Επιταχύνθηκε σήμερα η κρίση του τουρκικού νομίσματος καθώς αυτό έκανε βουτιά 8% σε νέο ιστορικά χαμηλό επίπεδο, λόγω των ανησυχιών για ένα πληθωριστικό σπιράλ από το ανορθόδοξο σχέδιο του προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να μειώνει τα επιτόκια εν μέσω εκτίναξης των τιμών. Η ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος υποχώρησε στις 17,0705 λίρες ανά δολάριο, προκαλώντας την άμεση παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας στην αγορά συναλλάγματος για να στηρίξει το νόμισμα, για πέμπτη φορά αυτό τον μήνα.
Η παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας περιόρισε τις απώλειες της λίρας, με την ισοτιμία της να διαμορφώνεται στο επίπεδο των 16,5 στις 13.16 (ώρα Ελλάδος). Στο επίπεδο αυτό, οι απώλειες της φέτος ανέρχονται στο 55%, με το 37% να σημειώνεται τις τελευταίες 30 ημέρες – προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση την τουρκική οικονομία. Η απόφαση του Ερντογάν να προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες από τον Σεπτέμβριο – η τελευταία έγινε χθες – εκτίναξε τον πληθωρισμό πάνω από το 21%. Είναι πιθανό να φθάσει το 30% το επόμενο έτος λόγω της αύξησης των τιμών των εισαγωγών και της έκτακτης αύξησης του κατώτατου μισθού, σύμφωνα με οικονομολόγους.
«Με τον Ερντογάν να φαίνεται να επιμένει περισσότερο στη θέση του κατά των υψηλών επιτοκίων, όσο περισσότερο διαρκεί η κρίση του νομίσματος η Τουρκία θα μπορούσε να περάσει το σημείο χωρίς επιστροφή», δήλωσε στέλεχος της Tellimer, σημειώνοντας ότι η λίρα έχει αποσυνδεθεί πλήρως από τα βασικά οικονομικά δεδομένα. «Συνεχίζουμε να μην είμαστε σε θέση να πιάσουμε το μαχαίρι που πέφτει. Ενόσω ο Ερντογάν είναι στο πηδάλιο, δεν υπάρχει κάτι που θα σταματήσει τη λίρα να υποτιμάται», πρόσθεσε, για την πιθανότητα νέων επενδύσεων σε τουρκικά στοιχεία ενεργητικού.
Οι παράπλευρες επιπτώσεις είναι γρήγορες και επώδυνες καθώς οι Τούρκοι βλέπουν τις αποταμιεύσεις και τα εισοδήματά τους να εξανεμίζονται. Ο Ερντογάν ανακοίνωσε αύξηση κατά 50% του κατώτατου μισθού στις 4.250 λίρες (275 δολάρια) τον μήνα από το επόμενο έτος, αλλά αυτή αναμένεται να αυξήσει τον πληθωρισμό κατά 3,5 έως 10 ποσοστιαίες μονάδες. Η αύξηση αφορά περίπου 6 εκατομμύρια εργαζόμενους, αλλά, δεδομένης της μεγάλης υποτίμησης της λίρας, ο νέος κατώτατος μισθός εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από το ισοδύναμο των 380 δολαρίων που ήταν πέρυσι. «Πιστεύουμε ότι το σημερινό μείγμα πολιτικής είναι ουσιωδώς μη βιώσιμο», ανέφερε ο διευθυντής για τις πιστοληπτικές αξιολογήσεις χωρών της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής του S&P.
——————
Bloomberg: Η λίρα συνεχίζει να κατρακυλάει ενώ ο Ερντογάν μειώνει επιτόκια
Υποσχέσεις του Τούρκου προέδρου για θεαματική αύξηση βασικού μισθού
Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν πως η αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 50% στην Τουρκία θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε περαιτέρω επιτάχυνση του πληθωρισμού, ενώ είναι πιθανόν να εξωθήσει ορισμένους εργοδότες σε μείωση του προσωπικού τους, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ανεργία στη χώρα.
Στην τέταρτη μείωση των επιτοκίων μέσα σε τέσσερις μήνες προχώρησε χθες η Τράπεζα της Τουρκίας, πιστή στις προσταγές του Τούρκου προέδρου. Προκειμένου να αντιμετωπίσει τον επίμονα διψήφιο πληθωρισμό που καλπάζει και διαβρώνει το εισόδημα των λαϊκών στρωμάτων, η κυβέρνηση αυξάνει επιθετικά τον βασικό μισθό.
