Ισότητα των Φύλων: Δεν χρειαζόμαστε άλλους νόμους, χρειαζόμαστε την εφαρμογή τους
Ποια είναι η αλήθεια. Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της ΕΕ ως προς τον Δείκτη Ισότητας των Φύλων για το 2020, με στοιχεία του 2019, θέση στην οποία βρίσκεται από το 2010! Παρά τη μικρή βελτίωση του δείκτη σε σχέση με το 2010 και παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο που παρατηρούμε σε διάφορους τομείς, η θέση μας παραμένει μία ντροπή για ένα κράτος δικαίου.
της Αρετής Γεωργιλή
Η Ελλάδα χρειάζεται να αυξήσει με γεωμετρική πρόοδο τους ρυθμούς της για να υπάρξουν πραγματικά ίσες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην εργασία και στην κοινωνία.
Σε αυτήν την αναμφισβήτητη από τους αριθμούς πραγματικότητα έρχονται να προστεθούν τα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η πανδημία και δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο τη θέση των γυναικών.
Τα νέα για τις γυναίκες στον κόσμο δεν είναι καλά. Το ίδιο κακοί είναι οι οιωνοί και στην Ελλάδα. Η πανδημία έχει παγιώσει μία νέα πραγματικότητα στην οποία οι γυναίκες απασχολούνται κατά μέσο όρο είκοσι ώρες περισσότερο από τους άνδρες σε εβδομαδιαία βάση και δέχονται μεγάλη πίεση τόσο στην οικογένεια όσο και στον εργασιακό τους χώρο.
Σύμφωνα με τις δικές μας έρευνες, 1 στις 3 πλέον γυναίκες που εργάζονται (από 1 στις 4 το 2020) σκέπτονται να αφήσουν την εργασία τους, ανεξαρτήτως βαθμίδας ή να τη μετατρέψουν σε part time εργασία, εξαιτίας του έντονου άγχους και της ψυχοσωματικής κατάρρευσης που βιώνουν.
Η ανεργία κατ’ επέκταση αυξάνεται δυσανάλογα περισσότερο για τις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες και κυρίως στις εργαζόμενες μητέρες, ενώ, παράλληλα, ως συνέπεια αυτής της νέας συνθήκης πολλά νέα κορίτσια σκέπτονται να αναθεωρήσουν ή ακόμη και να θυσιάσουν τα αρχικά τους σχέδια και σπουδές και καριέρα προκειμένου να έχουν ένα πιο «βιώσιμο» μέλλον.
Ταυτόχρονα, η έξαρση της έμφυλης βίας στη κοινωνία, της βίας μέσα στην οικογένεια και ο ο σοβαρός ρυθμός αύξησης των γυναικοκτονιών φέρνουν τις γυναίκες πίσω σε έναν κοινωνικό μεσαίωνα, μία δυστοπία, που δημιουργεί μόνο τρόμο.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση παρουσίασε πρόσφατα το νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025. Διάβασα προσεκτικά όλα τα καλοπροαίρετα σχόλια των οργανώσεων και της κοινωνίας των πολιτών αλλά και της αντιπολίτευσης και έκανα μία προσεκτική συγκριτική ανάγνωση του προηγούμενου σχεδίου με το νέο, για να καταλήξω στα εξής δύο γενικά συμπεράσματα που με οδηγούν να βάλω θετικό πρόσημο στο νέο σχέδιο:
- Δεν χρειαζόμαστε άλλους νόμους. Χρειαζόμαστε την εφαρμογή τους.
Η χώρα μας, σε σχέση με άλλες χώρες, βρίσκεται σε σχετικά καλό σημείο, αναφορικά με το νομοθετικό της πλαίσιο. Σαφέστατα, οι νομοθετικές παρεμβάσεις, οι διορθώσεις, η νομική προσαρμογή μας στις διεθνείς και ευρωπαϊκές συμβάσεις και στη νέα πραγματικότητα, είναι μία συνεχής διαδικασία στην οποία, επί του συγκεκριμένου θέματος και η προηγούμενη κυβέρνηση αλλά και η σημερινή τα πήγαν σχετικά καλά.
Το πρόβλημα όμως δεν είναι το νομικό πλαίσιο, αλλά η εφαρμογή του. Το ξέρει ο Διευθυντής της τάδε εταιρείας ότι ο νόμος του απαγορεύει να μην ρωτάει μία γυναίκα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης αν σκοπεύει να μείνει έγκυος. Κι όμως 9 στις 10 γυναίκες που συμμετείχαν στη δική μας έρευνα μόλις πέρσι, ισχυρίζεται ότι ρωτήθηκε.
Προφανώς και γνωρίζει ο γυναικοκτόνος της Ρόδου ότι ο νόμος προβλέπει αυστηρές τιμωρίες, αλλά αυτό δεν εμποδίζει το χέρι του να σκοτώσει, γιατί ξέρει ότι ίσως και να τη γλιτώσει, ισορροπώντας στο κενό του ποινικού κώδικα, ανάμεσα στον συρμό και την πλατφόρμα.
Είναι, για παράδειγμα, θετικές οι αλλαγές του ποινικού κώδικα ως προς τον βιασμό ή την προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας στον εργασιακό χώρο και άλλα.
Αυτό που λείπει, για να μπορέσει να εφαρμοστεί στην πράξη και να έχει αποτέλεσμα μία πολιτική ισότητας είναι α) το να καταλάβει όλοι και όλες την οπτική του φύλου, όλων των φύλων και β) η οριζόντια συνεργασία όλων των αρμοδίων φορέων, υπουργείων και οργανισμών προκείμενου να γνωρίζει η αριστερά τι ποιεί η δεξιά και να πράττει αναλόγως.
