Διατροφή και ενίσχυση του Ανοσοποιητικού μας – Ποια είναι θρεπτικά συστατικά και σε ποια τρόφιμα

Διατροφή
Μοιραστείτε το:

Υγεία & Πρόληψη

Η γνώση και η ενημέρωση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην προστασία και στη βελτίωση της υγείας μας.

Ποιά θρεπτικά συστατικά ενισχύουν το Ανοσοποιητικό μας;​

Όταν αναφερόμαστε σε τρόφιμα και θρεπτικά που βοηθούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, είναι όσα έχουν φανεί σε μελέτες να δρουν ευεργετικά, όταν προσλαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες καθημερινά. Το να διπλασιάζουμε τις ποσότητες φαγητού αλλά και θρεπτικών συστατικών μέσα από τη λήψη συμπληρωμάτων διατροφής, δε σημαίνει ότι βοηθάμε και το ανοσοποιητικό μας να λειτουργήσει σωστά. Στην πραγματικότητα, αυτό που πετυχαίνουμε είναι να  «υπερφορτώνουμε» τον οργανισμό μας και να δυσχεραίνουμε την ανοσολογική του απόκριση. Επιπρόσθετα, δεν υπάρχει κανένα μεμονωμένο θρεπτικό συστατικό, τρόφιμο ή συμπλήρωμα ικανό να “ενισχύσει” τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος, ώστε να μην νοσήσουμε από τον κορωνοϊό (SARS-CoV-2) ή οποιοδήποτε άλλο παθογόνο σύμφωνα με τον  Ευρωπαϊκό Φορέας Ασφάλεια Τροφίμων.

Ωστόσο μια πλήρης και ισορροπημένη διατροφή, μας προσφέρει όλα όσα χρειάζεται το ανοσοποιητικό, πρωτεΐνες, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αλλά και όλα τα υπόλοιπα βιολογικά συστήματα του οργανισμού για να λειτουργήσουν σωστά. Τα θρεπτικά συστατικά που θα αναλύσουμε, τα οποία  εμπλέκονται θετικά στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, μας τα παρέχει ο μεσογειακός τρόπος διατροφής, γι΄ αυτό συστήνεται να τον ακολουθήσουμε ώστε να θωρακίσουμε το ανοσοποιητικό σας σύστημα σε μια επόμενη ίωση, όμως θα σας απογοητεύσω λέγοντας ότι η ενδυνάμωσή του δεν είναι υπόθεση μιας και δύο εβδομάδων.

Θρεπτικά Συστατικά

Ενα ισχυρό ανοσοποιητικό είναι αποτέλεσμα ισορροπημένης διατροφής και ενός υγιεινού τρόπου ζωής για μεγάλο χρονικό διάστημα και δε χτίζεται μέσα σε μερικές ημέρες.

Βιταμίνη C: Καταναλώνουμε τροφές πλούσιες σε αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως είναι η Βιτ. C, το σελήνιο, οι πολυφαινόλες κ.ά , τα οποία αποτελούν ισχυρούς συμμάχους στην καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού.

Η χρησιμοποίηση συμπληρώματος βιταμίνης C είναι απαραίτητο για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού;

Η απάντηση είναι όχι. Τα συμπληρώματα διατροφής έρχονται να καλύψουν τις ελλείψεις θρεπτικών συστατικών που δημιουργούνται στον οργανισμό μας, εξού και το όνομα τους «συμπληρώματα» διατροφής. Με εξαίρεση τις ευπαθείς ομάδες που λόγω των αυξημένων αναγκών τους ίσως χρειαστούν κάποιο συμπλήρωμα βιταμινών, ιχνοστοιχείων κλπ την περίοδο της πανδημίας, ένας υγιής οργανισμός μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του μέσω της καθημερινής διατροφής.

Τροφές πλούσιες σε Βιτ. C είναι όλα τα εσπεριδοειδή, οι φράουλες, ο μαϊντανός  τα ακτινίδια τα μούρα, οι πιπεριές, το μπρόκολο  κ.ά.