Η κεντρική τράπεζα συνόδευσε την απόφαση για μείωση των επιτοκίων στο 14% από το 19% στο οποίο βρίσκονταν μόλις πριν από τέσσερις μήνες, με την υπόσχεση ότι κλείνει, προς το παρόν τουλάχιστον, ο κύκλος χαλάρωσης της νομισματικής της πολιτικής. Η τουρκική λίρα συνεχίζει απρόσκοπτα την ελεύθερη πτώση της και μόλις έγινε γνωστή η νέα κίνηση της κεντρικής τράπεζας υποχώρησε κατά ένα ακόμη 5,4%. Ετσι η συνολική υποτίμηση του τουρκικού νομίσματος από την αρχή του έτους υπερβαίνει πλέον την πτώση 50% έναντι του δολαρίου και η ισοτιμία του διαμορφώνεται στις 15,6583 τουρκικές λίρες προς ένα δολάριο. Παρά την κραυγαλέα απόκλισή της από τη γενικότερη τάση μεταξύ κεντρικών τραπεζών που στρέφονται σε περιοριστική νομισματική πολιτική για να αναχαιτίσουν τον διαρκώς αυξανόμενο πληθωρισμό, η στάση της Τράπεζας της Τουρκίας δεν εκπλήσσει, καθώς είναι γνωστή η ιδιαιτερότητά της, που έχει άλλωστε κοστίσει τη φυγή μεγάλου μέρους του ξένου κεφαλαίου. Η κεντρική τράπεζα της γειτονικής χώρας εφαρμόζει την αλλοπρόσαλλη αυτή πολιτική, με τον πληθωρισμό στο 20%, καθ’ υπαγόρευσιν του Τούρκου προέδρου ο οποίος δηλώνει εχθρός των επιτοκίων και επιμένει στο χαμηλό κόστος του δανεισμού προκειμένου να διασφαλίσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Προκειμένου να αμβλύνει τα δεινά που προκαλεί ο πληθωρισμός και η συνεχής υποτίμηση του νομίσματος στα λαϊκά στρώματα, η κυβέρνηση Ερντογάν ανακοίνωσε χθες αύξηση του βασικού μισθού κατά 50% από το επόμενο έτος. Η θεαματική αυτή αύξηση συνεπάγεται πως ο βασικός μισθός θα διαμορφωθεί σε καθαρές αποδοχές στις 4.250 τουρκικές λίρες, ποσό που με την τρέχουσα ισοτιμία της τουρκικής λίρας ισοδυναμεί με 275 δολάρια τον μήνα. Σημειωτέον ότι για όλο το 2021 ο βασικός μισθός ανερχόταν σε 2.826 τουρκικές λίρες, που στις αρχές του τρέχοντος έτους ισοδυναμούσε με 380 δολάρια τον μήνα. Ωστόσο, με τη ραγδαία υποτίμηση της τουρκικής λίρας κατά 51%, αντιστοιχούσε πλέον σε μόλις 186 δολάρια.
Μόλις έγινε γνωστή η νέα κίνηση της κεντρικής τράπεζας, το τουρκικό νόμισμα υποχώρησε κατά ένα ακόμη 5,4%.
Μιλώντας στο Bloomberg ο Νικ Σταντμίλερ, υπεύθυνος αναδυόμενων αγορών στη Medley Advisors στη Νέα Υόρκη, τόνισε πως η αύξηση αναπληρώνει την απώλεια του εισοδήματος από την υποτίμηση που έχει σημειώσει η λίρα στη διάρκεια του έτους και ουσιαστικά οι μισθοί παραμένουν στο ίδιο επίπεδο. Ο ίδιος προσέθεσε, πάντως, ότι με τον τρόπο αυτό «εξανεμίζεται το όποιο όφελος αύξησης της ανταγωνιστικότητας θα μπορούσε να αποτελέσει το χαμηλό κόστος των εργατικών από την υποτίμηση της τουρκικής λίρας». Μαζί με αυτό χάνεται και το επιχείρημα του Τούρκου προέδρου πως θα τονώσει την οικονομία με την πολιτική του των χαμηλών επιτοκίων και της χαμηλής ισοτιμίας, που θα οδηγήσουν σε αύξηση των εξαγωγών και των θέσεων εργασίας. Την εντυπωσιακή αύξηση του βασικού μισθού ανακοίνωσε ο ίδιος ο Ερντογάν σε συνέντευξη Τύπου που μεταδόθηκε τηλεοπτικώς. Τόνισε μάλιστα πως πρόκειται «για τη μεγαλύτερη αύξηση του βασικού μισθού που έχει γίνει στη χώρα τα τελευταία τουλάχιστον 50 χρόνια» και εξέφρασε την ελπίδα πως «καταδεικνύει ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να μην αφήσει τους εργαζομένους να συνθλιβούν κάτω από τις αυξήσεις των τιμών». Υποσχέθηκε, άλλωστε, πως αρχής γενομένης από το νέο έτος, θα καταργηθεί επίσης ο φόρος εισοδήματος στον κατώτατο μισθό.
Στο μεταξύ, οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν πως η αύξηση του κατώτατου μισθού θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε περαιτέρω επιτάχυνση του πληθωρισμού, ενώ είναι πιθανόν να εξωθήσει ορισμένους εργοδότες σε μείωση του προσωπικού τους, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η ανεργία στη χώρα. Ανάμεσά τους ο Μάικ Χάρις, ιδρυτής της συμβουλευτικής Cribstone Strategic Macro, που υπογραμμίζει πως «τώρα το ερώτημα είναι πόση από την πρόσθετη αγοραστική δύναμη των εργαζομένων θα καταλήξει σε ξένα νομίσματα και θα οδηγήσει σε άνοδο του πληθωρισμού».
Οι τιμές καταναλωτή σημείωσαν αύξηση 21,3% τον Νοέμβριο και ειδικότερα το κόστος των τροφίμων έχει αυξηθεί κατά 27,1%. Σημειωτέον ότι στοιχεία του Ινστιτούτου Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Τουρκίας φέρουν πάνω από το 40% των εργαζομένων στην Τουρκία να πληρώνεται με τον βασικό μισθό. Εν ολίγοις, η αύξηση του βασικού μισθού θα επηρεάσει μεγάλο μέρος της τουρκικής κοινωνίας σε μια στιγμή που η δημοτικότητα του Τούρκου προέδρου βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα και εξακολουθεί να υποχωρεί διαρκώς.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, kathimerini.gr
