Προεδρεύων Συνόδου Πρυτάνεων: Σκληρές και ωμές αλήθειες για την κατάσταση των ΑΕΙ στη Βουλή

Τριτοβάθμια
Μοιραστείτε το:

Σκληρές και ωμές αλήθειες για την κατάσταση των ΑΕΙ από τον κο Α.Μπουντουβή, Προεδρεύοντα της Συνόδου των Πρυτάνεων.

Οι γέφυρες με την πραγματικότητα είναι απαραίτητες και εξαιρετικά αποδοτικές αρκεί οι δύο πλευρές να ξέρουν τι θέλουν και να είναι διατεθειμένες να συνδημιουργήσουν και εν τέλει ούτε και σε αυτό το θέμα, όπως και σε πολλά άλλα θέματα, χρειάζεται στην Ελλάδα να ανακαλύψουμε τον τροχό. Ας κοιτάξουμε τι γίνεται προς δυσμάς και πλέον και προς ανατολάς και έτσι θα κερδίζουμε αρκετό χρόνο εσωτερικής διαβούλευσης και ομφαλοσκόπησης.

—————-

Ακούστηκαν αλήθειες που ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχουν ειπωθεί στη Βουλή

Συζήτηση στη Βουλή για τη διασύνδεση των Πανεπιστημίων με την  οικονομία, με τον προεδρεύοντα των Πρυτάνεων κος Α.Μπουντουβή να μιλά με σκληρή γλώσσα  για την πραγματικότητα που επικρατεί  στους χώρους σπουδών και διοίκησής τους. Ακούστηκαν αλήθειες που ποτέ μέχρι σήμερα δεν έχουν ειπωθεί στη Βουλή

Ειδικότερα ο προεδρεύων της Συνόδου Πρυτάνεων, είπε τα εξής:

Αξιολόγηση:   Αργήσαμε τόσο πολύ να ανακαλύψουμε την αξιολόγηση – σημαντικός είναι ο ρόλος της ΕΘΑΑΕ σε αυτό τον τομέα – η όποια αξιολόγηση ακόμα δεν έχει σταθερό βηματισμό και δεν έχει οικοδομηθεί η σχετική κουλτούρα που την αφορά.

Στα σπάργανα  η  διεθνοποίηση των σπουδών μας: Σε εμάς που ανακαλύπτουμε με μεγάλη καθυστέρηση την πραγματική εξωστρέφεια και που η  διεθνοποίηση των σπουδών μας είναι στα «σπάργανα» και που απέχουμε, χωρίς να είμαι σίγουρος ότι είμαστε έτοιμοι να ορίσουμε ουσιωδώς και πόσο μάλλον να διαχειριστούμε το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων, που, βεβαίως, είναι ζητούμενο και ίσως είναι ο βασικότερος μηχανισμός απελευθέρωσης των δυνάμεων.

Το ελληνικό Πανεπιστήμιο χρηματοδοτείται από την πολιτεία ως επαίτης:  Όλα αυτά συμβαίνουν ενώ το ελληνικό πανεπιστήμιο δεν έχει ακόμα οικοδομήσει στέρεη ακαδημαϊκή παράδοση και χρηματοδοτείται από την πολιτεία ως επαίτης υπό τις «πνιγηρές» συνθήκες του δημόσιου λογιστικού και της αποδυνάμωσης του ακαδημαϊκού προσωπικού του, τόσο αριθμητικά όσο και δημογραφικά, και που υπονομεύεται από ακτιβισμό και ενδημική βία, η οποία με μοναδικά διεθνώς χαρακτηριστικά εκμεταλλεύεται την πολύπλευρα ανεπαρκή βούληση για την αντιμετώπισή της.

Ισχυρή και σαφή εντολή ψήφου: Δεδομένων των πραγματικών συνθηκών του ελληνικού πανεπιστημίου αυτών που προανέφερα και άλλων, η διοίκηση των πανεπιστημίων για να είναι αποδοτική, πρέπει να έχει ισχυρή και σαφή εντολή ψήφου από την ίδια την εκλέγουσα ακαδημαϊκή κοινότητα, της οποίας θα είναι ο εντολέας και στην οποία θα δίνει λογαριασμό όπως βέβαια και στην κοινωνία.