Βιταμίνη D: Ένα απ’ τα πλέον πολυσυζητημένα θρεπτικά συστατικά. Πιο συγκεκριμένα για τη λοίμωξη Covid-19, οι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η βιταμίνη D διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή πεπτιδίων του αναπνευστικού επιθηλίου που δρουν αντιμικροβιακά. Ως εκ τούτου μειώνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό SARS-CoV-2. Παράλληλα, υπάρχουν ενδείξεις ότι συμβάλλει στη μείωση της φλεγμονώδους απόκρισης σε περίπτωση νόσησης από αυτόν τον ιό. Έτσι, μειώνει και τη βαρύτητα και τις πιθανές επιπλοκές της νόσου. Το 90% της βιταμίνης D προέρχεται από την έκθεση του δέρματος στον ήλιο, ενώ το υπόλοιπο 10% λαμβάνεται μέσω της διατροφής. Καταλαβαίνουμε ότι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει καθημερινή μας έκθεση στον ήλιο για 15 λεπτά περίπου ημερησίως. Ίσως κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού που βιώνουμε να ήταν και το μόνο μικροθρεπτικό συστατικό που πιθανόν να χρειαζόταν ως συμπλήρωμα. Οι συστάσεις για τη βιταμίνη D ανέρχονται στα 400–800 IU ή 10–20 μg, ποσότητα που χαρακτηρίζεται επαρκής για το 97.5% του πληθυσμού. Τροφές πλούσιες σε Βιταμίνη D είναι ο σολωμός, η σαρδέλα, ο τόνος σε κονσέρβα, ο κρόκος αυγού και τα μανιτάρια κ.α.

Βιταμίνη Α: Η έλλειψη βιταμίνης Α επηρεάζει τον αριθμό των «μαχητών» του ανοσοποιητικού συστήματος, των Τ και Β-λεμφοκυττάρων , ενώ ταυτόχρονα μειώνει τη δραστικότητα και άλλων κυττάρων ,με αποτέλεσμα ένα ασθενές ανοσοποιητικό, ευάλωτο στις λοιμώξεις. Τρόφιμα πλούσια με βιταμίνη Α: Αυγό, Μουρουνέλαιο, Συκώτι, Βούτυρο, Τυρί κρέμα, Σκληρό τυρί (π.χ.cheddar) κ.α

Βιταμίνες Συμπλέγματος Β: Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β συμμετέχουν σε πολλές διεργασίες που σχετίζονται με το ανοσοποιητικό και τη φλεγμονή. Μέσω της διατροφής, θα τις προσλάβουμε από τρόφιμα, όπως το κοτόπουλο, το κρέας, το ψάρι, τα φασόλια, οι φακές και τα δημητριακά ολικής άλεσης.

Συνένζυμο Q10: Το συνένζυμο Q10 είναι αντιοξειδωτικό διατροφικό στοιχείο, το οποίο εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες, μας δίνει ενέργεια και ενισχύει τη δράση του ανοσοποιητικού . Το συναντάμε στις τροφές: Χοιρινό, Κοτόπουλο, Τόνος σε κονσέρβα, στο μπρόκολο, στο κουνουπίδι, στον μαϊντανό, στο ψητό σουσάμι κ.α.

Ψευδάργυρος: Αν και η επαρκής πρόσληψη ψευδαργύρου έχει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, δεν υπάρχουν αρκετά δεδομένα αυτή τη στιγμή ώστε να συστήνεται η χορήγηση συμπληρωμάτων ψευδαργύρου για την αντιμετώπιση του COVID-19 σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) των ΗΠΑ και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Η έλλειψη του ωστόσο μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στο ανοσοποιητικό σύστημα και αυξημένη ευαισθησία σε λοιμώξεις.

 Τροφές πλούσιες σε Ψευδάργυρο: Στρείδια, Μοσχαρίσιο μπιφτέκι, αστακός, χοιρινό κρέας, φασολάδα κ.α

Σελήνιο: Το σελήνιο παίζει σημαντικό ρόλο στην υγεία του ανοσοποιητικού συστήματος. Αυτό το αντιοξειδωτικό βοηθά στη μείωση του οξειδωτικού στρες στο σώμα, το οποίο μειώνει τη φλεγμονή και ενισχύει την ανοσία. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα αυξημένα επίπεδα σεληνίου στο αίμα σχετίζονται με αυξημένη ανοσολογική αντίδραση.

