπεδα προλακτίνης αρχίσουν να αυξάνονται ή το αδένωμα μεγαλώσει σε μέγεθος, θα πρέπει να επαναληφθεί ένας αγωνιστής ντοπαμίνης.

Εάν ο αγωνιστής ντοπαμίνης δεν είναι αποτελεσματικός στη μείωση του επιπέδου προλακτίνης ή εάν το άτομο δεν μπορεί να ανεχθεί τις παρενέργειες, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης για την απόπειρα αφαίρεσης του αδενώματος.

Ειδικά για τις γυναίκες

Φαρμακευτική θεραπεία και εμμηνόπαυση: Οι γυναίκες που έχουν μικροαδενώματα συνήθως δεν χρειάζεται να συνεχίσουν να λαμβάνουν αγωνιστές ντοπαμίνης μετά την εμμηνόπαυση. Μετά την εμμηνόπαυση, δεν υπάρχει πλέον ανησυχία για ακανόνιστες ή απουσίες περιόδου. Η προλακτίνη συνήθως μετράται λίγους μήνες μετά τη διακοπή της θεραπείας για να βεβαιωθείτε ότι δεν είναι σημαντικά υψηλότερη από ό,τι πριν από τη θεραπεία. Αυτό γίνεται συνήθως μία φορά το χρόνο για μερικά χρόνια και λιγότερο συχνά στη συνέχεια. Οι γυναίκες που έχουν μακροαδενώματα θα πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν αγωνιστές ντοπαμίνης μετά την εμμηνόπαυση για να μην αυξηθεί το μέγεθος του αδενώματος.
Οιστραδιόλη και προγεστίνη: Η οιστραδιόλη, σε συνδυασμό με μια προγεστίνη, είναι μια θεραπευτική επιλογή για γυναίκες που έχουν μικρά προλακτινώματα, ειδικά για γυναίκες που έχουν ανυπόφορες παρενέργειες όταν λαμβάνουν αγωνιστές ντοπαμίνης και για εκείνες που δεν θέλουν να μείνουν έγκυες.

Η λογική για τη θεραπεία με οιστραδιόλη είναι ότι η μόνη γνωστή επιβλαβής επίδραση μιας αυξημένης προλακτίνης αίματος σε μια γυναίκα είναι η μειωμένη λειτουργία των ωοθηκών, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης έκκρισης οιστραδιόλης. Οι δόσεις και το σχήμα οιστραδιόλης συζητούνται σε ξεχωριστή θεματική ανασκόπηση.

Η συγκέντρωση της προλακτίνης θα πρέπει να παρακολουθείται περιοδικά λόγω της μικρής πιθανότητας να αναπτυχθεί το αδένωμα. Η θεραπεία με οιστραδιόλη και προγεστίνη δεν συνιστάται ως η μόνη θεραπεία σε γυναίκες με μακροαδενώματα (>1 cm).

Έγκυος: Μια γυναίκα που έχει προλακτίνωμα και θέλει να μείνει έγκυος μπορεί συνήθως να το κάνει με μικρό κίνδυνο για την ίδια ή το αναπτυσσόμενο παιδί της. Ωστόσο, η γυναίκα θα πρέπει να μιλήσει με έναν ειδικό ενδοκρινολόγο πριν επιχειρήσει να μείνει έγκυος. Τα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν περιλαμβάνουν ποια θεραπεία είναι καλύτερη πριν από την προσπάθεια σύλληψης, πότε πρέπει να διακοπεί η θεραπεία με αγωνιστή ντοπαμίνης, η πιθανότητα να αναπτυχθεί το αδένωμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τι θα γινόταν εάν αναπτυχθεί και εάν ενδείκνυται ή όχι ο θηλασμός. Αυτές οι εκτιμήσεις επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από το εάν το αδένωμα ήταν μικρότερο από 1 cm (μικροαδένωμα) ή μεγαλύτερο από 1 cm (μακροαδένωμα) πριν από τη θεραπεία:
Τα μικροαδενώματα σπάνια αυξάνονται σε μέγεθος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η καλύτερη θεραπεία για την αποκατάσταση της γονιμότητας στις γυναίκες με μικροαδένωμα είναι ένας αγωνιστής ντοπαμίνης.
Η καβεργολίνη είναι πιο αποτελεσματική στη μείωση των επιπέδων προλακτίνης στο αίμα και του μεγέθους του αδενώματος από τη βρωμοκρυπτίνη. Ούτε η καβεργολίνη ούτε η βρωμοκρυπτίνη φαίνεται να αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολής ή γενετικών ανωμαλιών όταν λαμβάνονται για την αποκατάσταση της γονιμότητας και διακόπτονται νωρίς στην εγκυμοσύνη, αλλά περισσότερες πληροφορίες υποστηρίζουν την ασφάλεια της βρωμοκρυπτίνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Η θεραπεία με αγωνιστή ντοπαμίνης θα πρέπει να διακόπτεται αμέσως μόλις διαγνωστεί εγκυμοσύνη. Δεν υπάρχουν επαρκείς πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια αυτών των φαρμάκων κατά τα μεταγενέστερα στάδια της εγκυμοσύνης.