Το νέο ΕΣΔΙΦ, για πρώτη φορά, αναγνωρίζει αυτές τις αστοχίες και αντιμετωπίζει την ανάγκη «για μία συντονισμένη προσπάθεια ενσωμάτωσης προτάσεων πολιτικής από όλα τα Υπουργεία για την ένταξη δράσεων που προωθούν την ισότητα των φύλων σε όλες τις σχεδιαζόμενες πολιτικές».
Προβλέπει μάλιστα, επίσης για πρώτη φορά συγκεκριμένη διαδικασία παρακολούθησης της υλοποίησής τους σε κεντρικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ώστε να βελτιώνονται ή να αναθεωρούνται σημεία ή να προσαρμόζονται σε τοπικά ή ειδικά δεδομένα, όπου χρειάζεται.
- Άλμα ισότητας δεν γίνεται. Χρειάζονται προτεραιότητες
Όταν βρίσκεσαι στην τελευταία θέση του Δείκτη Ισότητας, σημαίνει ότι σε όλους τους τομείς έχεις πολύ δρόμο ακόμη να κάνεις. Δεν γίνεται όμως να κάνουμε άλμα ισότητας, τη στιγμή που η κοινωνία δεν είναι ακόμη έτοιμη να το κάνει.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να βάλουμε βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, με μετρήσιμα αποτελέσματα, δουλειά βάσης και υποδομών, καθώς και προτεραιότητες με βάση τα δεδομένα που έχουμε στα χέρια μας αυτή τη στιγμή.
Τι είναι καλύτερο, να πούμε ότι θα λύσουμε τα πάντα με μαγικό τρόπο στα επόμενα τέσσερα χρόνια, όταν τα τελευταία έντεκα είμαστε ακριβώς στο ίδιο σημείο, ή να πεις θα επικεντρωθώ στα πιο σοβαρά την περίοδο που διατρέχω και να κάνεις μία πρόοδο σε αυτά;
Το νέο Εθνικό Σχέδιο οργανώνεται γύρω από τέσσερις θεματικούς άξονες προτεραιότητας, καθένας εκ των οποίων επικεντρώνεται σε μια συγκεκριμένη διάσταση των πολιτικών ισότητας των φύλων:
α) Στην πρόληψη και καταπολέμηση της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας για την προστασία των γυναικών από την άσκηση κάθε μορφής βίας και στην ενημέρωση φορέων και των πολιτών,
β) στην ισότιμη συμμετοχή γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων και ηγεσίας, ώστε να βοηθήσει γυναίκες να μην εγκαταλείπουν τις καριέρες τους και να μη φοβούνται να συμμετάσχουν στα κοινά,
γ) στην ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας για την ενίσχυση της γυναικείας εργασίας και επιχειρηματικότητας και την εναρμόνιση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής και
δ) στην ανάγκη κατανόησης της σημασίας της εξάλειψης των ασυνείδητων ή συνειδητών προκαταλήψεων και της ενσωμάτωσης της διαφορετικότητας και της συμπερίληψης σε πολιτικές, για την κοινωνική και οικονομική πρόοδο.
Το νέο Εθνικό Σχέδιο δεν είναι το καλύτερο σχέδιο στο οποίο θα μπορούσαμε να ελπίζουμε οι γυναίκες, δεν είναι το καλύτερο στο οποίο θα μπορούσε να ελπίζει η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα. Είναι όμως ένα καλό σχέδιο. Λαμβάνει υπόψη του τη νέα πραγματικότητα, είναι ρεαλιστικό, βιώσιμο, μετρήσιμο και μπορεί να εφαρμοστεί σε ορίζοντα τετραετίας, σε συγκεκριμένο δηλαδή χρόνο, παρά τις θεωρίες χωρίς αντίκρισμα που βλέπαμε μέχρι τώρα.
Θα συμφωνήσω όμως με τις αντιπολιτευτικές φωνές ότι θα χρειαστεί ταυτόχρονα και μία εξειδίκευση δράσεων, μία πιο συγκριμένη καταγραφή των τρόπων και των μεθοδολογικών εργαλείων που θα χρησιμοποιηθούν για να υλοποιηθεί με επιτυχία.
Οι πληροφορίες πάντως μου λένε να τις περιμένουμε σύντομα και αυτές.
Με την ευκαιρία αυτή και στο ίδιο πνεύμα το Leаn in Network Greece, σε συνεργασία με το ΚΕΘΙ και υπό την αιγίδα της Γενικής Γραμματείας Ισότητας και Οικογενειακής Πολιτικής, διοργανώνει σειρά σεμιναρίων σε όλη την Ελλάδα, με τίτλο: «Η κακιά στιγμή δεν είναι μία» που απευθύνεται, για πρώτη φορά, στο περιβάλλον των γυναικών που υφίστανται βία, δηλαδή σε συγγενείς, φίλους, γείτονες.
Ο στόχος είναι να καταλάβουν, να μάθουν να αναγνωρίζουν τα μικρά αυτά σημάδια που κλιμακώνονται και οδηγούν σε κακοποιητικές συμπεριφορές και κυρίως να μη σωπαίνουν. Έχει μεγάλη σημασία το περιβάλλον να ξέρει τι πρέπει να κάνει για να βοηθήσει τις γυναίκες αυτές
Με τους αρνητές/τριες των εμβολίων ασχολούμαστε πολύ. Με τους αρνητές/τριες της ισότητας ελάχιστα. Αυτό το Σχέδιο έρχεται να βάλει τα πράγματα στη σωστή τους θέση.
*Η Αρετή Γεωργιλή είναι συνεπικεφαλής Lean in Network Greece με θέμα το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων.
Πηγή: liberal.gr