Τροφές πλούσιες σε σελήνιο είναι τα brazil nuts, οι σαρδέλες, ο τόνος, το χοιρινό και το βοδινό κρέας. Τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες είναι τα μήλα, το πράσινο τσάι, τα σταφύλια κ.ά.

Προβιοτικά: Τα προβιοτικά μπορούν να θωρακίσουν τον οργανισμό και να εμποδίσουν την ανάπτυξη παθογόνων, κυρίως γιατί ευνοούν την ανάπτυξη των «καλών» βακτηρίων. Τα προβιοτικά συμβάλλουν σε μια ισορροπία της χλωρίδας του εντέρου που προστατεύει τον οργανισμό από μολύνσεις.

Τρόφιμα που περιέχουν προβιοτικά είναι: Γιαούρτι, κεφίρ, λαχανικά τουρσί κ.α.

Ενυδάτωση: Μπορεί η επαρκής πρόσληψη νερού να μη μας προστατεύει άμεσα από τα μικρόβια και τους ιούς, η αποφυγή της αφυδάτωσης όμως είναι σημαντική για τη γενικότερη υγεία. Η αφυδάτωση μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, επηρεάζει τη συγκέντρωση, τη διάθεση, την πέψη και τη λειτουργία της καρδιάς και των νεφρών.

Τα οφέλη της  ενυδάτωσης

Όλα τα παραπάνω αυξάνουν την ευαισθησία μας σε ασθένειες. Προσπαθούμε να πίνουμε αρκετά υγρά ημερησίως και μην αμελείς την ενυδάτωσή σου. Όταν αθλούμαστε ,  εργαζόμαστε έξω ή βρισκόμαστε σε ζεστό κλίμα θυμόμαστε ότι οι ανάγκες σας σε υγρά είναι αυξημένες. Επίσης, τα ηλικιωμένα άτομα της οικογένειας πρέπει να πίνουν τακτικά νερό ακόμη και αν δεν αισθάνονται διψασμένοι και αυτό γιατί οι ηλικιωμένοι φαίνεται ότι αρχίζουν να χάνουν την επιθυμία τους για νερό, καθώς το αίσθημα της δίψας δε λειτουργεί σωστά.

*Μαρκόπουλος Στέφανος / Κλινικός Διαιτολόγος / Διατροφολόγος, MSc

Βιβλιογραφία

  • Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. 2020. Αρχική – Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. [online] Available at: <https://eody.gov.gr/>
  • Integrative, P.D.Q., 2013. High-Dose Vitamin C (PDQ®). In PDQ Cancer Information Summaries [Internet]. National Cancer Institute (US).
  • Wang, M., Win, S. and Pang, J., 2020. Zinc Supplementation Reduces Common Cold Duration among Healthy Adults: A Systematic Review of Randomized Controlled Trials with Micronutrients Supplementation. The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene, 103(1), pp.86-99.
  • Maggini, S., Pierre, A. and C. Calder, P., 2018. Immune Function and Micronutrient Requirements Change over the Life Course. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6212925/
  • Dimidi, E., Christodoulides, S., Fragkos, K. C., Scott, S. M., & Whelan, K., 2017. The effect of probiotics on functional constipation in adults: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. The American journal of clinical nutrition, 100(4), pp. 1075-1084.
  • COVID-19 Treatment Guidelines. 2020. Zinc | Coronavirus Disease COVID-19. [online] Available at: <https://www.covid19treatmentguidelines.nih.gov/adjunctive-therapy/zinc/>
  • 2020. Q&A: Food Safety And Nutrition Related To COVID-19. [online] Available at: <https://www.who.int/westernpacific/news/q-a-detail/food-safety-and-nutrition>.
  • https://thehealthlab.gr
  • https://www.mednutrition.gr/
Μοιραστείτε το:
Tagged