Εάν οι αγωνιστές ντοπαμίνης δεν μειώνουν επαρκώς την προλακτίνη για να αποκαταστήσουν τη λειτουργία των ωοθηκών, άλλα φάρμακα, όπως η κιτρική κλομιφαίνη ή οι γοναδοτροπίνες, μπορεί να συνιστώνται για την πρόκληση ωορρηξίας. Μόλις η γυναίκα μείνει έγκυος, ο αγωνιστής ντοπαμίνης θα πρέπει να διακοπεί.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι πιθανό το προλακτίνωμα να αυξηθεί σε μέγεθος. Για την παρακολούθηση της αύξησης του μεγέθους, η γυναίκα θα πρέπει να ενημερώσει τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης εάν αναπτύσσει νέους ή επιδεινούμενους πονοκεφάλους ή αλλαγές στην όραση.
Μακροαδενώματα μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα σημάδια ότι το αδένωμα αυξάνεται περιλαμβάνουν νέους ή επιδεινούμενους πονοκεφάλους ή αλλαγές στην όραση.

Εάν η όραση επιδεινωθεί, η γυναίκα θα πρέπει να επισκεφτεί έναν οφθαλμίατρο (οφθαλμίατρο) και να κάνει μια εξέταση οπτικού πεδίου για την αξιολόγηση της περιφερειακής όρασης. Μια μαγνητική τομογραφία μπορεί να συνιστάται για να διαπιστωθεί εάν το προλακτίνωμα έχει αυξηθεί. Εάν ναι, συνιστάται συνήθως η βρωμοκρυπτίνη ή η καβεργολίνη για τη μείωση του μεγέθους. Υπάρχουν λίγες πληροφορίες σχετικά με την επίδραση των δύο φαρμάκων στο έμβρυο κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο. Ωστόσο, οι διαθέσιμες πληροφορίες υποδηλώνουν ότι κανένα από τα δύο δεν βλάπτει το έμβρυο. Εάν είναι απαραίτητο, μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του αδενώματος κατά το δεύτερο τρίμηνο.
Εάν το αδένωμα ήταν μεγαλύτερο από 2 cm σε διάμετρο ή επηρέαζε την όραση πριν από τη θεραπεία, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο χειρουργικής επέμβασης πριν η γυναίκα προσπαθήσει να μείνει έγκυος. Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται επειδή η ανάπτυξη του αδενώματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί δυνητικά να επηρεάσει την όραση. Εάν το επίπεδο προλακτίνης παραμένει υψηλό μετά από χειρουργική επέμβαση, μπορεί να συστηθεί ένας αγωνιστής ντοπαμίνης για την αποκατάσταση της γονιμότητας. Εναλλακτικά, εάν το αδένωμα είναι πολύ ευαίσθητο στην καβεργολίνη ή τη βρωμοκρυπτίνη, μια χαμηλή δόση μπορεί να συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή μπορεί να χορηγηθεί μόνο εάν το αδένωμα αυξηθεί αρκετά ώστε να προκαλέσει οπτικά συμπτώματα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Θηλασμός: Εάν μια γυναίκα επιθυμεί να θηλάσει, δεν πρέπει να συνεχίσει τη θεραπεία με αγωνιστή ντοπαμίνης μέχρι να ολοκληρωθεί ο θηλασμός, επειδή η μείωση της προλακτίνης θα μπορούσε να μειώσει τη γαλουχία και επειδή το βρέφος θα μπορούσε να εκτεθεί στο φάρμακο στο γάλα. Εάν υπήρξε αύξηση στο μέγεθος του αδενώματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης επαρκής για να προκαλέσει οπτικά συμπτώματα, οι περισσότεροι ειδικοί συνιστούν στη γυναίκα να μη θηλάζει, έτσι ώστε να μπορεί να ξαναρχίσει τη θεραπεία με αγωνιστή ντοπαμίνης αμέσως μετά τον τοκετό.

ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΟ ΠΡΟΛΑΚΤΙΝΩΜΑΤΟΣ

Η χειρουργική επέμβαση είναι μια επιλογή όταν οι αγωνιστές ντοπαμίνης είναι αναποτελεσματικοί ή μη ανεκτοί. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να είναι η καλύτερη επιλογή για μια γυναίκα με πολύ μεγάλο μακροαδένωμα που δεν ανταποκρίνεται πλήρως στους αγωνιστές ντοπαμίνης που θέλει να μείνει έγκυος.

Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, γίνεται μια μικρή τομή στη μύτη (εικόνα 2). Η τομή εκτείνεται μέσω του σφηνοειδούς κόλπου, επιτρέποντας στον χειρουργό να οπτικοποιήσει και να αφαιρέσει το αδένωμα. Οι περισσότεροι έμπειροι νευροχειρουργοί υπόφυσης εκτελούν τώρα αυτή τη διαδικασία χρησιμοποιώντας ένα ενδοσκόπιο (ένας λεπτός, φωτισμένος σωλήνας με κάμερα).
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί συχνά να μειώσει τη συγκέντρωση προλακτίνης στο αίμα, μερικές φορές στο φυσιολογικό. Αυτό είναι πιο πιθανό για ένα μικροαδένωμα παρά για ένα μακροαδένωμα. Ακόμα κι αν η προλακτίνη μειωθεί εντός του φυσιολογικού εύρους λίγο μετά την επέμβαση, το επίπεδο μπορεί να αυξηθεί τα επόμενα αρκετά χρόνια. Οι πιθανές παρενέργειες της χειρουργικής επέμβασης περιλαμβάνουν επιδείνωση της όρασης, αιμορραγία και μηνιγγίτιδα, που είναι όλα ασυνήθιστα, και ορμονικές ανεπάρκειες. Ο κίνδυνος επιπλοκών είναι μικρότερος όταν η επέμβαση εκτελείται από χειρουργό που ειδικεύεται στη χειρουργική της υπόφυσης και έχει κάνει πολλές επεμβάσεις στην υπόφυση.
Ακτινοθεραπεία: Η ακτινοθεραπεία μπορεί να συρρικνώσει τα προλακτινώματα και να μειώσει τα επίπεδα προλακτίνης στο αίμα, αλλά αυτά τα αποτελέσματα συνήθως χρειάζονται αρκετά χρόνια.

Ως εκ τούτου, η ακτινοβολία χρησιμοποιείται ασυνήθιστα ως θεραπεία μακροαδενωμάτων, και όταν χρησιμοποιείται, χρησιμοποιείται για την πρόληψη της εκ νέου ανάπτυξης σημαντικού υπολειμματικού ιστού που δεν μπορούσε να αφαιρεθεί κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης ενός μακροαδενώματος που δεν ανταποκρίνεται σε αγωνιστές ντοπαμίνης.
Οι πιθανές παρενέργειες της θεραπείας με ακτινοβολία περιλαμβάνουν προσωρινή ναυτία, κόπωση, απώλεια γεύσης και όσφρησης και απώλεια μαλλιών σε συγκεκριμένα μέρη του τριχωτού της κεφαλής. Περίπου οι μισοί από όλους τους ανθρώπους που λαμβάνουν ακτινοθεραπεία υπόφυσης αναπτύσσουν ανεπάρκεια ορμονών της υπόφυσης μέσα σε 10 χρόνια.

• ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Peter J Snyder,
• MDSECTIONEDITOR: David S Cooper,
• MDDEPUTYEDITOR: Kathryn A Martin, MD

Πηγή: maternacare.gr, webmd.com, dboufas.gr