Η διορισμένη διοίκηση θα είναι αχαμνή: Αυτό είναι κατά τη γνώμη μου αναγκαία συνθήκη ενδεχομένως και ικανή συνθήκη, διαφορετικά η άλλως πως διορισμένη διοίκηση θα είναι αχαμνή, επικίνδυνα εκτεθειμένη, σε πολύπλευρη αμφισβήτηση και κυρίως, δεν θα μπορεί να αποτελεί ηγεσία αναφοράς όταν η ισχύς των θεσμών δεν έχει ακόμα κερδίσει τη μάχη της υπεροχής έναντι της βαρύτητας του ρόλου και του κύρους των προσώπων.

Διεθνώς καλές πρακτικές μπορεί να καούν:  Υπάρχουν διεθνώς καλές πρακτικές για διάφορα θέματα, που αφορούν στο ακαδημαϊκό πεδίο και μεταξύ αυτών και της της ακαδημαϊκής διοίκησης. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην υιοθέτησή τους, γιατί από λάθος προσαρμογή ακόμα και οι καλύτερες ιδέες και πρωτοβουλίες, μπορεί να καούν και ενδεχομένως αναντίστρεπτα, όπως αυτές που θα μπορούσαν να στηρίξουν το αυτοδιοίκητο ή να εισαγάγουν τα ζητούμενα θεσμικά αντίβαρα στη διοίκηση των πανεπιστημίων.

Έλλειψη σοβαρού εθνικού σχεδίου:  Η  σύνδεση των πανεπιστημίων και της αγοράς εργασίας έχει ταλαιπωρηθεί για δεκαετίες στη χώρα από αγκυλώσεις και από έλλειψη σοβαρού εθνικού σχεδίου, με προτεραιότητες και στοχοπροσήλωση.

Κίνδυνος της μόλυνσης της καλλιέργειας της γνώσης: Ο υποτιθέμενος κίνδυνος της μόλυνσης της καλλιέργειας της γνώσης και της κατεύθυνσης της έρευνας από αγοραίες επιταγές, όπως κάποιες πλευρές υποστηρίζουν και ενδεχομένως πιστεύουν, δεν αντιμετωπίζεται αποκόπτοντας τις γέφυρες με την πραγματικότητα. Ένα σημαντικό στοιχείο αυτής της πραγματικότητας είναι ότι οι φοιτητές μας και θα μπουν στην αγορά και η αγορά τους χρειάζεται και η επαφή των δύο πλευρών δεν μπορεί να περιμένει μέχρι οι φοιτητές μας να «απελευθερωθούν» από τις σπουδές τους.

Οι αντιδράσεις των ολίγων και οι κραυγές των πολύ λιγότερων:  Ένα άλλο στοιχείο της πραγματικότητας, πολύ σημαντικό, είναι ότι οι φοιτητές μας διψούν για αυτή την επικοινωνία και όπως σε πολλά άλλα θέματα δεν είναι η σιωπή των πολλών που ακούγεται, αλλά οι αντιδράσεις των ολίγων και οι κραυγές των πολύ λιγότερων.

Να ανακαλύψουμε τον τροχό:  Οι γέφυρες με την πραγματικότητα είναι απαραίτητες και εξαιρετικά αποδοτικές αρκεί οι δύο πλευρές να ξέρουν τι θέλουν και να είναι διατεθειμένες να συνδημιουργήσουν και εν τέλει ούτε και σε αυτό το θέμα, όπως και σε πολλά άλλα θέματα, χρειάζεται στην Ελλάδα να ανακαλύψουμε τον τροχό. Ας κοιτάξουμε τι γίνεται προς δυσμάς και πλέον και προς ανατολάς και έτσι θα κερδίζουμε αρκετό χρόνο εσωτερικής διαβούλευσης και ομφαλοσκόπησης.

Τρεις άξονες δράσεων

Ο προεδρεύων της Συνόδου Πρυτάνεων ανέφερε ενδεικτικά   τρεις άξονες δράσεων – δεν είναι οι μόνοι που αναπτύσσονται στα πανεπιστήμιά μας – που συνεισφέρουν στη γεφύρωση του χάσματος και στην καλύτερη σύνδεση με την παραγωγή και δεν έχουν στενή σχέση με τις δομές-γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας, που επανιδρύονται στα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα.  

Πρώτος άξονας δράσης, μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, διάχυση αποτελεσμάτων, διαχείριση και προστασία διανοητικής ιδιοκτησίας και σύνδεση με τον παραγωγικό ιστό της χώρας, με βασική στρατηγική στόχευση την οργάνωση ενός μηχανισμού αξιολόγησης και αποτίμησης επενδυτικών σχεδίων ο οποίος θα αποφασίζει αν και με ποιο τρόπο θα προχωρά σε ίδρυση τεχνοβλαστών ή θα αξιοποιεί γνώση που παράγεται εντός του ιδρύματος μέσω μεταφοράς τεχνολογίας και τεχνογνωσίας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι εξαιρετικά σημαντική η πρωτοβουλία της Πολιτείας μέσω του νέου νόμου για τους τεχνοβλαστούς, ο οποίος συμβαίνει να συζητείται τώρα στη Βουλή.

Δεύτερος άξονας δράσης είναι η ανάδειξη καινοτομικών ιδεών και προώθηση της επιχειρηματικής επιτάχυνσης έντασης γνώσης, με δράσεις που υποστηρίζουν καινοτόμες και επιχειρηματικές ιδέες των φοιτητών όλων των βαθμίδων και των ερευνητών για την υλοποίηση των ιδεών, την υποστήριξή τους στη σύνθεση επιχειρηματικού σχεδίου και την αξιοποίηση των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων, αλλά και – είναι σημαντικό αυτό – στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων σχετικά με την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.

Τρίτος άξονας δράσης είναι η υποστήριξη ερευνητικής δραστηριότητας και ενημέρωση – εκπαίδευση σε θέματα σύνδεσης έρευνας και επιχειρηματικότητας, με δράσεις αξιολόγησης πηγών χρηματοδότησης, ευρωπαϊκά ή εθνικά χρηματοδοτικά πλαίσια, με στόχο την ανάπτυξη τεχνολογίας σε επίπεδο ωριμότητας, που μπορεί να αξιοποιηθεί με άλλους τρόπους, όπως δίπλωμα ευρεσιτεχνίας ή πατέντα – είμαστε αρκετά πίσω στα ελληνικά πανεπιστήμια – ίδρυση τεχνοβλαστών που προανέφερα, παραχώρηση άδειας εκμετάλλευσης και άλλα.

Η καινοτομία για την ανάπτυξη δεν μπορεί να κερδηθεί χωρίς συνέργειες:   Δηλώνω αισιόδοξος για την πορεία των πραγμάτων αναφορικά με τη σύνδεση του πανεπιστημίου, της βιομηχανίας και τις επιχειρήσεις. Έχουν πλέον όλοι καταλάβει ότι η καινοτομία για την ανάπτυξη δεν μπορεί να κερδηθεί χωρίς συνέργειες, όχι σποραδικές περιστασιακές και κερματισμένες, αλλά οργανωμένες και βιώσιμες. Αυτό όπως και πολλά αλλά, έχει αργήσει να γίνει στη χώρα αλλά φαίνεται να υπάρχει κίνητρο και ανάγκη να προχωρήσει, το διαπιστώνω κυρίως από την έντονη διάθεση και αυτοπεποίθηση των νεαρών ερευνητών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, να κινηθούν με επιχειρηματικό ρίσκο.

Προτάσεις

Οι προτάσεις που διατύπωσε ο κος Μπουντουβής είναι οι εξής:

  • Προτείνουμε τη θεσμοθέτηση συνυπολογισμού στην αξιολόγηση της εξέλιξης των μελών ΔΕΠ, της ερευνητικής συνεργασίας με εταιρείες, της κατοχύρωσης και αξιοποίησης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και της δημιουργίας spin-offs. Συνέχιση δράσεων που έχουν χρηματοδοτηθεί από το ΕΣΠΑ, όπως οι μονάδες καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, ΜΟΚΕ, και τα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας. Αξιοποίηση της δεξαμενής των Ελλήνων επιστημόνων-ερευνητών της διασποράς, για την ενδυνάμωση του πυλώνα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, και των αποφοίτων των πανεπιστημίων και την ενδυνάμωση των πυλώνων της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας έντασης γνώσης.
  • Μερικές προτάσεις ως προς το θεσμικό πλαίσιο, που απευθύνονται στην Πολιτεία. Θεσμική κατοχύρωση της εμπλοκής των επιχειρήσεων σε προγράμματα διδακτορικών σπουδών, ώστε να διευκολύνεται η συμμετοχή των επιχειρήσεων, καθώς επίσης και να δημιουργούνται σημαντικά ερείσματα ενδιαφέροντος για τον επιχειρηματικό κόσμο. Πρόβλεψη για χρηματοδότηση προγραμμάτων διδακτορικών σπουδών από επιχειρήσεις και νομική κατοχύρωση της παρουσίας τους ως φορέα συνεπίβλεψης των διδακτορικών. Εμπλουτισμός κινήτρων που αποσκοπούν να προσελκύσουν τον επιχειρηματικό κόσμο σε τέτοιου είδους εγχειρήματα.
  • Βασικότερο παράδειγμα ενός τέτοιου κινήτρου αποτελεί η καθιέρωση ελκυστικής φορολογικής πολιτικής για επιχειρήσεις που επιλέγουν να συνεργαστούν με πανεπιστήμια στο πλαίσιο ερευνητικών συνεργασιών. Εστιάζοντας στα θέματα προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων είναι ανάγκη ο εκσυγχρονισμός τους και με δεδομένο ότι η προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας διαφέρει ανά κλάδο και δραστηριότητα, η δημιουργία εξειδικευμένων πεδίων ανά τομέα θα βοηθήσει πολύ στην αποτελεσματικότητα της προστασίας.
  • Προτάσεις που αφορούν στις επιχειρήσεις ενδεικτικές. Φορολογικά κίνητρα προς τις επιχειρήσεις για υποτροφίες εκπόνησης βιομηχανικών διδακτορικών διατριβών και προαγωγής της εφαρμοσμένης έρευνας, αντιστοίχισης των δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη. Σαφής πρόβλεψη για τη δυνατότητα αξιοποίησης των παραγόμενων αποτελεσμάτων της έρευνας από τις επιχειρήσεις, εφόσον αυτές συμμετείχαν ενεργά, παρέχοντας δεδομένα, εξοπλισμό, εγκαταστάσεις, τεχνογνωσία ή χρηματοδότηση. Δημιουργία κατάλληλου ή ειδικού πλαισίου απασχόλησης για άτομα που εκπονούν διδακτορική διατριβή εντός επιχείρησης, με σκοπό την ομαλή απορρόφησή τους από την ίδια την επιχείρηση και, ταυτόχρονα, την εξασφάλιση της ερευνητικής και επαγγελματικής αποκατάστασης εντός συνόρων, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην ανάσχεση του brain drain. Υπάρχουν και προτάσεις που στρέφονται προς τα ίδια τα πανεπιστήμια. Δεν θα τις αναφέρω και δεν είναι λίγες, αλλά συνδέονται με αυτά που προηγουμένως ανέφερα σε σχέση με την Πολιτεία και τις επιχειρήσεις, που έχουν το σκέλος που αφορά στα ίδια τα πανεπιστήμια.

Πηγή: esos.gr

Μοιραστείτε το:
Tagged